معده درد عصبی Nervous stomach ache، اصطلاحی برای توصیف ناراحتی یا درد فیزیکی در معده بوده و مستقیماً با عوامل روانی یا عاطفی مانند استرس، اضطراب یا سایر ناراحتیهای عاطفی در ارتباط است و از علل معده درد عصبی است، هنگامی که فردی احساسات یا استرس شدیدی را تجربه میکند، مغز و سیستم گوارشی به هم مرتبط میشوند که منجر به علائمی مانند درد شکم، حالت تهوع، نفخ یا تغییر در حرکات روده خواهد شد.
شاید برای شما هم پیش آمده است که در زمان بروز حملات عصبی نظیر نگرانی و عصبانیت، احساس درد و سوزش زیادی در بخش پشت قفسه سینه و معده خود داشته باشید. این حالت اصطلاحا معده درد عصبی نام دارد که با برخی علائم و عوارض همراه است. اگر میخواهید راههای درمانی این نوع از معده درد و شیوه برخورداری از خدمات پرستار بیمار را بدانید، حتما تا انتها همراه باشید.
معده درد عصبی چیست؟
سندروم معده درد عصبی به ناراحتی یا درد معده اشاره دارد که از احساسات عصبی، اضطراب یا استرس ناشی میشود. این نوعی ناراحتی شکمی محسوب میشود که ممکن است قبل از یک آزمون بزرگ، مصاحبه شغلی یا رویداد مهم خود را نشان دهد. این نوع معده درد با ارتباط ذهن و بدن همراه است، جایی که حالات عاطفی و ذهنی میتوانند بر احساسات فیزیکی تأثیر بگذارند. علائم ممکن است شامل درد پیچشی در معده، احساس تهوع، سوء هاضمه، نفخ یا حتی اسهال باشند. در حالی که علت دقیق آن به طور کامل شناخته نشده است، گفته میشود که استرس و اضطراب میتواند عملکرد طبیعی دستگاه گوارش را مختل کند.
به نقل از وبسایت www.healthline.com :
داشتن معده عصبی می تواند یک اتفاق رایج در برخی افراد باشد. با این حال، طبق گفته پزشکان و علم پزشکی، این یک بیماری رسمی یا قابل تشخیص نیست. داشتن معده عصبی می تواند با وضعیت عاطفی یا سلامت روانی، سلامت گوارش یا روده یا حتی ترکیبی از هر دو مرتبط باشد. به ندرت، ممکن است نشان دهنده اتفاق جدی تری باشد.
معده عصبی همچنین می تواند نحوه عملکرد طبیعی دستگاه گوارش شما در مواقع استرس باشد. همچنین، می تواند فقط یک تجربه مجزا باشد. علائم رایج معده عصبی ممکن است شامل موارد زیر باشد:
“پروانه” در معده
سفتی، چروکیدگی، گرفتگی، گره در معده
احساس عصبی یا اضطراب
لرزش، لرز، انقباض عضلات
نفخ مکرر
ناراحتی معده، حالت تهوع یا بی حالی
سوء هاضمه یا سیری سریع هنگام غذا خوردن
احساس گرما، بال زدن یا نفخ در گودال معده
افزایش ادرار و حرکات رودهدر موارد نادر، معده عصبی ممکن است به شدت روده ها را تحت تاثیر قرار دهد. تکرر یا کنترل نشده ادرار یا حرکات روده – و گاهی اوقات نق زدن یا استفراغ – می تواند نتیجه یک معده شدید عصبی باشد، اما نه همیشه.
نشانه های زخم معده عصبی چیست؟
درد شدید شکم نخستین علامت معده درد عصبی است. این یعنی اگر افراد چنین حسی دارند، باید به دنبال سایر علائم زخم معده عصبی بوده و ببینند آیا به این بیماری مبتلا هستند یا نه. این درد در ناحیه بالای شکم و پشت سینه احساس شده و معمولا فرد بعد از خوردن غذا شرایط بدتری را تجربه میکند. سایر نشانههای این بیماری عبارتند از:
- سوزش و ترشح دو نمونه از علائم اسید معده هستند که با درد شکم همراه میشوند. سوزش در نهایت منجر به احساس نفخ، سیری زودرس، تهوع و استفراغ میشود.
- فرد گاهی اوقات با کاهش وزن ناگهانی مواجه شده و شاید خودش دلیل این موضوع را نداند.
- بیمار تغییراتی را در رفتار دیده که بدخلقی، افسردگی، خوابآلودگی و تنش شایعترین علائم هستند.
- در موارد شدید، خونریزی از دستگاه گوارش نیز اتفاق میافتد.
- به دلیل التهاب و تورم دستگاه گوارش، شکم رفته رفته شروع به سفت شدن میکند.
علائم معده درد عصبی
معده درد عصبی میتواند با علائم مختلفی همراه باشد که معمولا ناشی از استرس، اضطراب و تنشهای عصبی است. با شناخت این علائم میتوانید راههای درمان زخم معده را به راحتی پیدا کرد. علائم رایج این بیماری عبارتند از:
- درد مبهم یا احساس فشار در ناحیه معده
- احساس پر بودن شکم و گاز معده
- احساس تهوع یا استفراغ
- تاثیر روی سیستم گوارشی و اسهال
- احساس سوزش در قسمت قفسه سینه یا گلو
- از دست دادن اشتها
- آروغ زدن بیشتر از حد معمول
علائم ورم معده عصبی
همانطور که گفته شد، شناخت علائم به درمان معده درد عصبی کمک میکند. نخستین علامت مهم این بیماری، معده درد و شکم درد است که بسته به نوع خود این بیماری میتواند خفیف یا شدید باشد. نفخ شکم، سوهاضمه، سکسکه مکرر، سوزش سر معده و ناحیه بالای شکم، گرفتگی و اسپاسمهای درناک، حالت تهوع، مدفوع سیاه یا قیری رنگ، کاهش وزن در سالمندان بدون معنی و رفلاکس رایجترین علائم درد عصبی معده هستند.
عوامل موثر در بروز معده درد عصبی کدامند؟
بروز معده درد عصبی، میتواند تحت تأثیر عوامل مختلفی قرار بگیرد. در حالی که هنوز علت دقیق آن به طور کامل مشخص نیست و در ادامه به توضیح کاملتری از این مطالب میپردازیم:
- استرس و اضطراب عامل معده درد عصبی
عوامل عاطفی مانند استرس در کودکان، اضطراب و پریشانی روانی، میتوانند علائم معده درد را تحریک یا تشدید کنند. - معده درد عصبی به دلیل حساسیتهای غذایی
برخی غذاها یا محرکهای غذایی ممکن است علائم را در افراد مبتلا به معده درد عصبی بدتر کنند. محرکهای رایج عبارتند از غذاهای تند، غذاهای چرب، کافئین، الکل و نوشیدنیهای گازدار. به این ترتیب، شناسایی و اجتناب از غذاهای محرک ممکن است به کاهش علائم کمک کند. - حساسیت بیش از حد اعصاب علت اصلی معده درد عصبی
برخی از افراد مبتلا به معده درد عصبی، ممکن است حساسیت اعصاب دستگاه گوارش بیشتری را تجربه کنند. - عوامل هورمونی
نوسانات در سطوح هورمونی، به ویژه در زنان در طول دورههای قاعدگی، میتواند بر عملکرد روده تاثیر گذاشته و موجب بروز معده درد شود. - عوامل ژنتیکی و محیطی در بروز معده درد عصبی
ممکن است یک استعداد ژنتیکی برای ایجاد معده درد عصبی وجود داشته باشد. علاوه بر این، عوامل محیطی مانند سابقه عفونتهای گوارشی، ضربههای دوران کودکی یا اختلال در الگوی خواب ممکن است خطر را افزایش دهند.
توجه داشته باشید که محرکها و عوامل میتوانند میان افراد متفاوت باشند و آنچه روی یک فرد تأثیر میگذارد ممکن است بر دیگری تأثیرگذار نباشد. شناسایی و مدیریت این عوامل، همراه با اتخاذ تکنیکهای مدیریت استرس، رژیم غذایی سالم و اصلاح سبک زندگی، میتواند به کاهش علائم و بهبود رفاه کلی کمک کند.
راه های تشخیص معده درد عصبی
معده درد عصبی اغلب بر اساس ترکیبی از سابقه پزشکی، معاینه فیزیکی و رد سایر شرایط زمینهای که میتوانند باعث علائم شوند، تشخیص داده میشود. در اینجا یک مرور کلی از روند تشخیصی وجود دارد:
- تشخیص معده درد عصبی با سابقه پزشکی
پزشک در مورد علائم مانند مدت زمان، دفعات و شدت درد معده سوال میپرسد. همچنین ممکن است در مورد هر عاملی که درد را تحریک یا بدتر کند و همچنین علائم همراه مانند اضطراب یا استرس سوالاتی مطرح شود.
- معاینه فیزیکی برای تشخیص ورم معده عصبی
معاینه فیزیکی برای بررسی علائم قابل مشاهده مشکلات گوارشی یا ناهنجاری در شکم انجام میشود. پزشک ممکن است به آرامی شکم را فشار دهد تا حساسیت، نفخ یا علائم دیگر را ارزیابی کند.
- تشخیص معده عصبی با تستهای آزمایشگاهی
بسته به موقعیتی خاص، پزشک ممکن است آزمایشهای خاصی را برای رد سایر علل احتمالی درد معده توصیه کند، مانند آزمایش خون برای بررسی عفونت، التهاب یا کمبود مواد مغذی.
- شناسایی معده درد عصبی با آزمایشهای تصویربرداری
در برخی موارد، ممکن است آزمایشهای تصویربرداری مانند سونوگرافی شکم، سیتی اسکن یا آندوسکوپی برای مشاهده دقیقتر دستگاه گوارش و شناسایی هرگونه ناهنجاری ساختاری که باعث علائم شده، تجویز شود.
- ارزیابی روانشناختی برای تشخیص معده عصبی
از آنجایی که معده درد عصبی اغلب با استرس یا اضطراب همراه بوده، پزشک ممکن است به دنبال عارضههای روحی و روانی باشد تا بتواند عوامل روانشناختی که ممکن است در بروز این علائم نقش داشته باشند را پیدا کند.
درمان معده درد عصبی
درمان معده درد عصبی شامل تکنیکهایی از جمله مصرف دارو، درمان روانی و تغییر در سبک زندگی است. شاید این درمان پیچیده به نظر برسد، اما بعد از مدتی شرایط سالمتری داشته و دیگر تجربه ناخوشایندی نخواهید داشت. مهمترین راههای درمانی را در این بخش از مطلب آوردهایم:
- مقادیر زیادی از میوه، غلات سبوسدار و سبزی را در رژیم غذایی خود بگنجانید.
- تحقیقات نشان داده ماست پروبیوتیک و کلم قرمز در این درمان موثر هستند. همچنین مصرف نوشابه و نوشیدنیهای این چنینی را به حداقل برسانید.
- تا جای ممکن از داروهای مسکن بدون تجویز پزشک استفاده نکنید. تنها در صورت صلاحدید پزشک میتوانید سر وقت این داروها بروید.
- با تمرینها و تکنیکهای آرامسازی ذهن میتوان استرس را مدیریت کرد.
درمان سریع معده درد عصبی
بیشک تکنیکهای آرامسازی ذهن و تنفس عمیق، سریعترین روش برای بهبود معده درد عصبی است. این تمرینات به کاهش استرس و اضطراب کمک کرده و معده را آرامتر میکند. برای انجام این تکنیک، ابتدا در یک جای آرام نشسته و چشمان خود را ببندید. سپس به آرامی از طریق بینی نفش کشیده و هوا را آهسته از طریق دهان خود بیرون آورید. این کار را چند بار در طی روز با کمک پرستار در منزل انجام دهید تا تاثیر بهسزایش را بعد از مدتی مشاهده کنید.
درمان خانگی معده درد عصبی
به طور کلی در میان علل معده درد عصبی، اضطراب و استرسهای شدید بیشترین فراوانی را دارند. اما وقتی صحبت از درمانهای خانگی برای معده درد عصبی میشود، چندین استراتژی وجود دارد که میتوانید آنها را امتحان کنید:
- درمان معده عصبی با تکنیکهای آرامش در خانه
شرکت در تمرینات تنفس عمیق و مدیتیشن یا یوگا، به کاهش استرس و تقویت آرامش کمک میکند. - درمان خانگی معده درد عصبی با داروهای گیاهی
برخی گیاهان دارویی مانند بابونه، نعناع فلفلی و زنجبیل میتوانند اثرات تسکین دهندهای بر معده داشته باشند. - گرما درمانی و درمان ورم معده عصبی در منزل
قرار دادن یک پد گرم کننده یا بطری آب گرم روی شکم میتواند به کاهش تنش عضلانی و کاهش ناراحتی کمک کند. - تنظیم رژیم غذایی
اجتناب از خوردن غذاها و نوشیدنیهایی که میتوانند باعث تحریک یا تشدید علائم معده شوند، مانند غذاهای تند یا چرب، کافئین، الکل و نوشیدنیهای گازدار توصیه میشود. - وعدههای غذایی کوچک و مکرر برای سندروم معده عصبی
به جای مصرف وعدههای غذایی بزرگ، وعدههای غذایی کوچکتر و مکرر در طول روز انتخاب شود تا هضم راحتتر شده و از فشار بیش از حد به معده جلوگیری به عمل آید. - درمان ورم معده عصبی با فعالیت بدنی در خانه
درگیر شدن در ورزش منظم میتواند به کاهش استرس، بهبود هضم و ارتقای رفاه کلی کمک کند. - خواب کافی برای ورم معده عصبی
خواب باکیفیت و کافی موجب کاهش سطح استرس و همینطور تسکین ناراحتی معده میشود.
با این حال، اگر علائم ادامه یافته یا بدتر شود، لازم است که با یک پزشک متخصص، برای ارزیابی و درمان مناسب مشورت کنید.
درمان سندروم معده درد عصبی در طب سنتی
در طب سنتی، مصرف گیاهان دارویی چون بابونه، نعناع، زنجبیل، گل ساعتی یا سنبل الطیب، برای تسکین دادن معده درد عصبی پیشنهاد شده است. جالب است بدانید که در طب سنتی چینی، اختلالات گوارشی مربوط به استرس یا اضطراب (درست همان شایعترین علت ایجاد معده درد عصبی) را به عنوان عدم تعادل در جریان انرژی بدن میشناسند و از طب سوزنی برای تسکین آن استفاده میکنند.
دمنوش برای معده درد عصبی
مصرف دمنوش یکی از راههای درمان معده درد عصبی است. دمنوش لاغری به آسانی و در چند دقیقه معده درد را بهتر میکند و انواعی از دمنوشها مانند دمنوش نعنا و چای لیمو برای درمان تاثیر دارند. چای بابونه نیز خاصیت کاهش التهاب و درد را دارد و نمونهای مناسب برای درمان درد معده است؛ به ویژه اگر استرس و اضطراب زیادی را تحمل میکنید، باید حتما روزی یک لیوان از آن بنوشید.
قرص برای معده درد عصبی
بسیاری به جای استفاده از درمانهای خانگی و راههای سنتی، ترجیح میدهند از قرص برای درمان این بیماری استفاده کنند. البته دقت داشته باشید این قرصها بیشتر به رفع معده درد کمک کرده و شاید ذهن فرد همچنان ناآرام باشد. بنابراین، تا زمانی که فرد تنشهایی را در زندگی خود تجربه کند، قطعا این بیماری به سراغش خواهد آمد.
همچنین از این قرصها برای کاهش حالت تهوع، اسهال و اسید معده استفاده میشود که مهمترین آنها عبارتند از آلکا سلتزر، امترول میلانتا و پیتو بیسمال. این داروها صرفا با تجویز پزشک در دسترس قرار گرفته و حتما برای استفاده از آنها باید با پزشک خود مشورت کنید؛ زیرا همه آنها با عوارضی همراه بوده و میتوانند برای سلامتی بیماران مضر باشند.
بهترین قرص برای درمان معده درد عصبی
اگر پیش از این درباره اینکه ورم معده چیست؟ تحقیق کرده باشید، احتمالا میدانید که چندین داروی بدون نسخه وجود دارند که میتوانند به کاهش علائم عمومی معده درد و همینطور ورم معده کمک کنند. با این حال، همیشه بهتر است برای تشخیص دقیق و درمان مناسب با یک پزشک متخصص مشورت کنید. بسته به علت معده درد شما، پزشک ممکن است داروها یا مداخلات مختلفی را توصیه کند. برخی از گزینههای رایج برای تسکین درد معده عبارتند از آنتی اسیدها، مهارکنندههای پمپ پروتون یا داروهای ضد نفخ.
معده درد عصبی که به ناراحتی عصبی معده نیز معروف است، به شرایطی گفته میشود که فرد به خاطر استرس، تنش و فشارهای روانی دچار درد و ناراحتی در ناحیه معده خود میشود. این نوع درد مستقیما به خاطر مشکلات فیزیکی نیست، بلکه بیشتر به عوامل روانی مربوط میشود. بنابراین، با بهبود شرایط روانی و مراجعه به روانشناس میتوان وضعیت بهتری را برای بیمار به وجود آورد. در این مطلب از زندگی برتر نیز به این بیماری، علائم آن مانند استرس، علائم روانی و تغییرات هورمونی و همچنین شیوه درمان پرداخته شد که امیدواریم از آن استفاده کرده باشید.
سوالات متداول
مهمترین علائم معده درد عصبی کدامند؟
درد معده، حالت تهوع، احساس نفخ و موارد مشابه از جمله مهمترین نشانههای معده درد عصبی هستند که باید در نظر داشت.
درمان سریع معده درد عصبی چیست؟
استفاده از دمنوش چای نعناع و زنجبیل و همینطور ترکیب لیمو و گیاه اسطوخودوس، به درمان سریع معده درد عصبی کمک میکند.
بهترین دمنوش برای معده درد عصبی کدام است؟
دمنوش گل بابونه برای تسکین دردهای معده ناشی از ناراحتی عصبی مناسب بوده و اثربخشی فوری و بسیار عالی دارد.
درمان معده درد عصبی چقدر طول میکشد؟
بسته به شدت علائم و همینطور نحوه پیگیری درمان، معمولا این یک فرایند دراز مدت است که باید به صورت منظم دنبال شود.
قرص مناسب برای معده درد عصبی چیست؟
آنتی اسیدها، مهارکنندههای پمپ پروتون (برای کاهش تولید اسید) یا داروهای ضد نفخ (برای تسکین نفخ).
معده درد عصبی چه زمانی رخ میدهد؟
این نوع از معده درد اغلب در مواقعی رخ میدهد که فرد با استرس شدید، اضطراب یا فشار روانی مواجه است. امتحانات، مصاحبههای کاری و مشکلات شخصی از دلایل بروز این بیماری هستند.
درمان معده درد عصبی چگونه است؟
درمان این بیماری میتواند شامل مدیریت استرس و اضطراب باشد. آرام کردن ذهن، تغییر در رژیم، ورزشهای منظم و در برخی مواقع مراجعه به روانشناس به درمان کمک میکند.
آیا تغییر در رژیم غذایی به درمان درد معده کمک میکند؟
بله، اجتناب از غذای چرب، کافئیندار، ادویهدار و الکل قطعا باعث درمان این بیماری میشود. با تغییر در سبک غذایی میتوان وضعیت بهتری را تجربه کرد.