گیاهخواری کودکان: همه چیز درباره گیاه خواری در کودکان

گیاهخواری کودکان ( Vegetarianism in children ) برای بسیاری از افراد و خانواده ها یک انتخاب محبوب و مطلوب است. اما والدین و پرستار کودک ممکن است این سوال را در ذهن داشته باشند که آیا بچه ها می توانند با خیال راحت یک رژیم گیاهخواری کودکان را دنبال کنند و همه مواد مغذی لازم را با این رژیم دریافت کنند.اکثر متخصصان رژیم غذایی و پزشکی موافقند که یک رژیم گیاهخواری برای بچه ها کاملاً برنامه ریزی و متعادل شده می تواند در واقع یک روش غذایی بسیار سالم برای انسان باشد.

اما هنگام استفاده از این رژیم برای کودکان و نوجوانان باید از رژیم گیاهخواری کودکان با دقت و حساسیت استفاده نمود ، خصوصاً اگر شامل محصولات لبنی و تخم مرغ نباشد. و مانند هر رژیم غذایی دیگری ، باید درک کنید که نیازهای غذایی کودکان با مراحل رشد آنها تغییر می کند.

 گیاهخواری کودکان

گیاهخواری کودکان در حال حاضر  یک چالش محسوب می شوند. بچه ها از زمانی که دیگر از شیر مادر یا شیر خشک استفاده نمیکنند، در معرض کمبود مواد غذایی قرار دارند. بعد از 1 سالگی ، رژیم های غذایی وگان سختگیرانه ممکن است کودکان نوپا را که دارای نیاز های جدی به ویتامین ها و مواد معدنی ضروری هستند را دچار کمبود کنند . این مواد شامل  ویتامین D ، ویتامین B12 ، آهن ، کلسیم و روی  می باشد.

بنابراین اهیمت زیادی دارد که از غلات غنی شده و غذاهای غنی از مواد مغذی استفاده کنید. مصرف مکمل ویتامین برای کودکان خردسال که رژیم غذایی آنها مواد مغذی کافی را تأمین نمی کند ، توصیه می شود. کودکان نوپا معمولاً در مورد غذاهایی که می خورند اظهار نظر نموده و در نتیجه ، بعضی از آنها  ممکن است غذاهایی را انتخاب کنند که کالری کافی را از رژیم گیاهخواری دریافت نکنند برای کودکان گیاهخوار نوپا ، مقدار سبزیجات مورد نیاز برای تغذیه مناسب و تامین کالری ممکن است برای معده کوچک آنها بسیار حجیم باشد.

به طور کلی میتوان گفت که گیاهخواری در کودکان می‌تواند یک انتخاب سالم و مغذی باشد، اما نیاز به برنامه‌ریزی دقیق دارد تا تمام نیازهای تغذیه‌ای کودک به‌خوبی تأمین شود. کودکان گیاهخوار باید به مصرف کافی ویتامین B12، ویتامین D، کلسیم، پروتئین، و آهن توجه ویژه‌ای داشته باشند، زیرا این مواد مغذی معمولاً در منابع حیوانی مانند گوشت، ماهی، لبنیات و تخم‌مرغ یافت می‌شوند. برای تأمین این مواد، کودکان می‌توانند از غذاهای غنی‌شده مانند غلات صبحانه، شیرهای گیاهی، و محصولات سویا استفاده کنند. همچنین، مصرف سبزیجات برگ‌دار، حبوبات، آجیل، و دانه‌ها می‌تواند به تأمین پروتئین و آهن کمک کند. والدین کودکان گیاهخوار باید با پزشک یا متخصص تغذیه مشورت کنند تا اطمینان حاصل کنند که رژیم غذایی کودکشان متعادل و کامل است و در صورت نیاز از مکمل‌های غذایی استفاده کنند. با این رویکرد، کودکان گیاهخوار می‌توانند به سلامت رشد کرده و از فواید یک رژیم غذایی گیاهی بهره‌مند شوند.

در  سن کودک نوپا استفاده از یک رژیم گیاهخواری انتخاب بسیار حساس و مهم است که  لازم است والدین مطمئن شوندکه کودک خردسال آنها به اندازه کافی کالری دربافت می کند.

به نقل از وبسایت kidshealth:

یک رژیم گیاهخواری که به‌خوبی برنامه‌ریزی شده باشد، می‌تواند تمام مواد مغذی لازم برای رشد سالم کودکان و نوجوانان را فراهم کند و مزایایی مانند کاهش خطر چاقی، فشار خون بالا و دیابت نوع 2 داشته باشد مهم است که کودکان گیاهخوار به‌اندازه‌ی کافی از مواد مغذی مانند ویتامین B12، ویتامین D، کلسیم، پروتئین و آهن استفاده کنند که می‌توان آن‌ها را در غذاهای غنی‌شده، محصولات لبنی، تخم‌مرغ، حبوبات، آجیل و سبزیجات برگ‌دار یافت.

والدین باید با ارائه‌دهندگان مراقبت‌های بهداشتی همکاری کنند تا اطمینان حاصل کنند که کودکان گیاهخوار در رژیم‌های گیاهخواری به‌طور کافی تغذیه می‌شوند و ممکن است در صورت نیاز به مصرف مکمل‌ها نیز نیاز باشد. همین اصول برای نوزادان و نوپایان گیاهخوار نیز صدق می‌کند که نیاز به برنامه‌ریزی دقیقی برای تأمین نیازهای رشدشان دارند.

مزایای گیاهخواری در کودکان

گیاهخواری در کودکان می‌تواند مزایای زیادی برای سلامت جسمی و روانی آنها داشته باشد، البته به شرط آن که به طور صحیح برنامه‌ریزی و اجرا شود. در اینجا برخی از مزایای گیاهخواری در کودکان را برای شما آورده ایم:

1- بهبود عادات غذایی: رژیم گیاهخواری معمولاً شامل مقادیر زیادی میوه، سبزیجات، حبوبات و غلات کامل است که می‌تواند به کودکان کمک کند تا عادات غذایی سالم‌تری را از سنین پایین‌تر به دست آورند.

2- کاهش خطر بیماری‌های مزمن: تحقیقات نشان داده است که رژیم‌های گیاهخواری می‌توانند به کاهش خطر بیماری‌های قلبی، دیابت نوع ۲، فشار خون بالا و برخی انواع سرطان کمک کنند. مصرف کم‌تر چربی‌های اشباع و کلسترول و مصرف بیشتر فیبر و آنتی‌اکسیدان‌ها به این مزایا کمک می‌کند.

3-  وزن سالم: کودکان گیاهخوار معمولاً در مقایسه با کودکانی که گوشت مصرف می‌کنند، وزن کمتری دارند و کمتر دچار اضافه‌وزن و چاقی می‌شوند. این امر به دلیل مصرف کالری کمتر و دریافت بیشتر فیبر غذایی است که احساس سیری طولانی‌تری ایجاد می‌کند.

4- افزایش مصرف فیبر: رژیم گیاهخواری معمولاً دارای مقادیر بالای فیبر است که برای حفظ سلامت دستگاه گوارش مفید است و می‌تواند به جلوگیری از یبوست در کودکان کمک کند.

5- آموزش ارزش‌های اخلاقی و محیط زیستی: پیروی از یک رژیم گیاهخواری می‌تواند به کودکان کمک کند تا ارزش‌های اخلاقی مربوط به حقوق حیوانات و حفاظت از محیط زیست را درک کنند. این می‌تواند احساس همدلی و مسئولیت‌پذیری در قبال محیط زیست و سایر موجودات زنده را تقویت کند.

6- پیشگیری از عادات ناسالم غذایی: کودکان گیاهخوار کمتر به مصرف غذاهای فرآوری شده و فست‌فودها روی می‌آورند، زیرا این نوع غذاها اغلب با گوشت و محصولات حیوانی تهیه می‌شوند.

7- کاهش کلسترول و بهبود سلامت قلبی: رژیم گیاهخواری به طور طبیعی کلسترول کمتری دارد و به همین دلیل می‌تواند به بهبود سطح کلسترول و کاهش خطر بیماری‌های قلبی در بزرگسالی کمک کند.

با این حال، برای بهره‌مندی از این مزایا، والدین باید اطمینان حاصل کنند که رژیم گیاهخواری کودکان‌شان به طور کامل و متعادل تنظیم شده و حاوی تمام مواد مغذی ضروری مثل پروتئین، آهن، کلسیم، ویتامین B12 و ویتامین D است. مشورت با پزشک یا متخصص تغذیه برای برنامه‌ریزی یک رژیم سالم و متعادل برای کودکان گیاهخوار بسیار مهم است.

معایب گیاهخواری در کودکان

گیاهخواری در کودکان ممکن است معایبی نیز به همراه داشته باشد، به خصوص اگر رژیم غذایی به درستی برنامه‌ریزی نشود. برخی از معایب بالقوه گیاهخواری در کودکان عبارتند از:

1- کمبود مواد مغذی: کودکان گیاهخوار ممکن است در معرض کمبود مواد مغذی مهمی مانند ویتامین B12، آهن، کلسیم، روی، و اسیدهای چرب امگا-3 قرار بگیرند. این مواد مغذی اغلب به مقدار کافی در محصولات حیوانی وجود دارند و ممکن است به سختی از منابع گیاهی دریافت شوند.

2- کمبود پروتئین: اگرچه منابع گیاهی زیادی وجود دارند که پروتئین فراهم می‌کنند، اما کیفیت پروتئین‌های گیاهی (به‌ویژه اسیدهای آمینه ضروری) ممکن است با پروتئین‌های حیوانی متفاوت باشد. این مسئله به خصوص برای کودکانی که در حال رشد سریع هستند، اهمیت دارد.

3- کاهش انرژی دریافتی: کودکان به کالری بیشتری نسبت به بزرگسالان نیاز دارند تا رشد و فعالیت‌هایشان را تأمین کنند. رژیم‌های گیاهخواری که سرشار از فیبر هستند، می‌توانند منجر به احساس سیری زودرس شوند و کودک ممکن است نتواند به اندازه کافی انرژی مورد نیاز خود را از غذاها دریافت کند.

4- سختی در برنامه‌ریزی وعده‌های غذایی: برنامه‌ریزی یک رژیم گیاهخواری متعادل برای کودکان می‌تواند چالش‌برانگیز باشد. والدین باید به دقت مطمئن شوند که کودکان‌شان تمامی مواد مغذی مورد نیاز برای رشد و توسعه را از رژیم غذایی خود دریافت می‌کنند.

5- خطر استفاده از غذاهای فرآوری‌شده: بعضی از خانواده‌ها ممکن است برای جبران کمبود پروتئین یا سایر مواد مغذی، به غذاهای فرآوری‌شده یا جایگزین‌های گیاهی که ممکن است از نظر تغذیه‌ای کم‌ارزش باشند و حاوی نمک، شکر یا چربی‌های اشباع باشند، متوسل شوند.

به منظور جلوگیری از این معایب، والدین باید به دقت رژیم غذایی فرزندان‌شان را برنامه‌ریزی کرده و در صورت نیاز با متخصص تغذیه مشورت کنند تا اطمینان حاصل شود که کودکان تمام مواد مغذی مورد نیاز خود را به اندازه کافی دریافت می‌کنند.

انواع رژیم گیاهخواری برای گیاهخواری کودکان

قبل از اینکه کودک یا خانواده شما به رژیم گیاهخواری روی بیاورند ، توجه به این نکته مهم است که همه رژیم های گیاهخواری یکسان نیستند. برای کودکان گیاهخوار، چندین نوع رژیم گیاهی وجود دارد که هر کدام بسته به میزان مصرف محصولات حیوانی، متفاوت است:

1- رژیم گیاهخواری لاکتو-اوو (Lacto-Ovo Vegetarian)

در این نوع رژیم، کودکان از مصرف گوشت قرمز، مرغ، و ماهی خودداری می‌کنند، اما تخم‌مرغ و محصولات لبنی مانند شیر، پنیر، و ماست را مصرف می‌کنند. این رژیم به دلیل وجود منابع پروتئین و کلسیم از طریق تخم‌مرغ و لبنیات، می‌تواند برای کودکان انتخاب مناسبی باشد.

2- رژیم گیاهخواری لاکتو (Lacto Vegetarian)

در این نوع رژیم، کودکان از گوشت قرمز، مرغ، ماهی، و تخم‌مرغ پرهیز می‌کنند، اما مصرف محصولات لبنی مجاز است. این رژیم نیز به دلیل مصرف لبنیات، می‌تواند منبع خوبی برای دریافت کلسیم و پروتئین باشد.

3- رژیم گیاهخواری اوو (Ovo Vegetarian)

کودکان در این رژیم، گوشت، ماهی، مرغ، و محصولات لبنی را مصرف نمی‌کنند، اما تخم‌مرغ بخشی از رژیم غذایی آن‌هاست. تخم‌مرغ منبع مهمی برای پروتئین و برخی ویتامین‌ها مانند ویتامین B12 است.

4- رژیم وگان (Vegan)

در رژیم وگان، کودکان از تمامی محصولات حیوانی، شامل گوشت، مرغ، ماهی، تخم‌مرغ، لبنیات، عسل و ژلاتین پرهیز می‌کنند. این رژیم نیاز به برنامه‌ریزی دقیق دارد تا از طریق مصرف مواد غذایی غنی‌شده و مکمل‌ها، نیازهای تغذیه‌ای مانند پروتئین، ویتامین B12، ویتامین D، آهن و کلسیم تامین شود.

5- رژیم پسکاتارین (Pescatarian)

در این رژیم، کودکان از گوشت قرمز و مرغ پرهیز می‌کنند، اما مصرف ماهی و سایر غذاهای دریایی مجاز است. این نوع رژیم می‌تواند منبع خوبی برای دریافت اسیدهای چرب امگا ۳ و پروتئین باشد. توجه کنید که این رژیم با رژیم کتوژنیک متفاوت است.

6- رژیم فلکستارین (Flexitarian)

این رژیم، یک رویکرد نیمه‌گیاهی است که در آن کودکان بیشتر وعده‌های غذایی خود را به صورت گیاهی مصرف می‌کنند، اما گهگاه از گوشت یا محصولات حیوانی نیز استفاده می‌کنند. این رژیم می‌تواند تعادل خوبی بین مصرف گیاهی و حیوانی ایجاد کند.

هر کدام از این رژیم‌ها نیازمند برنامه‌ریزی دقیق برای تأمین نیازهای تغذیه‌ای کودک است. رژیم های غذایی دیمشاوره با پزشک یا متخصص تغذیه می‌تواند به والدین کمک کند تا مطمئن شوند که کودکشان تمام مواد مغذی لازم برای رشد و توسعه سالم را دریافت می‌کند.

تغذیه مناسب برای گیاهخواری کودکان

پزشک یا یک متخصص تغذیه ماهر می تواند به شما در برنامه ریزی و نظارت بر رژیم غذایی سالم گیاهخواری کمک کند. والدین باید غذاهای متنوعی به کودکان خود بدهند که کالری و مواد مغذی کافی برای رشد طبیعی آنها را فراهم کند. یک رژیم گیاهخواری به خوبی برنامه ریزی شده می تواند نیازهای غذایی کودکان را برآورده کند و دارای برخی از مزایای سلامتی است.

در اینجا مواد مغذی مورد نیاز گیاهخواران و برخی از بهترین منابع غذایی آنها آورده شده است:

• ویتامین B12:

محصولات لبنی ، تخم مرغ و محصولات غنی شده با ویتامین ، مانند غلات ، نان و نوشیدنی های سویا و برنج و مخمر تغذیه ای برای گیاه خواری در کودکان مفید است.

• ویتامین D:

شیر ، آب پرتقال غنی شده با ویتامین D و سایر محصولات غنی شده با ویتامین D

• کلسیم:

محصولات لبنی ، سبزیجات برگ سبز تیره ، کلم بروکلی ، لوبیای خشک و محصولات غنی شده با کلسیم ، از جمله آب پرتقال ، نوشیدنی های سویا و برنج ، و غلات.

• پروتئین:

محصولات لبنی ، تخم مرغ ، توفو و سایر محصولات سویا ، لوبیای خشک و آجیل

• آهن:

تخم مرغ ، لوبیای خشک ، میوه های خشک ، غلات سبوس دار ، سبزیجات سبز برگ و غلات و نان غنی شده با آهن

• روی:

جوانه گندم ، آجیل ، غلات غنی شده ، لوبیای خشک و دانه کدو تنبل

بسته به نوع رژیم کودکان گیاهخوار ، در صورت عدم نظارت بر رژیم غذایی توسط والدین ، کودکان ممکن است برخی از این مواد مغذی مهم را از رژیم خود حذف نمایند .  هرچه رژیم گیاهخواری محدودیت کمتری داشته باشد ، دریافت مواد غذایی کافی از مواد مغذی لازم برای کودک آسان تر خواهد بود. در برخی موارد ، غذاهای غنی شده یا مکمل ها می توانند به رفع نیازهای غذایی کمک کنند.

نکات مهم  در تغذبه نوزادانی که مادر گیاه خوار دارند:

منابع اصلی پروتئین و مواد مغذی برای نوزادان به ویژه در 6 ماه اول زندگی ، شیر مادر و شیرخشک (فرمول سویا برای نوزادان وگان) است.  مادران وگان که به فرزند خود شیر می دهند  باید به فرزند شیر خوار خود مکملی از ویتامین B12 را بدهند و نوزادان و شیرخوارانی که کمتر از 32 اونس (1 لیتر) شیر خشک می خورند باید مکمل های ویتامین D را دریافت کنند.

دستورالعمل های مربوط به معرفی غذاهای جامد برای نوزادان گیاه خوار و غیر گیاهخوار یکسان است. نوزادان 6 ماه به بالا که از شیر مادر تغذیه می کنند باید آهن را از غذاهای کمکی مانند غلات شیرخوار غنی شده با آهن دریافت کنند.

نوجوانان گیاهخوار

نوجوانان  غالباً استقلال خود را از طریق غذاهایی که انتخاب می کنند بیان می کنند. یک اقدام شایع در خصوص اعلام استقلال، تصمیم به قطع خوردن گوشت است. این در میان نوجوانان گیاهخوار رایج است ، که به دلایل بهداشتی یا به دلیل اینکه دوستانشان این کار را انجام می دهند ، ممکن است تصمیم بگیرند که در حمایت از حقوق حیوانات گیاهخواری را به عنوان رژیم غذایی خود برگزینند.

اگر این رژیم به درستی انتخاب شود ، یک رژیم غذایی بدون گوشت می تواند در واقع گزینه خوبی برای بزرگسالان باشد ، به خصوص با توجه به اینکه گیاهخواران اغلب غذاهای متنوعی را می خورند که بیشتر نوجوانان به اندازه کافی از این نوع غذاها استفاده نمی کنند مانند میوه ها و سبزیجات.

بهترین رژیم گیاهخواری برای بچه ها و نوجوانان

رژیم غذایی گیاهی باز، ممکن است نیاز نوجوانان به برخی مواد مغذی مانند آهن ، روی ، کلسیم و ویتامین های D و B12 را تأمین نکند. اگر نوجوان در حال استفاده از  یک رژیم غذایی بسیار محدودکننده و سختگیرانه است مراقب این اقدام او باشید. یک نوجوان مبتلا به اختلال خوردن ممکن است به شدت کالری دریافتی خود را کاهش دهد و  تمام چربی ها یا کربوهیدرات ها را در رژیم غذایی خود قطع کند و آن را “گیاه خواری” بنامد.

جمع بندی

حتی اگر کودکان و نوجوانان به شیوه‌ای سالم به گیاهخواری روی آورده باشند، هنوز هم  مهم است که درک کنند کدام ماده مغذی ممکن است در رژیم غذایی آنها از دست رفته باشد. برای حمایت از تصمیم  کودک به استفاده از رژیم غذایی گیاهخواری و ارتقا سطح آگاهی از انواع غذاهایی که کودک یا نوجوان باید بخورد ، در نظر داشته باشید بهتر است که حداقل یک شب در هفته کل خانواده یک وعده غذایی گیاهی بخورند.

سوالات متداول

1- سن مناسب گیاهخواری چقدر است؟

گیاهخواری می‌تواند در هر سنی، حتی از نوزادی، با برنامه‌ریزی مناسب و نظارت متخصص تغذیه، ایمن و مفید باشد.

2- آیا گیاهخواری در کودکان مضر است؟

اگر گیاهخواری به درستی برنامه‌ریزی نشود، می‌تواند به کمبود مواد مغذی منجر شود؛ اما با برنامه‌ریزی صحیح، ایمن و سالم است.

3- غذاهای مناسب کودکان گیاه خوار کدام است؟

غذاهای مناسب شامل میوه‌ها، سبزیجات، حبوبات، غلات کامل، محصولات سویا، مغزها، دانه‌ها، و غذاهای غنی‌شده با ویتامین B12، کلسیم، و آهن هستند.

4- فواید گیاهخواری در کودکان چیست؟

فواید شامل بهبود عادات غذایی، کاهش خطر بیماری‌های مزمن، حفظ وزن سالم، و افزایش مصرف فیبر و آنتی‌اکسیدان‌ها می‌باشد.