زگیل، یکی از مشکلات پوستی رایج است که ممکن است برای هر کسی در هر زمانی رخ دهد. این برآمدگیهای کوچک که معمولاً در نقاط مختلف بدن، بهویژه دستها و پاها ظاهر میشوند، بهطور معمول بیخطر هستند، اما ممکن است برای برخی افراد ناراحتکننده یا دردناک شوند. بسیاری از افراد با دیدن زگیلها در پوست خود دچار نگرانی و اضطراب میشوند. درک دقیقتر از اینکه زگیل چیست، چگونه ایجاد میشود و چطور میتوان آن را درمان کرد، میتواند کمک زیادی به کاهش نگرانیهای غیرضروری و همچنین تسریع در درمان آن داشته باشد. همچنین پرستار بیمار در درک درست این مشکل، میتواند موثر عمل کند. در این مقاله به بررسی تمامی جنبههای زگیل، از جمله علل، علائم، انواع مختلف و روشهای درمانی آن خواهیم پرداخت.
زگیل چیست؟
زگیل، یک نوع برآمدگی یا ضایعه پوستی است که بهطور معمول توسط ویروسهایی به نام ویروس پاپیلوما انسانی (HPV) ایجاد میشود. این ویروس میتواند به سطح پوست نفوذ کرده و باعث تغییرات سلولی در پوست شود که در نهایت منجر به ایجاد زگیلها میشود. زگیلها معمولاً به صورت برآمدگیهای کوچک و سفت بر روی پوست ظاهر میشوند. ممکن است سطح آنها صاف یا خشن باشد و به رنگهای مختلفی همچون سفید، قهوهای، صورتی یا حتی سیاه باشند.
در حالی که بسیاری از زگیلها بیخطر هستند و بهطور طبیعی از بین میروند، برخی ممکن است در صورت عدم درمان بهطور پیوسته رشد کنند و حتی منجر به درد و خونریزی شوند. برای درمان زگیلها روشهای مختلفی وجود دارد، از جمله درمانهای خانگی، کرایوتراپی (انجماد)، استفاده از داروهای موضعی یا حتی جراحی در موارد شدید.
زگیل چگونه به وجود میآید؟
زگیل زمانی ایجاد میشود که ویروس HPV به لایههای عمیقتر پوست نفوذ کند. این ویروس از طریق تماس مستقیم با پوست فرد آلوده یا از طریق استفاده از وسایل شخصی مانند حوله و کفشهای مشترک منتقل میشود. زمانی که پوست دارای زخم، خراش یا ترک باشد، ویروس به راحتی وارد بدن میشود و موجب بروز زگیل میگردد.
HPV انواع مختلفی دارد و هر نوع از این ویروسها میتواند زگیلهای مختلفی را ایجاد کند. برخی از انواع ویروس، زگیلهای معمولی ایجاد میکنند که بیشتر در دستها و پاها ظاهر میشوند. دیگر انواع ویروسها ممکن است باعث ایجاد زگیلهای تناسلی یا زگیلهای داخلی شوند که در نواحی مختلف بدن بروز میکنند.
عامل بروز زگیل چیست؟
عامل اصلی بروز زگیل، ویروس پاپیلوما انسانی (HPV) است. این ویروس که بیشتر از 150 نوع مختلف دارد، میتواند به لایههای سطحی پوست وارد شده و سلولهای پوست را به نحوی تغییر دهد که باعث بروز زگیل میشود. هر نوع ویروس HPV میتواند باعث ایجاد انواع مختلف زگیل در نواحی مختلف بدن شود.
ویروس HPV معمولاً از طریق تماس مستقیم با پوست فرد آلوده یا از طریق استفاده از وسایل شخصی مشترک مثل حوله، لوازم ورزشی و کفشها منتقل میشود. زمانی که پوست دارای زخم یا آسیب باشد، ویروس راحتتر میتواند وارد بدن شود و باعث ابتلا به زگیل گردد.
به نقل از سایت clevelandclinic:
زگیل چیست؟
زگیل ها توده های خوش خیم (غیر سرطانی) هستند که می توانند روی پوست و مخاط شما (مانند داخل دهان) ایجاد شوند. ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) باعث ایجاد زگیل می شود. بیش از 100 نوع فرعی (سویه) HPV وجود دارد، اما تنها چند نوع می توانند باعث ایجاد زگیل در قسمت های خاصی از بدن شما شوند.
زگیل ها به طور کلی بی ضرر هستند، اما می توانند آزاردهنده و گاهی دردناک باشند.
زگیل چه انواعی دارد؟
زگیلها بهطور کلی به چندین نوع مختلف تقسیم میشوند که هریک ویژگیها و علائم خاص خود را دارند. این انواع شامل:
- زگیلهای معمولی
این نوع زگیلها اغلب در دستها و پاها مشاهده میشوند. آنها به شکل برآمدگیهای دایرهای، سفت و با سطحی خشن ظاهر میشوند و ممکن است در برخی موارد دردناک شوند.
- زگیلهای کف پا
این زگیلها در ناحیه کف پا به وجود میآیند و معمولاً به دلیل فشار و وزن بدن، به سمت داخل رشد میکنند. این نوع زگیلها معمولاً با پینه اشتباه گرفته میشوند و میتوانند باعث درد و خونریزی شوند.
- زگیلهای تخت
این زگیلها معمولاً روی صورت، گردن یا دستها نمایان میشوند و به صورت کوچک و صاف هستند. رنگ آنها معمولاً صورتی، قهوهای یا زرد است.
- زگیلهای رشتهای
این نوع زگیلها بهطور معمول در اطراف صورت، به ویژه در نواحی نزدیک به چشمها و دهان رشد میکنند. این زگیلها معمولاً شبیه یک ساقه بلند و نازک هستند.
- زگیلهای تناسلی
این نوع زگیلها در نواحی تناسلی و مقعد ظاهر میشوند و بهصورت برجستگیهای کوچک و گوشتی دیده میشوند.
- زگیلهای داخلی
این زگیلها در داخل و اطراف ناخنها رشد میکنند و معمولاً بسیار دردناک هستند.
راههای انتقال زگیل
زگیلهای پوستی یک مشکل شایع هستند که بهراحتی از فردی به فرد دیگر منتقل میشوند. عامل اصلی بروز زگیلها، ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) است که از طریق تماس با پوست آلوده یا از طریق تماس با سطوح و اشیاء آلوده منتقل میشود. در ادامه به راههای مختلف انتقال زگیلها اشاره خواهیم کرد:
1. تماس مستقیم با پوست فرد آلوده
یکی از رایجترین روشهای انتقال زگیلها، تماس مستقیم با پوست فرد مبتلا است. هنگامی که فردی زگیل روی پوست خود دارد و با شخص دیگری تماس برقرار میکند، ویروس HPV میتواند به فرد دیگر منتقل شود. این تماس میتواند به صورت دست دادن، بوسیدن یا هر نوع تماس فیزیکی دیگری باشد. بهویژه اگر زگیلها در نواحی حساس بدن مانند صورت، دستها یا نواحی تناسلی باشند، احتمال انتقال ویروس از فردی به فرد دیگر بیشتر است.
2. استفاده از وسایل مشترک
ویروس HPV میتواند از طریق استفاده از وسایل شخصی مشترک مانند حوله، لباس یا کفش به دیگران منتقل شود. بهویژه در مکانهای عمومی مانند استخرها، باشگاهها یا حمامها، استفاده از وسایل مشترک میتواند خطر ابتلا به زگیل را افزایش دهد. برای مثال، فردی که زگیل در ناحیه پا (زگیلهای کف پا) دارد، اگر از یک کفش مشترک یا یک حوله عمومی استفاده کند، احتمال انتقال ویروس به دیگران بسیار زیاد است.
3. تماس با سطوح آلوده
در مکانهایی که افراد زیادی بهطور مشترک از سطوح مختلف استفاده میکنند، مانند دستگیرههای درب، دکمههای آسانسور یا میزهای عمومی، ویروس HPV میتواند باقی بماند و به افراد دیگر منتقل شود. اگر فردی زگیل بر روی دست خود داشته باشد و به سطحی مانند دستگیره در یا میز عمومی دست بزند، ویروس از آن نقطه به دیگران منتقل میشود. این انتقال بیشتر زمانی رخ میدهد که فرد دیگری دست خود را به آن سطح آلوده بزند و سپس به پوست خود تماس پیدا کند.
4. تماس با زگیلهای دیگران
تماس مستقیم با زگیلهای دیگران میتواند موجب انتقال ویروس و ایجاد زگیلهای جدید شود. اگر فردی زگیل خود را دستکاری کند یا آن را بهطور مکرر لمس کند، احتمال انتقال ویروس به سایر نقاط بدن خود یا به دیگران بیشتر خواهد شد. بهعنوان مثال، فردی که زگیل روی دست خود دارد و آن را میخراشد یا لمس میکند، میتواند ویروس را به نواحی دیگر بدن یا به سایر افراد منتقل کند.
5. پایین آمدن سیستم ایمنی بدن
سیستم ایمنی ضعیف میتواند یکی از عوامل افزایش خطر ابتلا به زگیلها باشد. افرادی که سیستم ایمنی ضعیفتری دارند، مانند افراد مبتلا به بیماریهای خودایمنی یا کسانی که تحت درمانهای سرکوبکننده سیستم ایمنی هستند، بیشتر در معرض ابتلا به زگیلها و انتقال ویروس قرار دارند. در این افراد، بدن قادر به مقابله با ویروس HPV بهطور مؤثر نبوده و ویروس ممکن است بهراحتی گسترش یابد.
6. انتقال از طریق نواحی مرطوب و گرم
ویروس HPV در محیطهای مرطوب و گرم بهراحتی زنده میماند و میتواند انتقال یابد. به همین دلیل است که زگیلها بهویژه در مکانهایی مانند استخرهای عمومی، دوشهای عمومی و زمینهای حمام شایعتر هستند. در این محیطها، افراد اغلب بهطور مستقیم با سطوح مرطوب تماس دارند و در نتیجه احتمال انتقال ویروس بسیار زیاد است.
7. انتقال از طریق زخمها یا خراشهای پوستی
اگر پوست شما آسیب دیده یا دچار خراش شود، این نقاط میتوانند ورودی مناسبی برای ویروس HPV باشند. بنابراین، افرادی که دچار جراحت یا بریدگیهای جزئی روی پوست خود هستند، بیشتر در معرض ابتلا به زگیل قرار دارند. تماس با سطوح آلوده یا فردی که زگیل دارد، میتواند ویروس را به پوست آسیبدیده منتقل کند و منجر به بروز زگیل شود.
روش های درمان زگیل
زگیلها بهعنوان یک بیماری پوستی در سالمندان و بقیه افراد، در بیشتر موارد خودبهخود بهبود مییابند، اما در برخی از افراد ممکن است باقی بمانند یا حتی گسترش پیدا کنند. در این مواقع، درمانهای مختلفی وجود دارد که میتواند به از بین بردن زگیلها کمک کند. روشهای درمانی برای زگیل به دو دسته اصلی تقسیم میشوند: درمانهای پزشکی و درمانهای خانگی. انتخاب روش درمانی بستگی به نوع زگیل، شدت آن و واکنش بدن فرد به درمانها دارد.
1) کرایوتراپی
یکی از روشهای مؤثر در درمان زگیلها، کرایوتراپی یا انجماد زگیل است. در این روش، از نیتروژن مایع برای انجماد زگیلها استفاده میشود. این فرآیند باعث از بین رفتن سلولهای پوست در محل زگیل میشود و در نهایت زگیلها از بین میروند. کرایوتراپی معمولاً نیاز به چند جلسه درمانی دارد و در بسیاری از موارد، نتایج آن رضایتبخش است. در بعضی از موارد، ممکن است پس از درمان، پوست دچار تاول یا زخم شود، اما این اثرات معمولاً موقتی هستند و پس از چند روز بهبود مییابند.
2) داروهای موضعی
یکی دیگر از درمانهای رایج برای زگیلها، استفاده از داروهای موضعی مانند سالیسیلیک اسید است. این دارو بهطور معمول به شکل پماد یا محلول عرضه میشود و برای از بین بردن زگیلها به صورت مستقیم روی پوست استفاده میشود. سالیسیلیک اسید با لایهبرداری از سلولهای پوستی به تدریج زگیل را از بین میبرد. این درمان ممکن است به چند هفته زمان نیاز داشته باشد و در برخی موارد، اثرات جانبی مانند خشکی پوست ممکن است مشاهده شود. با این حال، درمان با سالیسیلیک اسید معمولاً ایمن است و نتایج خوبی به دنبال دارد.
3) جراحی
در مواردی که سایر روشهای درمانی نتایج مطلوب را نداشته باشند یا زگیلها دردناک یا مشکلساز شوند، جراحی میتواند یک گزینه مناسب باشد. این روش شامل برداشتن زگیل از طریق برش یا استفاده از دستگاههای لیزری است. جراحی معمولاً در شرایط خاص و تحت نظر پزشک انجام میشود. بعد از جراحی، ممکن است زخم باقی بماند و برای بهبودی کامل نیاز به مراقبتهای ویژه باشد. در صورتی که بهطور مداوم از زگیلها رنج میبرید، مشاوره با یک پزشک متخصص پوست توصیه میشود.
راه های درمان خانگی زگیل
علاوه بر درمانهای پزشکی، درمانهای خانگی نیز برای کمک به از بین بردن زگیلها مورد استفاده قرار میگیرند. درمان زگیل در منزل معمولاً شامل استفاده از مواد طبیعی هستند که خواص ضد ویروسی و ضد باکتریایی دارند. استفاده از این روشها ممکن است به مدت زمان بیشتری نیاز داشته باشد، اما برخی افراد موفق به درمان زگیل در منزل با این روشها شدهاند.
- سیر: سیر یکی از مواد طبیعی است که بهخاطر خواص ضد ویروسی و ضد باکتریاییاش، میتواند بهعنوان یک درمان خانگی برای زگیلها مؤثر باشد. سیر خرد شده را میتوان بهطور مستقیم روی زگیل قرار داد و آن را با باندی محکم پوشاند. پس از حدود ۲۰ دقیقه، محل درمانی باید شسته شود. این درمان را میتوان روزانه تکرار کرد تا اثرات آن به تدریج نمایان شود.
- سرکه سیب: سرکه سیب بهخاطر خاصیت ضد ویروسی و ضد قارچیاش، میتواند برای درمان زگیلها مفید باشد. با مخلوط کردن دو پیمانه سرکه سیب و یک پیمانه آب و استفاده از پد تمیز برای مالیدن آن روی زگیلها، میتوان به درمان کمک کرد. پس از مالیدن سرکه سیب، معمولاً محل را با یک باند تمیز میپوشانند و این درمان را به مدت چند روز یا هفته تکرار میکنند.
- جوش شیرین: جوش شیرین خواص ضد التهابی و ضد عفونی دارد که به درمان زگیلها کمک میکند. با ترکیب جوش شیرین و سرکه سفید بهصورت خمیر، میتوان این مخلوط را دو بار در روز روی زگیلها استفاده کرد. این درمان ساده و در دسترس است و میتواند به تدریج به از بین بردن زگیل کمک کند.
پیشگیری از زگیل
اگرچه روشهای قطعی برای پیشگیری از زگیلها وجود ندارد، اما رعایت چند نکته میتواند خطر ابتلا به این مشکل پوستی را کاهش دهد. بهعنوان مثال، شستن مداوم دستها و استفاده از لوازم شخصی مانند حوله و کفش تنها برای خودتان، میتواند از انتقال ویروس به پوست جلوگیری کند. در مکانهای عمومی، از تماس با سطوح مشترک مانند دستگیرههای در یا دکمههای آسانسور خودداری کنید و از استفاده از حولههای مشترک پرهیز کنید.
یکی دیگر از نکات مهم پیشگیری، جلوگیری از دستکاری زگیلهای خود است. دستکاری یا خراشیدن زگیلها میتواند باعث گسترش ویروس به سایر نقاط بدن شود. در نهایت، نگهداری از پوست و مراقبت از آن با مرطوب نگهداشتن آن و جلوگیری از خشکی میتواند به سلامت پوست کمک کند.
پایانبندی
زگیلها بهطور کلی مشکل پوستی بیخطر و شایعی هستند که بیشتر افراد ممکن است در طول زندگی خود با آن مواجه شوند. خوشبختانه، این مشکل معمولاً به راحتی قابل درمان است و با استفاده از روشهای پزشکی یا خانگی قابل کنترل است. در صورتی که زگیلها بهطور مداوم ایجاد شوند یا عوارضی مانند خونریزی، درد یا عفونت ایجاد کنند، مراجعه به پزشک ضروری است.
برای افرادی که نیاز به مراقبتهای ویژه دارند یا ممکن است دچار مشکلات پوستی دیگری مانند کراتوز اکتینیک شوند، پرستار میتواند کمکهای ویژهای ارائه دهد. همچنین، توجه به بهداشت شخصی و پیشگیری از انتقال ویروس، میتواند خطر ابتلا به زگیلهای جدید را کاهش دهد. در صورتی که شما نیز از زگیلها رنج میبرید، توجه به توصیههای پزشک و استفاده از درمانهای مناسب میتواند به شما کمک کند تا این مشکل پوستی را به سرعت و بهطور مؤثر حل کنید.
سوالات متداول
1. آیا زگیلها مسری هستند؟
بله، زگیلها میتوانند از فردی به فرد دیگر منتقل شوند. ویروس HPV که عامل بروز زگیل است، از طریق تماس مستقیم با پوست فرد آلوده یا استفاده از وسایل مشترک مانند حوله و کفش منتقل میشود.
2.آیا درمان خانگی برای زگیلها مؤثر است؟
برخی درمانهای خانگی مانند استفاده از سیر، سرکه سیب و جوش شیرین میتوانند به کاهش علائم و درمان زگیلها کمک کنند. با این حال، در موارد شدیدتر یا در صورت عدم بهبود، توصیه میشود که به پزشک مراجعه کنید.
