یکی از بیماری ها و یا عارضه های ناگهانی که ممکن است در هر سن و سالی سراغ انسان بیاید سکته مغزی می باشد. فردی که دچار سکته مغزی می شود به عوارضی ناشی از آن دچار می گردد. بدین معنی که خود سکته مغزی ناگهانی سراغ فرد می آید. اما عوارض آن مثل یک بیماری گریبانگیر فردی که سکته کرده می شود. در نوشته پیش رو در مورد مراقبت از بیمار سکته مغزی در منزل توضیحاتی خواهیم داد
سکته مغزی چیست؟
هرگاه که جریان خون در بخشی از مغز از بین می رود سلول های مغز توانایی دریافت اکسیژن و مواد مغذی مورد نیاز خود را نمی توانند دریافت کنند. در نتیجه باعث مرگ سلول ها گردیده و این امر باعث آسیب رسیدن به مغز می شود. ناتوانی های طولانی مدت حتی امکان مرگ را پدید می آورد. در مورد سکته مغزی بایستی گفت که به دو دسته تقسیم می شود:
سکته مغزی که بر اثر وجود لخته خونی بوجود می آید و به نام سکته ایسکمیک شناخته می شود. این نوع سکته رایج ترین نوع در سکته مغزی می باشد.
سکته مغزی نوع دوم بر اثر پارگی رگ خونی در مغز ایجاد می شود که به نام سکته مغزی هموراژیک نامیده می شود. این نوع سکته مغزی گذراست و به نام سکته خفیف شناخته می شود.
مراقبت از بیمار سکته مغزی در منزل با پرستاری در منزل به عوامل مختلفی بستگی دارد که یکی از آنها نوع سکته مغزی است.
عوامل بروز سکته مغزی
سکته مغزی عارضه ای است که به خودی خود پدید نمی آید و موارد زیر را می توان به عنوان عوامل سکته مغزی نام برد:
- فشارخون بالا
- دیابت
- فیبرلاسیون دهلیزی
- بیماری های قلبی
- استعمال دخانیات
- عدم فعالیت بدنی
- مصرف مشروبات الکلی
- رژیم غذایی ناسالم
- کلسترول بالا
- عدم فعالیت بدنی
- چاقی
و دیگر موارد مانند عدم توجه و رسیدگی به برخی بیماری ها و غیره.
علائم سکته مغزی و تشخیص آن
مراقبت از بیمار سکته مغزی در منزل پس از بررسی علائم نیاز به دقت بیشتر دارد. برای بروز سکته مغزی می توان عوامل زیر را در نظر گرفت:
- ضعف یابی حسی صورت، بازو یا پا خصوصا در یک قسمت از بدن
- مشکل در درک گفتار یا صحبت کردن
- بوجود آمدن اختلال یا مشکل دید در یک یا هر دو چشم
- سرگیجه و مشکل در راه رفتن و حتی افتادن
- داشتن سردرد شدید بدون علت
تشخیص سکته مغزی برعهده پزشک می باشد و با توجه به سابقه بیمار و سوالاتی که از وی می کند، تعیین می شود. تست هایی در مورد قدرت عضلانی، رفلکس ها، اختلال در حواس، بینایی، همچنین بررسی فشارخون، رگ های گردن و دیگر موارد تخصصی که همگی بایستی توسط پزشک متخصص صورت گیرد. در صورت تشخیص پزشک از روی این علائم دستور تصویربرداری و سی تی اسکن، ام ار ای، انجام آزمایشات قلبی و دیگر موارد را خواهد داد.
روش های درمانی – مراقبت از بیمار سکته مغزی در منزل
این راه ها بنابر تشخیص پزشک بوده و بسته به نتیجه آزمایشات و تصویر برداری ها پزشک معالج تصمیم می گیرد که کدام روش را برگزیند. آیا از روش عمل جراحی استفاده نماید و یا روش مصرف دارو و توانبخشی جوابگو خواهد بود.
مراقبت از بیمار سکته مغزی در منزل
بهبود بیماری که دچار سکته مغزی می شود یک فرایند کوتاه مدت و یا طولانی مدت می باشد و نمی توان برای آن مدت و یاهدف و چهارچوب خاصی تعیین نمود.
در نظر گرفتن و اجرای برنامه های خاص برای مراقبت و نگهداری از بیمار می تواند میزان سلامت و موفقیت در زندگی بیمار را ضمانت کند.
اگر وظیفه مراقبت از بیمار سکته مغزی در منزل برعهده شما است این نکته را مدنظر داشته باشید که یک مراقبت صحیح و اصولی از همان روز اول بایستی مدنظر باشد. مهم ترین نکته مراقبت از چنین بیمارانی توجه به علائم و رفتار شخص پس از سکته می باشد. این ریسک برعهده شماست که مشکلات بعدی فرد را کاهش دهید.
در مراقبت از بیمار سکته ای در منزل توجه به زمانبندی مصرف دارو از اهمیت زیادی برخوردار می باشد. بنابراین در مورد زمان مصرف و حتی عوارض مصرف دارو دقت کامل داشته باشید.
مراقبت از بیمار سکته مغزی در منزل و اثرات جانبی
در مورد اثرات جانبی سکته مغزی اطلاع و مطالعه کافی داشته باشید. مراقب استفاده مکمل های غذایی باشید و در این زمینه با پزشک معالج بیمار در تماس بوده و مشورت های لازم را انجام دهید.
جابجایی و تغذیه بیمار
هنگام جابجایی بیمار سکته مغزی بهتر است مراقبت کامل را انجام داده و در صورت نیاز از دیگران کمک بگیرید. برای تغذیه بیمار سکته مغزی برنامه غذایی ویژه ای لازم می باشد که رعایت آن حتما بایستی در دستور کار قرار گیرد.
مراقبت از بیمار سکته مغزی در منزل عاطفی و جسمی
فرد بیمار سکته مغزی از لحاظ عاطفی احتیاج زیادی به محبت و عمیق تری دارد. بهتر است به عنوان مراقب و پرستار بیمار این مسئله را درک نموده و رعایت حال بیمار را نمائید. فرد بیمار سکته مغزی ممکن است بخشی از بدنش دچار فلجی و یا ضعف جسمانی گردد. ممکن است در برنامه درمانی بیمار حتما فیزیوتراپی و ماساژ عضو آسیب دیده زیر نظر پزشک و توسط پرستار از ضروریات باشد.
اختلال در صحبت کردن و حتی بلع غذا نیز از عوارض بعد از سکته مغزی می باشد که گفتاردرمانی رایج ترین روش درمانی در این زمینه می باشد. برای بلع غذا نیز بهتر است به عنوان مراقب در منزل از تغذیه مایعات مانند سوپ، حلیم، فرنی و دیگر موارد استفاده کنید.
مشکل تفکر و یاداوری
یکی دیگر از مشکلات بیمار مغزی از دست دادن حافظه و مشکل در تفکر و یادآوری می باشد. به عنوان مراقب در منزل بهترین روش این است که مقابل بیمار ایستاده و بطور واضح و حتی با اشاره با او صحبت کنید. در برخی موارد استفاده از تصاویر قدیمی و حتی تقویم می تواند در بازگرداندن حافظه و قدرت تفکر کمک شایانی کند.
مشکل افسردگی و درماندگی مشکلات احساسی بیمار که برا ثر سکته مغزی سراغ او می آید به عنوان معضلی بزرگ شناخته می شود. بخاطر همین نیز با کوچکترین مسئله و یا رخدادی دچار دلخوری، ناراحتی و افسردگی می شود. حتی ممکن است به گریه کردن روی بیاورد. در چنین مواردی اگر پزشک معالج صلاح بداند استفاده از داروهای ضدافسردگی جزو برنامه درمانی می باشد و مراقب در خانه می تواند با صبوری و درک شرایط روحی با گفتگو و ملاطفت در بهبود حال بیمار کوشا باشد.
مراقبت از بیمار سکته مغزی در منزل و بی اختیاری در ادرار و مدفوع
یکی دیگر از مواردی که ممکن است سراغ بیمار سکته مغزی بیاید بی اختیاری در ادرار و مدفوع می باشد. این تا حدود یک ماه بعد از سکته مغزی رایج است. به عنوان مراقب در منزل در این مورد استفاده از کاندوم شیاف، سوند و لگن توصیه می گردد. به هیچ وجه بیمار را در این زمینه سرزنش نکرده و توقع نداشته باشید در این زمینه شما را مطلع کند.
سخن آخر
در این نوشته ما به بررسی مراقبت از بیمار سکته مغزی در منزل پرداختیم. به عنوان مراقب ضمن درک وضعیت بیمار بهترین کار صبوری و همکاری با تواضع و فروتنی با بیمار می باشد.
