مراجعه به بیمارستان میتواند یک تجربه فوقالعاده استرسزا برای کودکان باشد. محیط ناآشنا، جدایی از پدر و مادر و دیگر اعضای خانواده و ترس از اقدامات پزشکی، همگی ممکن است موجب افزایش سطح اضطراب و استرس کودک در بیمارستان شوند. از این روی اهمیت بسیار زیادی دارد که از تمامی روشهای ممکن و موجود، برای کاهش استرس و ترس کودک در بیمارستان استفاده شود. در این مقاله از مرکز خدمات پرستاری زندگی برتر ما طیف وسیعی از استراتژیها و مداخلات مختلف را بررسی خواهیم کرد که میتوانند به طور موثر استرس و اضطراب کودکان در بیمارستان را کاهش دهند، روند بهبودی آنها را تسهیل کنند و یک تجربه مثبت در بیمارستان برای این گروه سنی به وجود بیاورند.
نحوه مدیریت استرس کودک در بیمارستان
برای مدیریت استرس و اضطراب کودکان در بیمارستان، موارد زیر قابل توجه هستند:
- ایجاد محیطی جذاب و دوست داشتنی برای کودک
- ارتباط موثر از راه های کاهش تشویش کودک در بیمارستان
- استفاده از بازی درمانی و موزیک درمانی
- مشارکت و حمایت والدین برای کاهش اضطراب کودکان در بیمارستان
- همراهی با هم سن و سالها برای از بین بردن ترس کودک در بیمارستان
- حمایت عاطفی و روانی
در ادامه به توضیح کاملتری از این فهرست میپردازیم.
پیشنهاد مقاله: آرام کردن کودکان مضطرب در بیمارستان توسط پرستار کودک

1. ایجاد محیطی جذاب و دوست داشتنی برای کودک
محیط فیزیکی نقش مهمی در شکل دادن به درک کودک از بیمارستان دارد. استفاده از دکوراسیون مناسب کودک مانند دیوارهای رنگارنگ، نقاشیهای دیواری کارتونی و انیمیشنی، آثار هنری آرامش بخش و …، همگی به شکلی به کاهش اضطراب کمک میکنند. همینطور استفاده از مبلمان مناسب و شبیه به سبک دکوراسیون خانگی، اسباب بازیهای مختلف و بازیهای تعاملی در حد سنی کودک، در اتاق بیمار یا حتی بخش انتظار، بسیار کمککننده هستند و فضای دلپذیرتری را ایجاد میکنند. این عناصر به احساس آشنایی کودک با فضای بیمارستان کمک کرده و به منحرف کردن حواس کودکان از نگرانیهایشان کمک میکنند. در واقع، ترتیب دادن چنین المانهایی، باعث میشود تا ترس کودک در بیمارستان به شدت کاهش پیدا کند و به سمت تجربیات مثبت هدایت شود.
2. ارتباط موثر از راه های کاهش تشویش کودک در بیمارستان
ارتباط واضح و متناسب با سن، برای کاهش استرس کودکان بیمار ضروری است. پزشکان، پرستاران و متخصصان مراقبتهای بهداشتی باید از زبان ساده و قابل فهم در هنگام توضیح روشهای پزشکی، تشخیصها و گزینههای درمانی استفاده کنند. وسایل کمک بصری مانند نمودارها یا مدلها نیز میتوانند درک موضوع حضور در بیمارستان را برای کودکان افزایش دهند. تشویق کودکان به بیان آشکار نگرانیها، ترسها و احساسات خود میتواند به ایجاد اعتماد کمک کند و این اطمینان حاصل شود که صدای آنها شنیده میشود. چنین چیزی حس کنترل کودکان را تقویت کرده و استرس آنها را کاهش میدهد.
3. استفاده از بازی درمانی و موزیک درمانی
یک روش کاهش دلهره کودکان در بیمارستان که اتفاقا اثربخشی فوق العادهای نیز دارد، به کار بردن تکنیکهای بازی درمانی و موزیک درمانی است. مسئولان این کارها، از بازی درمانی، موسیقی درمانی، هنر درمانی و سایر تکنیکهای ابتکاری برای کمک به کاهش اضطراب و عادیسازی تجربه بیمارستان برای کودکان استفاده میکنند. با درگیر کردن کودکان در فعالیتهایی که موجب حواس پرتی میشوند، این بیماران اعتماد به نفس بیشتری به دست آورده و سطح استرس آنها در زمان بستری در بیمارستان، کاهش مییابد.
به طور کلی درگیر کردن کودکان در بازی و تکنیکهای حواسپرتی میتواند به میزان قابل توجهی سطح استرس آنها را در زمان اقدامات پزشکی کاهش دهد. بیمارستانها میتوانند اسباببازیهای مناسب سن، بازیهای ویدیویی و صفحهنمایشهای تعاملی را برای پرت کردن حواس کودکان در طول درمانها، آزمایشها و روشهای درمانی آزاردهنده و دردناک فراهم کنند.
4. مشارکت و حمایت والدین برای کاهش اضطراب کودکان در بیمارستان
والدین یا سرپرستان کودک، کلید طلایی همراهی و احساس امنیت در طول بستری شدن کودکان هستند. در واقع، مشارکت والدین میتواند به کودکان کمک کند احساس امنیت بیشتری داشته باشند. از این روی در خصوص بخش بستری بیمارستانها، باید انعطاف پذیری بیشتری برای رفت و آمد والدین و اعضای درجه یک خانواده وجود داشته باشد.

علاوه بر این، مشارکت والدین در بحثهای پزشکی و فرآیندهای تصمیمگیری نیز کاملا ضروری است و عدم حضور آنها در بیمارستان، ممکن است فرایند درمانی را با اختلال مواجه کند. همینطور منابع آموزشی نیز باید در اختیار والدین قرار گیرد تا به آنها کمک کند که وضعیت و درمان فرزند خود را بهتر درک کنند، سطح استرس خود را کاهش دهند و حمایت مؤثرتری داشته باشند.
پیشنهاد مقاله: پرستار کودک بیمار ، مراقبت و نگهداری کودک در بیمارستان و منزل
5. همراهی با هم سن و سالها برای از بین بردن ترس کودک در بیمارستان
ایجاد فرصتهایی برای تعامل کودکان با همسالان خود که با چالشهای پزشکی مشابهی روبهرو هستند، میتواند حس منفی کودک را به سرعت خنثی کرده و احساس انزوای او را کاهش دهد. اتاقهای بازی و فعالیتهای تفریحی به کودکان این امکان را میدهند که با هم سن و سالهای خود در محیط بیمارستان معاشرت کنند، تجربیات خود را به اشتراک بگذارند و از حضور یکدیگر، قدرت بگیرند. حمایت همتایان میتواند در کاهش استرس، ایجاد آرامش عاطفی و ارتقای تابآوری در طول حضور و بستری در بیمارستان مؤثر باشد.
6. حمایت عاطفی و روانی
سرمایه گذاری در رفاه عاطفی و روانی کودکان در بیمارستان بسیار مهم است. ادغام درمانهایی مانند موسیقی درمانی، هنر درمانی و درمان با کمک حیوانات اهلی در محیطهای بیمارستانی، میتواند به طور قابل توجهی استرس کودکان را کاهش دهد و شرایط روحی بهتری را ایجاد کند. روانشناسان و مددکاران اجتماعی میتوانند به کودکان و خانوادههایشان مشاوره و حمایت عاطفی ارائه دهند و به آنها کمک کنند تا با چالشهای عاطفی مرتبط با بستری شدن در بیمارستان کنار بیایند.
طریقه برخورد با کودک مضطرب در بیمارستان
در بالا بهترین روشها و شیوه کاهش استرس کودکان در بیمارستان را مرور کردیم. در صورتی که کودکی موقع حضور در بیمارستان دچار اضطراب زیادی شده باشد، باید حتما پرستار کودک با مهربانی و حوصله زیاد، راه ارتباط با کودک را فراهم کرده و بتواند استرس او را به حداقل برساند. صحبت کردن با کودک و پرت کردن حواس او به وسیله بازی، خیالپردازی، اسباب بازی و موارد مشابه، باعث کاهش سطح استرس میشود و کمک میکند تا کودک در وضعیت آرامتر و بهتری قرار بگیرد.
پیشنهاد مقاله: اضطراب در کودکان: اضطراب های طبیعی و غیر طبیعی کودکان که والدین و پرستار کودک باید بدانند
استرس کودکان در زمان حضور در بیمارستان باید کنترل شود…
کاهش استرس در کودکان در طول اقامت در بیمارستان نیازمند رویکردی چند بعدی است که بهزیستی جسمی، عاطفی و روانی این بیماران را در نظر میگیرد. به همین دلیل، برای ارائه دهندگان مراقبتهای بهداشتی ضروری است که به طور مداوم استراتژیها و مداخلات نوآورانه را بررسی کنند تا به روشهایی دست یابند که استرس کودکان را در محیط بیمارستانی به حداقل برسانند و فرآیندهای بهبودی و درمان آنها را تقویت کنند.
سوالات متداول
بهترین روش کاهش دلهره کودکان در بیمارستان چیست؟
استفاده از اسباب بازی، رنگآمیزی اتاق و به کار بردن تصاویر جذاب و کودکانه، باعث کاهش ترس کودک در بیمارستان خواهد شد.
علت بیقراری کودکان در بیمارستان چیست؟
علت اصلی اضطراب کودکان در بیمارستان، ناشناخته بودن محیط، ترس از روند درمانی و حضور آدمهای غریبه است.
چه زمانی استرس کودک در بیمارستان خطرناک و جدی است؟
زمانی که استرس و بیقراری کودکان در بیمارستان غیرقابل کنترل و بیش از حد شود، نیازمند رسیدگی جدیتری بوده و باید از روانشناس کودک کمک گرفته شود.
کدام گروه از کودکان ترس و بیقراری بیشتری در محیط بیمارستانی نشان میدهند؟
این موضوع فارغ از جنسیت و معمولا سن و سال کودک است و بستگی به روحیه کودک و نحوه برخورد پرستار و تیم پزشکی دارد.
رنگ و نور در کاهش اضطراب کودکان چه نقشی دارد؟
دو عامل رنگ و نور از عواملی است که موجب ارتقای کیفیت فضایی می شود و هماهنگی این دو عامل با سایر معماری های بیمارستان تاثیر به سزایی در کاهش استرس کودکان و آرامش روانی آن ها دارد.