پنومونی در سالمندان؛ درمان آب آوردن ریه در سالمندان

پنومونی در سالمندان یکی از شایع‌ترین بیماری‌های ریوی است و در اثر کهولت سن و ضعف سیستم ایمنی بدن سالمندان ایجاد می‌شود. این بیماری علائمی همچون تب و لرز، سرفه‌های شدید، تنگی نفس، درد در قفسه سینه و التهاب گلو را به همراه دارد. علت ایجاد بیماری پنومونی عفونت‌ها و ویروس‌ها هستند.

اگر سالمندان سریعا برای درمان پنومونی اقدام نکنند، ممکن است با عواقب خطرناک این بیماری ریوی مواجه شوند. پس شناخت راهکارهای درمان، استفاده از خدمات درمان عفونت ریه سالمندان زیر نظر پرستار سالمند و پزشک سالمند، شناخت علل و آشنایی با علائم ایجاد بیماری جهت حفظ سلامت سالمندان اهمیت دارد.

پنومونی یا عفونت ریه در سالمندان چیست؟

سنین سالمندی و ضعیف شدن سیستم ایمنی، فرد سالخورده را مستعد ابتلا به انواع بیماری‌ها مخصوصا عفونت می‌کند. عفونت ریه یکی از انواع بیماری‌های عفونی است که بیشتر افراد سالمند را درگیر می‌کند. این بیماری وقتی خطرناک‌تر می‌شود که یک یا دو طرف قفسه سینه بیمار را درگیر کرده و باعث التهاب بافت ریه‌ها شود.

بیماری عفونی ریه که باعث التهاب بافت ریه‌ها شده و در عملکرد کیسه‌های هوایی ریه اختلال ایجاد می‌کند، پنومونی نام دارد. شناخت علت ابتلا و همچنین نوع این بیماری باعث می‌شود تا پزشک بهترین روش درمانی را برای سالمند شما انتخاب کند. در ادامه این مقاله علل ابتلای به این بیماری و همچنین درمان آب آوردن ریه در سالمندان را بررسی کرده و علایم ابتلا به این بیماری را توضیح می‌دهیم.

علت عفونت ریه در سالمندان

علت عفونت ریه در سالمندان مشابه علل ایجاد برونشیت حاد در سالمند هستند. در واقع عفونت‌ها و ویروس‌هایی که در ریه گسترش پیدا می‌کنند، اصلی‌ترین عامل برای ایجاد این بیماری هستند. برخی از مهم‌ترین علل و زمینه‌های ایجاد پنومونی در سالمندان در موارد زیر ذکر شده‌اند:

• عفونت‌های ویروسی مثل ویروس کرونا
• گسترش عفونت‌های باکتری‌هایی در ریه سالمندان
• گسترش عفونت‌های قارچی همچون کاندیدیاز ریه
• استنشاق مواد شیمیایی از جمله دود، گاز و ترکیبات مضر که مستقیماً ریه را تحت تاثیر قرار می‌دهند
• بیماری‌های مزمن قلبی، تنفسی و خود ایمنی سالمندان3

علت عفونت ریه در افراد مسن

در کل، حملات ویروس‌ها و باکتری‌های مضر باعث ضعف سیستم ایمنی بدن افراد سالمند شده و بیماری پنومونی را ایجاد می‌کند. باکتری‌هایی که در محیط پیرامون وجود دارند، مستقیماً وارد مجراهای تنفسی افراد سالمند می‌شوند و به سرعت تکثیر پیدا می‌کنند. این مهم‌ترین عامل ایجاد بیماری عفونت ریه در سالمندان است.

افزون بر آن، حضور سالمند در مراکز درمانی آلوده و مصرف غذاها یا مایعاتی که آلوده به باکتری و ویروس هستند، موجب ایجاد این عفونت در ریه می‌شوند‌. سالمندان جهت کاهش خطر ابتلا به بیماری پنومونی می‌بایست بهداشت شخصی را حفظ کنند و از تماس با افراد مبتلا به عفونت خودداری نمایند.

دلایل ابتلا به بیماری پنومونی در سالمندان چیست؟

به طور کلی در مورد علت پنومونی ریه در سالمندان موارد زیر را می‌توان نام برد:

• سن
• باکتری‌ها و ویروس‌ها
• بیماری‌های مزمن
• آلودگی‌ بیمارستانی

هم‌چنین می‌توان گفت که این نوع بیماری تنفسی با ورود میکروارگانیسم‌هایی هم‌چون ویروس‌ها، باکتری‌ها و … به دستگاه تنفسی فرد ایجاد می‌شود. این میکروارگانیسم‌ها با ورود به کیسه‌های هوایی ریه، باعث التهاب و تورم آن‌ها می‌شوند. با التهاب و ترم کیسه‌های هوایی، این کیسه‌ها پر از مایع شده و در اکسیژن‌رسانی و تبادلات گازی در سیستم تنفسی فرد اختلال به وجود می‌آید.‌

سن و ابتلا به پنومنی در افراد مسن

افزایش سن به مرور باعث ضعف در سیستم ایمنی بدن افراد شده و در صورت قرار گرفتن هرچند کوتاه در برابر آلودگی‌ها بیمار می‌شوند. از آن‌جایی که پنومونی ریه در سالمندان یک بیماری تنفسی است، احتمال ابتلای آن در افراد سالخورده بسیار بالا خواهد بود.

باکتری‌ها و ویروس‌ها عامل عفونت ریه سالمند

باکتری‌ها  و ویروس‌ها از طریق بینی و سینوس‌ها به ریه‌ها راه پیدا کرده و باعث ایجاد عفونت در آن‌ها می‌شوند. در صورتی که سیستم ایمنی بدن فرد به اندازه کافی قوی نباشد، به سرعت به عفونت ریه مبتلا خواهد شد. از آن‌جایی که سالمندان به دلیل افزایش سن دچار ضعف در سیستم ایمنی بدن خود هستند، در اثر قرار گرفتن در معرض ویروس‌ها و باکتری‌ها با سرعت بیشتری به این بیماری دچار می‌شوند.

ابتلا به پنومنی در سالمندان با بیماری‌های مزمن

همانطور که گفتیم افراد مسن، سیستم ایمنی بسیار ضعیف‌تری نسبت به جوان‌ترها دارند. نکته مهمی که باید بگوییم این است که ابتلا به بیماری‌های مزمن نیز باعث ضعف بیشتر سیستم ایمنی بدن در آن‌ها خواهد شد. بیماری‌هایی مثل دیابت، مشکلات و نارسایی‌های کلیوی و همچنین بیماری‌های ریوی از جمله این موارد هستند.

آلودگی‌ بیمارستانی و عفونت ریه فرد سالخورده

در صورتی که سالمندتان بیمار است و برای درمان در بیمارستان تحت درمان قرار گرفته، در معرض آلودگی‌های بیمارستانی خواهد بود. عفونت‌ بیمارستانی به دلیل بستری بودن‌های طولانی مدت در بیمارستان برای سالمندان خطرناک بوده و آن‌ها را مستعد ابتلا به پنومونی ریه می‌کند. در صورتی که صرفا برای مراقبت‌های درمانی سالمندتان را در بیمارستان بستری کرده‌اید. عفونت ریه مخصوصا پس از ترخیص از آی سی یو بسیار محتمل است.

آسپیراسیون ریوی

ورود هر ماده‌ای بجز هوا در سیستم تنفسی، می‌تواند باعث عفونت دستگاه تنفسی فرد شود. بسیاری از سالمندان به این دلیل که توانایی زیاد نشستن و تحرک را ندارند، به صورت خوابیده غذا می‌خورند. این افراد به خاطر وضعیت قرار گرفتن بدن‌شان در موقع غذا خوردن، اکثرا دچار آسپیراسیون ریوی می‌شوند. این اتفاق به معنی ورود هر چیزی بجز هوا ازجمله بزاق دهان، رفلکس غذا از معده و ورود آن به سیستم تنفسی و غیره به دستگاه تنفسی است.

علائم پنومونی در سالمندان

حتما این سوال برایتان به وجود آمده است که علائم ابتلای بیماری پنومونی در سالمندان چیست؟‌ در پاسخ به این سوال باید بگوییم که این بیماری ممکن است در ابتدا علائمی از خود نشان ندهد. اما به طور کلی می‌توان گفت که علايم پنومونی در سالمندان می‌تواند هر یک از موارد زیر باشد:

• تب
• تعریق بیش از حد
• اسهال و استفراغ
• داشتن احساس خفگی و تنفس سریع
• تنفس همراه با درد در قفسه سینه
• تپش قلب
• سرفه‌ همراه با خلط خونی یا سبز رنگ
• دردهای عضلانی

نکته‌ای که باید در نظر داشته باشید این است که با توجه به علت ابتلای افراد به بیماری پنومونی یا ذات الریه، علائم در آن‌ها ممکن است با هم متفاوت باشد. مثلا علائم ابتلای ویروسی به این بیماری نسبت به نوع انتقال آن با باکتری‌ها با سرعت کمتری بروز پیدا خواهد کرد.

به نقل از وبسایت healthline :

علائم ذات الریه در افراد مسن چیست؟

علائم ذات الریه در افراد مسن می تواند با سایر گروه های سنی متفاوت باشد. افراد مسن مبتلا به ذات الریه ممکن است احتمال بیشتری داشته باشند:

• احساس ضعف یا بی ثباتی کنید که می تواند خطر افتادن را افزایش دهد
• بدون تب باشید یا دمای بدن کمتر از حد طبیعی باشد
• گیجی یا هذیان را تجربه کنید
• تغییراتی در وضعیت عملکردی دارند که توانایی انجام فعالیت های روزانه است
• بی اختیاری ادرار را تجربه کنید
• فاقد اشتها
• بدتر شدن شرایط سلامت موجود را تجربه کنید

از آنجایی که علائم در بزرگسالان مسن‌تر اغلب ظریف‌تر است و می‌تواند با علائم پنومونی کلاسیک متفاوت باشد، تشخیص ذات‌الریه در این جمعیت دشوارتر است. این به طور بالقوه می تواند منجر به تاخیر در تشخیص و درمان شود.

علائم آب آوردن ریه در سالمندان

بیماری ذات‌الریه یا پنومونی در سالمندان با علائم مختلفی بروز پیدا می‌کند. اولین و شایع‌ترین علائم این بیماری شامل تب و لرز، سرفه‌های خفیف و تنگی نفس می‌شود. از آنجایی که علائم عفونت ریه افراد سالمند همچون علائم بیماری‌های معمولی است، ممکن است پنومونی با بیماری‌هایی همچون سرما خوردگی اشتباه گرفته شود.

لازم به ذکر است سالمندان پس از ابتلا به این بیماری دچار سردرد، ضعف عمومی، گیجی، تغییرات ذهنی، کاهش اشتها و درد در قفسه سینه می‌شوند. در موارد شدید سیستم ایمنی کاملاً ضعیف شده و تنفس برای سالمند دشوار می‌شود. برخی از رایج‌ترین علائمی که می‌توانیم برای بیماری عفونت ریه بزرگسالان و سالمندان نام ببریم، موارد زیر هستند:

• افزایش ضربان قلب و سرعت بالای تنفس
• التهاب در گلو و ایجاد گلودرد شدید
• سرفه دارای خلط
• تب و لرز
• خستگی و بیحالی
• حالت تهوع و استفراغ
• اختلالات هوشیاری و شناختی
• سرگیجه و سردرد
• درد در قفسه سینه

درمان آب آوردن ریه در سالمندان

درمان عفونت ریه در سالمندان به روش‌‌های مختلف انجام می‌شود. اگر عفونت شدید نیست، می‌توانید از طریق راهکارهای خانگی بیماری پنومونی را درمان کنید. در ادامه برخی از راهکارهای خانگی برای درمان عفونت ریه معرفی شده‌اند:

• درمان پنومونی سالمند با استراحت کافی
  استفاده از تکنیک استراحت یکی از راه‌های درمان بیماری ریه در سالمندان است. با استراحت قوای بدن سالمندان بازیابی می‌شود.
• مصرف مایعات به اندازه کافی برای درمان آب آوردن ریه
  مصرف مایعات و نوشیدنی‌های گرم همچون چای و آب فراوان به تخلیه ترشحات ریه کمک می‌کند و عفونت را از بین می‌برد.
• تغذیه سالم و درمان قطعی پنومونی فرد مسن
  همیشه تغذیه مناسب و مصرف مواد غذایی سالم باعث می‌شود سیستم ایمنی بدن بهبود پیدا کند و وضعیت عمومی فرد بیمار بهتر شود. در سالمندان نیز همینطور است. اگر افراد مبتلا به پنومونی ریه از میوه‌ها، سبزیجات، پروتئین‌ها و غلات کامل در وعده‌های غذایی خود استفاده کنند، قطعاً وضعیت جسمانی بهتری خواهند داشت.
• درمان خانگی آب آوردن ریه سالمند با استفاده از بخور
  راهکار دیگر برای درمان مشکلات ریه سالمندان استفاده از بخور است. این راهکار به تسکین سرفه و رفع تنگی نفس کمک شایانی می‌کند.

درمان قطعی پنومونی در سالمندان

برای درمان قطعی پنومونی ریه در سالمندان با توجه به شدت و میزان درگیری ریوی در آن‌ها، باید اقدامات لازم را انجام داد. اگر بیماری سالمند خفیف یا در سطح متوسطی قرار دارد، به راحتی می‌توانید با کمک داروهای تجویزی پزشک در منزل او را درمان کنید. مراقبت از سالمند در چنین مواردی نیاز به مهارت و توجه کافی دارد، بنابراین توصیه می‌شود از پرستار در منزل برای مراقبت از او کمک بگیرید.

اگر سالمندتان علایمی همچون افت اکسیژن خون، تنگی نفس، اختلال در ضربان قلب و افت شدید فشار خون دارد، فورا او را به بیمارستان برسانید. در صورتی که بیماری به مرحله حاد خود رسیده باشد، بیمار باید فورا در بخش مراقبت‌های ویژه بیمارستان تحت درمان قرار بگیرد. با توجه به این که میزان مرگ در اثر پنومونی در سالمندان رو به افزایش است، شناخت علایم و علامت‌های ابتلای به آن اهمیت زیادی پیدا کرده است. نکته‌ ای که باید در نظر داشته باشیم این است که اقدام هر چه سریعتر برای درمان، جان بسیاری از سالمندان را نجات خواهد داد.

درمان عفونت شدید ریه در سالمندان

برای درمان عفونت ریه در سالمندان و عفونت‌های شدید بدن سالمندان می‌بایست از راهکارهای درمانی پزشکی استفاده کرد. مهم‌ترین این راهکارها عبارتند ار:

1. مصرف داروهای ضد باکتریایی برای عفونت شدید ریه فرد سالخورده
   چنانچه عفونت ریه در اثر وجود باکتری در ریه ایجاد شده باشد، داروهای ضد باکتریایی برای سالمندان تجویز می‌شود.
2. درمان پنومونی سالمند با داروهای ضد ویروس
   اگر عفونت در اثر ویروس‌هایی همچون آنفولانزا ایجاد شده باشد، باید داروهای ضد ویروسی مصرف شوند. مهم‌ترین دارو ضد ویروسی مخصوص سالمندان دارو رمدسیور تزریقی است.
3. مصرف داروهای تسکینی برای بهبود عفونت ریه در سالمندان
4. داروهای تسکینی و آرامش بخش در رفع درد ناشی از پنومونی سالمندان موثر هستند. از مهم‌ترین این داروها می‌توانیم به دکسترومتورفان اشاره کنیم.
5. درمان عفونت و پنومونی ریه سالمندان با اکسیژن درمانی
   راهکار درمانی دیگر برای رفع پنومونی سالمندان اکسیژن درمانی است. اکسیژن درمانی به تجویز پزشک و در مواردی که عفونت شدید باشد، انجام می‌شود.

عوارض عفونت ریه و پنومونی در سالمندان

پنومونی در سالمندان گرچه قابل درمان است اما می‌تواند عوارض جدی و خطرناکی را به همراه داشته باشد. شایع‌ترین عوارض بیماری عفونت ریه بدن سالمندان موارد زیر هستند:

• تنگی نفس شدید و احساس خفگی
• آسیب دیدن بافت‌های ریه و ایجاد مشکلات ریوی در دراز مدت
• کاهش انرژی و استقامت بدن
• ایجاد بیماری‌های مزمن تنفسی مثل اسم و برونشیت ریه
• ضعیف شدن سیستم ایمنی و آسیب‌پذیری سریع این سیستم در برابر ویروس‌ها
• ابتلا به مشکلات قلبی آندوکاردیت، پریکاردیت و میوکاردیت بعد از عفونت ریه
• مرگ

سخن آخر

در این مطلب راجع به آب آوردن ریه در سالمندان صحبت کردیم. آب آوردن ریه در اثر ویروس‌ها، باکتری‌ها و قارچ‌ها ایجاد می‌شود و عوارض بسیاری را با خود به همراه دارد.‌ تنگی نفس، سرگیجه و سردرد، درد در قفسه سینه، بی‌حالی و خستگی، تب و لرز و سرفه‌های شدید جزو علائم این بیماری هستند.

جهت درمان عفونت‌های ریه در افراد سالمند می‌توان از انواع داروهای ضد باکتری ضد ویروس و تسکینی استفاده کرد یا راهکارهایی همچون تغذیه سسالم،استفاده از دستگاه بخور و استراحت کافی را به کار گرفت. اگر سالمندان نیاز به پرستار دارند، می‌توانید از خدمات مرکز زندگی برتر استفاده کنید و برای مراقبت از سالمندان پرستار استخدام کنید.

سوالات متداول