از جمله مشکلاتی که در مورد کودکان والدین را با نگرانی شدید رو به رو می‌کند استفراغ در کودکان و پیامدهای آن است. در بین کودکان استفراغ امری شایع است. والدین و مراقب کودک باید به علائم و نشانه‌هایی که کودک نشان می‌دهد توجه کنند. اگر علی رغم اسهال کودک هنوز می‌تواند غذا بخورد و بازی کند و از حال عموم خوبی برخوردار است، سعی کنید رژیم غذایی او را رعایت کنید و به صورت مرتب نوشیدنی‌های کافی به او بدهید. اما اگر کودک احساس بی حالی و بی‌اشتهایی داشت و قادر به خوردن و نوشیدن نبود سریعا به پزشک مراجعه کنید.
دلیل استفراغ در کودکان
استفراع در کودکان دلایل متعددی را دارا می‌باشد مانند:
- گاستروانتریت
- آلرژی غذایی
- سایر عفونت ها
- آپاندیسیت
- مسمومیت
- ریفلاکس معده و روده
- شیشه شیر نامناسب
- تنگی دهانه پیلور
در اداه به توضیح کامل‌تری از این مورد می‌پردازیم.
1. گاستروانتریت
در اغلب مواقع استفراغ در کودکان شیر خوار ناشی از گاستروانتریت است. اسهال و استفراغ که با عنوان گاستروانتریت شناخته می شود یک نوع عفونت ویروسی است. گاستروانتریت یک عفونت روده است که ناشی از ویروس و باکتری است و باعث اسهال نیز می شود. در این بیماری استفراغ ممکن است بعد از یک تا دو روز خانمه پیدا کند اما اسهال تا 10 روز نیز ادامه داشته باشد. اغلب کودکان برای درمان گاستروانتریت نیاز به درمان دارویی ندارند اما والدین باید توجه داشته باشند که با توجه به از دست رفتن حجم زیادی از مایعات از طریق مدفوع، مایعات کافی را به کودک بنوشانند. از سوی دیگر با توجه به ماهیت ویروسی این بیماری استفاده از آنتی بیوتیک در درمان ان تاثیری ندارد. در کودکان زیر 6 ماه گاستروانتریت اهمیت بیشتری دارد زیرا در این گروه از کودکان کم آبی با شدت بیشتری اتفاق می افتد و حتما باید کودک توسط پزشک معاینه شود.
پیشنهاد مقاله: معرفی روش های درمان خانگی حالت تهوع و استفراغ در کودکان
2. آلرژی غذایی
استفراغ ناشی از مسمومیت غذایی می تواند همراه با بثورات پوستی، قرمزی و خارش پوست و تورم پوست اطراف چشم، لب، زبان و یا سقف دهان ایجاد شود.
3. سایر عفونت ها
گاهی استفراغ در کودکان ناشی از بیماری های دستگاه گوارشی نیست. بلکه عفونت های سایر سیستم های بدن مانند سیستم ادراری،گوش میانی، مننژیت و یا ذات الریه نیز می‌تواند در کودک باعث ایجاد استفراغ شود. اگر علاوه بر استفراغ علائم همراه مانند تب و تحریک پذیری مشاهده کردید، با پزشک کودک مشورت کنید.
4. آپاندیسیت
در صورتی که آپاندیس دچار التهاب شود می‌تواند در کودک علائم استفراغ در کودکان را مشاهده کرد. آپاندیسیت خود را با درد شکمی که با گذشت زمان بدتر می‌شود نشان می‌دهد.
5. مسمومیت
بلعیدن اتفاقی مواد سمی باعث ایجاد استفراغ در کودکان می‌شود. در این شرایط بدون اتلاف وقت باید به اورژانس مراجعه کرد.
6. ریفلاکس معده/ روده
عدم تحمل شیر که در ان محتویات معده از راه دهان خارج می‌شود.
7. شیشه شیر نامناسب
گاهی گشاد بودن سوراخ شیشه شیر باعث خروج مقدار زیاد شیر و در نتیجه بلع بیش از حد می‌شود و کودک اضافه شیر را به صورت استفراغ از راه دهان خارج می‌کند.
8. تنگی دهانه پیلور
این مشکل مادر زادی به دلیل تنگی دهانه معده به روده ایجاد می‌شود و در صورتی که کودک بیش از حد غذا بخورد به صورت استفراغ جهشی محتویات معده خارج می‌شود.
نشانه های استفراغ کودک
جهت مراجعه به پزشک در زمان استفراغ کودک باید شاهد چه نشانه هایی باشید؟
- اگر کودک پیوسته استفراغ می‌کند و حتی قادر به نگه داشتن مایعات نیست.
- اگر کودک دچار کم آبی شدید باشد. گریه بدون اشک، خشکی دهان، کاهش حجم ادرار
- استفراغ سبز رنگ و خونی
- استفراغ بیش از دو روز
نکات مربوط به مراقبت در منزل:
- اصلی ترین و مهمترین نکته در پرستاری در منزل از کودکانی که دچار گاستروانتریت شده اند جایگزینی مایعات از دست رفته است. در کودکان مایعات را می‌توان به اشکال مختلف مانند یخمک به کودک داد تا کودکان همکاری بیشتری داشته باشند.
- از محلول اواراس و یا سایر نوشیدنی‌هایی که برای کم آبی توصیه می‌شوند استفاده کنید.
- در این دوران در کودکان شیرخوار نباید شیر مادر قطع شود.
- در کودکانی که شیر خشک می خوردند اول باید محلول خورانده شود و سپس شیر خشک.
- در کودکان زیر یک سال از پودر خوراکی او ار اس باید با احتیاط مصرف کرد و دز آن توسط پزشک تعیین شود.
- تا زمانی که کودک دچار گاستروانتریت است و تحت نظر پزشک محلول قندی نمکی مصرف می‌کند بی اشتهایی شایع است و جای نگرانی نیست.
- از دادن داروهای ضد استفراغ و اسهال بدون نظر پزشک خودداری کنید.
- در گاستروانتریت کودک تا 48 ساعت بعد از قطع اخرین اسهال و یا استفراغ نباید به مدرسه برود زیرا امکان آلوده شدن سایرین نیز به این بیماری وجود دارد.
