تغذیه کودک یکی از چالشبرانگیزترین موضوعاتی است که والدین و پرستار کودک با آن روبرو میشوند. نوزادان به دلیل ظرفیت کم دستگاه گوارش مقدار کمی غذا میخورند، بنابراین لازم است که رژیم غذایی آنها حاوی مقدار زیادی مواد مغذی باشد. شناسایی و استفاده از غذاهای نیروزا که با سن نوزاد هماهنگ باشند از اهمیت زیادی در رشد و نمو کودک برخوردار هستند. بر طبق توصیههای پزشکان لازم است کودک تا سن 6 ماهگی از شیر مادر یا شیر خشک تغذیه کند و بعد از 6 ماهگی کودک آماده پذیرش غذای نیمه جامد و جامد خواهد بود. البته در برخی موارد ممکن است لازم باشد از غذاهایی مانند پورههای گوشت، میوه و سبزیها زودتر از 6 ماهگی استفاده شود. نکته مهم این است که غذاهای جامد از هر نوعی که باشد را نباید قبل از 4 ماهگی به کودک ارائه کرد. از سن 1 سالگی، غذای جامد بهتدریج جایگزین اصلی شیر در تغذیه کودک میشود. با گنجاندن غذاهای متنوع در رژیم غذایی کودک و استفاده از شیوههای جذاب میتوان کودک را به غذا خوردن تشویق کرد. با استفاده از این 18 ماده غذایی مقدار سرشاری از ویتامینها، مواد مغذی و مواد معدنی ضروری برای کودک تأمین میشود.
1- موز
این میوه لذیذ سرشار از کربوهیدرات و فیبر است که برای تأمین انرژی و تقویت دستگاه گوارش مفید است. هنگام سرو موز برای بچههای کوچک لازم است از انواعی استفاده شود که کاملاً رسیده و لهشده باشد. نوزادان بزرگتر قادر خواهند بود که موز خردشده را بهراحتی بهعنوان غذای انگشتی بخورند.
2- سیبزمینی شیرین
سیبزمینی شیرین حاوی مقادیر سرشاری از پتاسیم، ویتامین C، فیبر و بتاکاروتن است و نیازهای بدن کودک به این مواد را به خوبی تأمین میکند. بتا کاروتن یک آنتیاکسیدان مفید است که از انواع خاصی از سرطان جلوگیری میکند و رادیکالهای آزاد را از بین میبرد.
بیشتر نوزادان سیبزمینی شیرین را به دلیل طعم شیرین طبیعی آن به سایر سبزیجات ترجیح میدهند. وقتی سیبزمینی شیرین پخته و پوره شود، پوره صافی بهدست میآید که خوردن آن برای کودکان آسان است.
3- آووکادو
آووکادو دارای بالاترین میزان پروتئین در بین تمام میوهها است و همچنین سرشار از چربیهای غیراشباع است. مصرف این نوع چربی فواید زیادی برای سلامتی دارد و به پیشگیری از بیماریهای قلبی کمک میکند.
لازم است برای کودکان فقط از آووکادوی رسیده استفاده شود. قسمت بیرونی آن را بشویید سپس پوست آن را جدا کنید و به خوبی آن را له کنید.
4-تخممرغ
سفیده تخممرغ حاوی پروتئین است، درحالیکه زرده حاوی روی و ویتامینهای A، D، E و B12 است. از دیگر مواد مفید موجود در زرده کولین است که بر اساس تحقیقات این ماده برای رشد مغز بسیار مهم است.
معمولاً پزشکان اطفال به والدین توصیه میکنند که تخممرغ – بهویژه سفیده تخممرغ – را تا سال اول به دلیل احتمال بروز واکنشهای آلرژیک برای تغذیه کودک استفاده نشود. اما این توصیه تغییر کرده است و برخی از کارشناسان معتقدند که مصرف تخممرغ تنها در خانوادههایی که سابقه ابتلا به آلرژی دارند باید به تعویق بیفتد.
5-هویج
هویج دارای مقادیر زیادی بتاکاروتن است، این ماده نوعی آنتیاکسیدان است که باعث رنگ نارنجی در هویج میشود. بتاکاروتن به ویتامین A تبدیل میشود و در رشد و بینایی سالم نقش دارد. پختن هویج باعث شیرینتر شدن مزه آن میشود و برای خوردن آن را برای کودکان جذابتر میکند. در هنگام آمادهسازی هویج برای کودک لازم است از این موضوع اطمینان حاصل شود که هویح به خوبی پخته و کاملاً پوره شود.
6-ماست
ماست منبع بسیار مهمی از کلسیم، پروتئین و فسفر است که برای سلامت استخوانها و دندانهای کودک مؤثر است. همچنین این ماده مغذی دارای پروبیوتیک یا باکتریهای مفیدی است که به هضم غذا کمک میکنند و باعث تقویت سیستم ایمنی بدن میشوند.
نوزادان در رژیم غذایی خود به چربی نیاز دارند، بنابراین ماست تهیهشده با شیر پرچرب را بهجای انواع کمچرب یا بدون چربی انتخاب کنید. همچنین لازم است از مصرف ماستهای طعم دار که حاوی قند بالایی هستند در تغذیه کودک خودداری کرد.
7-پنیر
پنیر نه تنها حاوی پروتئین است، بلکه دارای کلسیم و مقدار قابلتوجهی ریبوفلاوین یا ویتامین B2) است که به تبدیل پروتئین، چربی و کربوهیدراتها به انرژی کمک میکند. پنیر سوئیسی طعم نسبتاً شیرینی دارد و برای نوزادان جذاب است. ازآنجاییکه مصرف پنیر کامل با خطر خفگی نوزاد همراه است لازم است آن را به قطعات کوچک خرد کرده و سپس به تغذیه کودک وارد شود.
8-غلات
غلات غنیشده با آهن سبب تأمین مقدار موردنیاز این عنصر مهم برای رشد و نمو کودک میشود. در هنگام تولد بدن نوزادان دارای ذخایر مناسبی از آهن است اما حدود ۵ تا ۶ ماهگی این ذخیره شروع به اتمام میکند. هنگامیکه کودک شروع به خوردن غذاهای جامد میکند، استفاده از غلات و برنج غنیشده غنی شده با آهن برای تغذیه کودک خردسال توصیه میشود.
9-مرغ
مرغ سرشار از پروتئین و ویتامین B6 است که این ویتامین برای استخراج انرژی از غذا ضروری است. پروتئین مهمترین ماده برای تقویت رشد و نمو کودکان است. ممکن است برخی از کودکان تمایلی به خوردن مرغ نشان ندهند در این شرایط میتوان مرغ را با میوه یا سبزی موردعلاقه کودک مخلوط کرد.
10-گوشت قرمز
گوشت قرمز حاوی شکلی از آهن است که بهراحتی توسط بدن جذب میشود. این شکل از آهن به گلبولهای قرمز خون کمک میکند تا اکسیژن را به سلولهای بدن منتقل کنند و باعث رشد مغز کودک میشود. استفاده از گوشت پوره شده برای نوزادان مناسبتر است درحالیکه کودکان بزرگتر که قادر به جویدن هستند میتوانند گوشتهای پخته و ریزشده را به خوبی بجوند.
11-کدوحلوایی
نوزادان طعم شیرین کدو حلوایی را دوست دارند و از خوردن آن لذت میبرند. این گیاه مفید دارای مقادیر فراوانی از آنتیاکسیدان بتاکاروتن، ویتامین C، پتاسیم، فیبر، فولات، ویتامینهای B و حتی برخی از اسیدهای چرب امگا 3 است. بخارپز کردن یا جوشاندن کدوحلوایی باعث میشود که بتوان به راحتی آن را تبدیل به پوره کرد و برای کودک مورداستفاده قرارداد.
12-ماهی
ماهیهای چرب مانند سالمون سرشار از ویتامینهای محلول در چربی و چربیهای ضروری هستند. این نوع چربیها در رشد مغز، سلامت چشم و تقویت سیستم ایمنی مؤثر هستند. در بعضی از کودکان مصرف ماهی ممکن است باعث واکنش آلرژیک شود، بنابراین لازم است قبل از ورود ماهی به تغذیه کودک با پزشک اطفال مشورت کنید.
13-گوجهفرنگی
گوجهفرنگی منبع بسیار سرشار از لیکوپن است. این رنگدانه یک آنتیاکسیدان مهم است که به پیشگیری از سرطان و بیماری قلبی کمک میکند. با این حال، تحقیقات اخیر نشان میدهد که لیکوپن موجود در گوجهفرنگی پختهشده به طور مؤثرتری توسط بدن جذب میشود.
14-نخودفرنگی
نخودفرنگی سرشار از ویتامین K است. این ماده مغذی در کنار کلسیم برای ساختن استخوانهای سالم ضروری است. همچنین این گیاه لذیذ دارای ویتامینهای A و C و همچنین اسیدفولیک، فیبر و ویتامینهای B هستند.
15-پاستا
پاستا منبع سرشاری از کربوهیدراتهای پیچیده است که انرژی پایداری را برای بدن فراهم میکند. به همین دلیل است که این ماده غذایی در بین ورزشکاران بسیار محبوب است. بهتر است از پاستای سبوس دار همراه با ماکارونی معمولی استفاده شود زیرا این کار باعث افزایش محتوای فیبر غذایی آن میشود. لازم است برای کودکان از پاستاهای کوچک استفاده شود که به خوبی پخته و نرم شده باشد.
16-تمشک
تمشک حاوی اسید الاژیک است که از بدن در برابر سرطان محافظت میکند. از بین همه میوهها، تمشک بیشترین فیبر را در کنار کمتری کالری دارا است.
با گنجاندن این اقلام در برنامه تغذیه کودک می توان از این موضوع اطمینان حاصل کرد که مواد مغذی مورد نیاز برای رشد و نمو بدن کودک تامین شده است. معمولا زنانی که به تازگی مادر شده اند ممکن است از روش های تغذیه کودک با رژیم سالم و متعادل اطلاعات کافی نداشته باشند. در این شرایط حضور یک پرستار کودک یا مادریار در کنار مادر جوان باعث احساس آرامش و امنیت خاطر مادر و نوزاد او خواهد شد.
مرکز پرستاری زندگی برتر اکسین با داشتن مجوز رسمی از وزارت بهداشت و سالها تجربه در امر ارائه خدمات مراقبت و پرستاری در منزل آمادگی دارد با کادری مجرب و متخصص بهصورت شبانهروزی در خدمت همشهریان گرامی باشد.
کادر مجرب این مرکز در قالب پرستار سالمند، پرستار بیمار و پرستار کودک همواره با در نظر گرفتن آخرین استانداردهای خدمات مراقبتی و پرستاری به ارائه خدمت پرداخته و آسایش و امنیت عزیزان شما را اولویت اصلی خویش قرار داده است.
برای دریافت اطلاعات بیشتر تنها کافی است که با کارشناسان این مرکز تماس حاصل فرموده و مشاوره رایگان دریافت کنید.
هشدار! این مطلب صرفاً جنبه آموزشی دارد و برای استفاده از آن لازم است با پزشک یا متخصص مربوطه مشورت کنید.
لطفاً به این مقاله امتیار دهید.