آشنایی با دلایل خون دماغ در کودکان و معرفی روش‌های پیشگیرانه در منزل

بیشتر مواقع، خون دماغ در کودکان از آنچه که واقعا هستند، بدتر به نظر می رسند. به عبارت دیگر، خون دماغ شدن صحنه‌ای کثیف، کمی ناخوشایند و حتی گاهی ترسناک است، اما معمولاً نشان دهنده مشکل خیلی خاصی نیست. ممکن است یک بچه هر چند وقت یکبار یا بیشتر اوقات دچار خون دماغ شود. خون دماغ در کودکان و سنین کم، معمولاً در نزدیک جلوی بینی و روی دیواره جدا کننده دو طرف بینی (سپتوم) اتفاق می افتد و معمولاً فقط از یک سوراخ بینی شروع می‌شود. گاهی اوقات خونریزی بینی از مناطق بالاتر در بینی شروع می شود، اما این اتفاق نادر است و بیشتر در افراد مسن یا کسانی که فشار خون بالا دارند یا از ناحیه بینی یا صورت آسیب دیده اند، اتفاق می‌افتد. اگر در اثر اگر آسیب دیدگی مانند مشت  یا ضربه بینی دچار  خون دماغ شده اید، بهتر است به پزشک مراجعه کنید. اما مواقعی وجود دارد که بینی به صورت ناگهانی و بی دلیل شروع به خونریزی می کند. در این هنگام چه کاری باید انجام شود؟

علائم خون دماغ در کودکان

خون دماغ در کودکان ممکن است شامل سردرد شدید، تهوع و استفراغ، ضعف عضلات، کاهش وضوح بینایی، تشنج‌ها و کاهش وضوح آگاهی باشد. در صورت مشاهده هر یک از این علائم، باید به اورژانس پزشکی مراجعه شود. به عنوان والدین یا مراقبان، باید به شدت از کودکان در مقابل خطر ضربه و آسیب به سر آن‌ها محافظت کنید تا از وقوع خون دماغ در بچه‌ها و آسیب‌های جدی جلوگیری شود. همچنین، آگاهی از علائم خون‌ریزی بینی و اقدامات سریع در صورت بروز آن، از اهمیت بالایی برخوردار است.

بیشتر بخوانید: صفر تا صد نگهداری از کودکان و نوزادان تب دار در منزل

مراحل و روش‌های کنترل خون دماغ کودکان

کنترل خون دماغ یک فرآیند حیاتی است که به حفظ عملکرد بهینه مغز و جلوگیری از مشکلات جدی سلامتی مرتبط با عرضه ناکافی یا فراوانی خون به مغز مرتبط است. این فرآیند شامل مراحل مختلفی می‌شود که برای تضمین عملکرد صحیح مغز بسیار حیاتی هستند. در ادامه به اقداماتی که می‌تواند از خون دماغ شدن کودکان و بزرگسالان جلوگیری کند می‌پردازیم:

• دراز نکشید – بنشینید یا بایستید.
• برای پاک کردن خون از دستمال یا پارچه لطیف مرطوب استفاده کنید.
• سر خود را به سمت جلو ببرید و هرگز سر خود را به عقب خم نکنید زیرا این کار می تواند خون را در گلو شما جاری کند.
• قسمت نرم بینی خود را به هم  فشار دهید (درست در زیر قسمت استخوانی بینی) و از طریق دهان نفس بکشید. این کار را به مدت 10 دقیقه انجام دهید. اطمینان حاصل کنید که فشار را بدون توقف 10 دقیقه ادامه می دهید .
• به نظر می رسد زمانی که بینی را در این مدت نگه داشته‌اید زمان به کندی می‌گذرد و بهتر است شخصی را مسئول اندازه گیری زمان نمایید تا حداقل ده دقیقه به این کار ادامه دهید.
• اگر بعد از 10 دقیقه فشار بر بینی، خون دماغ کودک قطع نشد، 10 دقیقه دیگر آن را فشار دهید. اگر هنوز متوقف نشده است  بهتر است کودک را در همین حین به دکتر برسانید.
• به داخل بینی خود دست نزنید، آن را مالش ندهید و آن را از هوا  پر نکنید زیرا این کارها میتواند باعث خونریزی بیشتر بینی کودک شما شود.

کنترل خون دماغ یک فرآیند چند مرحله‌ای است که نیاز به مراقبت دقیق دارد تا عملکرد بهینه مغز تضمین شود. از این رو، در نظر داشته باشید که توجه به تنظیم فشار خون، جریان خون مغزی، و پیشگیری از مشکلات عروقی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.

بیشتر بخوانید : گرفتگی بینی نوزادان | 5 دلیل اصلی گرفتگی بینی

چه زمانی باید برای مشکل خون دماغ کودکان به پزشک مراجعه کنیم؟

اهمیت مشکلات خون دماغ در کودکان نباید نادیده گرفته شود و همچنین بهتر است که هر گونه تغییر در وضعیت کودکان خود را جدی بگیرید. در صورت بروز هر گونه علامتی که ممکن است به مشکلات خون دماغ اشاره داشته باشد، به پزشک متخصص فوراً مراجعه کنید تا اقدامات لازم برای تشخیص و درمان به موقع انجام شود. سلامت کودکان اولویتی است که نباید زمانی از دست داده شود.

بهتر است والدین کودک در این شرایط به سرعت با پزشک کودک تماس بگیرند و یا او را به بخش اورژانس برسانند:

• کودک احساس سرگیجه، ضعف یا سستی می کند. (مثل اینکه ممکن است از حال برود.)
• بینی کودک سریع خونریزی می کند یا به نظر می رسد خون زیادی از دست می دهد.
• کودک تازه شروع به مصرف داروی جدیدی کرده است.
• کودک علائم دیگری مانند کبودی غیرمعمول در بدن دارد.
• پس از صدمه دیدن بینی کودک مدت طولانی خونریزی می کند.
• کودک همچنین در حال خونریزی از قسمت های دیگر بدن مانند لثه ها است.

حل مشکلات خون دماغ در کودکان می‌تواند بسیار جدی و حیاتی باشد. به منظور حفظ سلامت فیزیکی و عقلی کودکان حتما علائم ذکر شده در بالا را جدی بگیرید.

عوامل خونریزی بینی در سنین خردسالی

بیشتر خونریزی های بینی وقتی اتفاق می افتد که رگ های خونی کوچکی که در داخل بینی قرار دارند به دلیلی پاره شوند و خونریزی کنند. این رگ های خونی بسیار شکننده  ظریف هستند و بسیار نزدیک به سطح پوست قرار دارند، و این موضوع  باعث می شود به آسانی تحت آسیب دیدگی قرار گیرند. این مشکل معمولاً به دلیل یکی یا ترکیبی از دلایل زیر ایجاد می‌شود:

1. آسیب فیزیکی: آسیب به بینی کودک، مثلاً به دلیل یک ضربه یا سقوط، می‌تواند منجر به خونریزی شود.

2. خشکی مخاط: هوای خشک و گرم می‌تواند باعث خشکی مخاط بینی شود و در نتیجه خونریزی بیشتری رخ دهد.

3. التهابات: التهابات مختلف مانند التهاب حلق، سینوزیت، یا آلرژی‌ها ممکن است خونریزی بینی را تحریک کنند.

4. تورم عروق: تورم عروق بینی نیز یک عامل معمول برای خونریزی بینی در کودکان است.

5. استفاده از داروها: برخی داروها ممکن است اثرات جانبی مانند خونریزی بینی داشته باشند.

6. تحریکات خارجی: مواد شیمیایی، دود، گرد و غبار و حتی کشش بینی ممکن است خونریزی را تحریک کنند.

برای تشخیص دقیق علت خونریزی بینی در کودکان، بهتر است به یک پزشک متخصص مراجعه کرده و از نظرات و راهنمایی‌های او استفاده کنید. درمان خونریزی بینی در کودکان، باید بر اساس عامل ایجادکننده خونریزی تعیین شود تا بهبودی بهتری برای فرزند شما فراهم شود.

دلایل رایج خون دماغ شدن در سنین کودکی

دلایل خون دماغ شدن یک موضوع جدی در سلامتی کودکان و حتی بزرگسالان است که ممکن است به چالش‌های مهم‌تر پزشکی منجر شود. این پدیده معمولاً به دلابل علل متعددی اتفاق می‌افتد و نیاز به توجه ویژه دارد. در ادامه دلایل رایج خون دماغ شدن کودکان را بررسی می‌کنیم:

• دستکاری نمودن بینی
• برخورد چیزی به بالای بینی
• سرماخوردگی یا آلرژی، به خصوص با عطسه، سرفه و گرفتگی بینی
• هوای  خشک و گرم (معمولاً در طول زمستان)، که باعث ترک خوردن پوست داخل بینی، پوسته شدن و خارش داخل بینی می‌شود.
• معمولا خون دماغ شدن در  آسیب به قسمت خارجی بینی، صورت یا سر کمتر اتفاق می‌افتد اما اگر این اتفاق افتاد، باید فوراً به پزشک مراجعه شود.

به علت جدی بودن معضل خون دماغ در کودکان و خردسالان، همیشه به سلامتی قلب و عروقی آن‌ها توجه کنید و از راه‌های پیشگیری مانند تغذیه سالم، ورزش منظم و مشاوره پزشکی استفاده کنید.

بیشتر بخوانید : آلبینیسم چیست و روش مراقبت از کودک مبتلا چگونه است

آیا می توانیم از خون دماغ پیشگیری کنیم؟

خون دماغ یکی از مشکلات جدی سلامتی است که ممکن است باعث عوارض جبران‌ناپذیری گردد. در حالی که ممکن است نتوان به طور کامل از وقوع این مشکل جلوگیری کرد، اما اقداماتی می‌تواند خطرات آن را کاهش دهد. لازم به ذکر است که هر فرد باید با پزشک خود مشورت کند و راهکاری مناسب برای پیشگیری از خون دماغ بر اساس وضعیت سلامت خود بیابد. همچنین، آگاهی از علائم و نشانه‌های خون دماغ مخصوصا در کودکان خردسال، و اقدام سریع برای مراجعه به مراکز درمانی در صورت لزوم، می‌تواند جلوی عواقب جدی‌تری را بگیرد.

اگر می خواهید  کودک خونریزی بینی کمتری داشته باشد این اقدامات را انجام دهید:

• داخل بینی خود را دستکاری نکنید و چیزی را روی بینی خود نچسبانید.
• از دمیدن هوای با فشار بیش از حد در بینی خودداری کنید.
• اگر آلرژی دارید، در مورد معالجه آن  به پزشک مراجعه کنید. اگر آلرژی های خود را کنترل کنید، بینی کمتر دچار گرفتگی و تحریک خواهد شد.
• از وسایل محافظتی مانند کلاه ایمنی برای هاکی، فوتبال و بیس بال و هر ورزش یا فعالیت دیگری که به آنها نیاز دارد استفاده کنید.

وقتی قسمت داخلی بینی احساس خشکی و خارش می کند، دستکاری آن می تواند وسوسه انگیز باشد. با مادر یا پدر خود در مورد استفاده از یکی یا دو مورد از این نکات برای مرطوب نگه داشتن بینی صحبت کنید:

• دو یا سه بار در روز از اسپری بینی (آب شور)، قطره های بینی یا ژل نمک استفاده کنید.
• از یک بزرگسال بخواهید مقدار کمی ژل مرطوب کننده بینی یا پماد آنتی بیوتیک را در انتهای یک گوش پاک کن قرار دهد و آن را به آرامی در اطراف سوراخ های بینی خود بمالید.
• بخواهید از یک دستگاه رطوبت ساز یا بخور مرطوب در اتاق خواب خود استفاده کنید. رطوبت سازها مقدار کمی آب به هوای اتاق می فرستند و اینکار باعث می شود هوا در طول زمستان بیش از حد خشک نشود. وقتی هوا مرطوب است، بینی شما در داخل احساس نرمی و رطوبت بیشتری خواهد داشت. به عقیده پزشکان یک دستکاه رطوبت ساز جزو واجبات در فصل زمستان است که لازم است در هر منزلی وجود داشته باشد .

بیشتر بخوانید : علائم کمبود کلسیم

آیا خون دماغ شدن کودکان می‌تواند نشانه یک مسئله جدی باشد؟

خون دماغ معمولاً نشان دهنده مشکل جدی ای نیست. با این حال، خونریزی مکرر یا شدید بینی ممکن است نشان دهنده مشکلات جدی تری در سلامتی مانند فشار خون یا اختلال لخته شدن خون باشد و باید بررسی شود. خونریزی بیش از حد در مدت زمان طولانی نیز می تواند منجر به مشکلات بعدی مانند کم خونی شود. با این حال در برخی مواقع خون دماغ شدن کودکان نشان‌دهنده وقوع مشکلات جدی مانند ضربه به سر، شکستگی استخوان‌های جمجمه، یا حتی عفونت‌های داخل مغزی است که نیاز به مراقبت فوری دارد. خون دماغ شدن کودکان ممکن است علائمی از جمله تشنج، سردرد شدید، استفراغ مکرر، ضعف عضلات، یا افت کیفیت وضعیت آگاهی نشان دهد. اگر چنین علائمی در کودک مشاهده شود، باید بلافاصله به پزشک مراجعه شود تا تشخیص دقیق داده شود و درمان مناسبی انجام گیرد.
در موارد خون دماغ شدن، تاخیر در تشخیص و درمان می‌تواند عواقب جبران‌ناپذیری داشته باشد. بنابراین، نادیده گرفتن این نشانه‌ها، می‌تواند به تبعات جدی برای سلامت و زندگی کودکان منجر شود. به عنوان والدین و مراقبین، اهمیت توجه به هرگونه تغییر در وضعیت سلامت کودکان و مشاوره با پزشک را باید در اولویت قرار دهید.

آیا خون دماغ نشانه سرطان خون است؟

علائم سرطان خون ممکن است در ابتدا بسیار مخفیانه و ظریف باشد و شامل خستگی، تب غیرقابل توضیح، کوفتگی غیرطبیعی، سردرد، خونریزی بیش از حد (مانند خونریزی مکرر از بینی)، کاهش وزن ناخواسته و عفونت های مکرر باشد. بنابراین تنها داشتن خونریزی در بینی یا Nosebleeds نمی تواند نشان دهنده ابتلا به سرطان خون باشد که لازم است این مشکل توسط یک پزشک متخصص مورد بررسی و ارزیابی قرار گیرد. در نهایت، اگر شما یا اطرافیانتان دچار علائم چندتا از نگران‌کننده در این مطالب هستید، بهتر است با یک پزشک متخصص مشوره کنید تا تشخیص دقیق و درمان مناسب را دریافت کنید.

سلامتی کودک مهم ترین مسئله والدین است

کودکان در سنین حساس، بیشتر از هر زمان دیگری در معرض آسیب های جسمی، روانی و اجتماعی هستند و نیاز جدی به مراقبت و نگهداری فیزیکی و روانی از سوی والدین دارند. مشکلاتی مثل خون دماغ شاید در وهله اول خیلی جدی و خطرناک نباشد، اما در صورت ادامه والدین حتما باید به پزشک متخصص مراجعه کنند. همچنین وجود یک پرستار کودک آموزش دیده و حرفه ای می‌تواند اقدامات به موقع و مناسبی حین خون دماغ کودکان انجام دهد.  

از مراجع مختلفی می‌توانیداقدام به استخدام پرستار کنید. خدمات پرستاری زندگی برتر اکسین با  داشتن سالها تجربه ارزشمند در ارائه خدمات مراقبت و پرستاری در منزل و مجوز رسمی از وزارت بهداشت آمادگی دارد به صورت شبانه روزی به ارائه خدمات به همشهریان گرامی بپردازد. با کارشناسان ما در ارتباط باشید تا در اسرع وقت نسبت به اعزام پرستار کودک، پرستار سالمند و پرستار بیمار مورد نظر شما اقدام گردد.