میگرن شکمی در کودکان Abdominal migraine in children نوعی بیماری دردناک ناحیه اطراف ناف است. میگرن شکم اغلب کودکان ۵ الی ۹ سال را درگیر می‌کند. این بیماری با علائمی همچون تغییرات خلقی، تغییر اشتهای کودک، خواب آلودگی و درد شدید ناحیه شکم همراه است. به عقیده پزشکان و متخصصان علت ایجاد بیماری میگرن شکم سردرد میگرنی هستند.
معمولا مشکلات و اختلالاتی که در مسبر مغز و روده ایجاد می‌شوند، عامل این بیماری هستند. چنانچه کودک شما به این نوع از میگرن مبتلا شده است، می‌توانید از راهکارهای درمانی دارویی یا راهکارهای درمانی خانگی استفاده نمایید. علاوه بر این روش‌های درمان، امکان بهره‌مندی از خدمات پرستار کودک جهت رفع بیماری میگردن در شکم کودک وجود دارد.
میگرن شکمی در کودکان چیست؟
بیماری میگرن شکمی کودکان (abdominal migraine in children) نوعی بیماری شایع در میان کودکان و بزرگسالان است که شکم درد ایجاد می‌کند و به جای ایجاد درد در سر، در ناحیه شکم نمایان می‌شود. این بیماری ممکن است ۱ تا ۴ درصد از کودکان را درگیر کند. امروزه پزشکان دل درد کودکان را عاملی مهم برای تشخیص میگرن شکم می‌دانند و برای درمان این بیماری به وضعیت جسمانی کودک توجه می‌کنند. چنانچه علائم میگرن در بدن کودک وجود داشته باشد، تغییر سبک زندگی و درمان‌های دارویی بیماری آغاز می‌شود.
علت ایجاد میگرن شکمی در کودک
میگرن معده در کودکان علت دقیق و مشخص ندارد. بسیاری از محققین و پزشکان معتقدند میگرن در معده با سردردهای میگرنی در ارتباط است و ناشی از مشکلی است که در مسیر مغز و روده ایجاد شده است. محرک‌هایی همچون استرس مدرسه و خانواده، ایجاد هیجان در بدن کودک و مسافرت می‌توانند در بروز این دردهای شکمی عجیب تاثیرگذار باشند.
گاهی اوقات تغییر در الگوی خواب یعنی افزایش ساعات خواب یا کاهش ساعات خواب در ایجاد میگرن‌های شکمی کودکان تاثیر دارند و گاهی نیز کم آبی بدن یا ورزش بیش از اندازه این عارضه را ایجاد می‌کنند. ممکن است استفاده از مواد غذایی حاوی نیتراد و مصرف مواد غذایی دارای طعم دهنده نیز عوامل ایجاد بیماری میگرن در شکم بچه‌ها باشند.
علائم میگرن شکمی در کودکان و بچه ها
اکنون که علت اصلی ایجاد میگرن شکمی در کودکان شناخته شد، می‌بایست با علائم این بیماری آشنایی پیدا کنید. مهم‌ترین نشانه بیماری میگرن در شکم درد شدیدی است که کل ناحیه شکم را با خود درگیر می‌کند. این درد بیشتر در اطراف ناف و خط میانی شکم احساس می شوند و به قدری شدید است که موجب اعتراض کودک می‌شود. زمانی که کودکان شکم درد داشته باشند، اشتهای خود را از دست می‌دهند و حالت تهوع و استفراغ پیدا می‌کنند. افزون بر این علائم، نشانه‌های دیگری وجود دارند که بروز آنها بیانگر وجود اختلالات میگرن معده در بدن یک کودک است. این نشانه‌ها عبارتند از:
- خواب آلودگی و خمیازه‌های مکرر
- رنگ پریدگی و زرد شدن چهره یا برافروختگی صورت کودک
- ترس از نور و حساسیت نسبت به نور و صدا
- تغییرات خلق و خو و تمایل به افسردگی
- خستگی و بیحالی جسمی کودکان
- انورکسی
به نقل از وبسایت رسمی و معتبر my.clevelandclinic.org :
علائم میگرن شکمی چیست؟
علامت اصلی یک دوره میگرن شکمی درد شکم (شکم) است. درد معمولا در وسط شکم در اطراف ناف شماست. ممکن است مانند یک درد مبهم یا درد باشد و می تواند متوسط یا شدید باشد. اپیزودها معمولاً ناگهانی شروع می شوند و به طور ناگهانی پایان می یابند. آنها می توانند بین یک تا 72 ساعت دوام بیاورند. علائم دیگری که ممکن است شما یا فرزندتان در طول یک دوره تجربه کنید عبارتند از:
ظاهر رنگ پریده (رنگ پریدگی).
از دست دادن اشتها.
حالت تهوع
استفراغ کردن
سردرد.
برخی از افراد ممکن است علائم دیگر میگرن مانند حساسیت به نور (فوتوفوبیا) و حساسیت به صدا (صدا هراسی) را تجربه کنند.زمان بین اپیزودها می تواند از هفته ها تا ماه ها متغیر باشد. افراد معمولاً در بین دوره ها علائمی ندارند.
درمان میگرن شکمی کودکان
سوال مهمی که باید به آن پاسخ داده شود، این است که راه درمان میگرن معده در کودکان چیست؟ از آنجایی که علل و دلایل خاص و دقیقی برای بیماری میگرن شکمی شناسایی نشده است، روش مشخص و مطمئنی برای رفع میگرن‌های شکمی بدن کودکان وجود ندارد. زمانی که کودک با علائم میگرن شکم و دل درد شدید به پزشک مراجعه می‌کند، پزشک متناسب با شدت درد، سوابق خانوادگی بیمار و نوع درد به تشخیص بیماری می‌پردازد.
وقتی که علائم بیانگر میگرن معده در بدن کودک باشند، پزشک می‌تواند از دو روش جهت درمان بهره بگیرد. این روش‌ها شامل درمان میگرن شکم از طریق تسکین دردهایی که کودک هم اکنون تجربه می‌کند و درمان میگرن شکم از طریق به کارگیری روش‌های جلوگیری از بروز درد در دوره‌های بعدی است.
در روش اول جهت تسکین درد شکم از داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی همچون ایبوپروفن یا استامینوفن مخصوص کودکان استفاده می‌شود. این داروها عمدتاً برای سردردهای میگرنی به کار گرفته می‌شوند اما جهت تسکین درد شکم نیز کاربرد دارند. به محض اینکه مصرف داروهای میگرن شکمی در کودکان آغاز شود، دیگر علائم بیماری پیشرفت نمی‌کنند و شدید نمی‌شوند.
علاوه بر داروهای ضد التهاب می‌توان از داروهای ضد تهوع برای جلوگیری از بروز حالت تهوع و استفراغ استفاده کرد. پزشکان از داروهای دیگری همچون سیپروهپتادین، قرص پروپرانول، قرص پیزوتیفن و داروی فلونارازین برای کاهش علائم میگرن شکم و بهبود وضعیت عمومی کودک استفاده می‌کنند.
در مواقعی که علائم ناشی از میگرن شکمی در بدن کودک بسیار شدت داشته باشند، ممکن است پزشکان تصمیم به بستری کردن کودک بگیرند. در این روش درمان کودک چند روزی در بیمارستان تحت مراقبت است تا علائم جسمانی ناشی از میگرن معده برطرف شوند و کودک مرخص شود. البته توجه داشته باشید هیچ روش درمانی بدون توصیه پزشک کاربردی و قطعی نخواهد بود. بنابراین حتماً به یک پزشک مراجعه نمایید تا برای درمان بیماری میگرن شکمی در بدن کودک شما بهترین تصمیم را بگیرد.
درمان خانگی میگرن شکمی کودکان
جالب است بدانید میگرن شکمی کودکان در خانه با چند تکنیک ساده قابل درمان است. درمان‌های خانگی این بیماری بسیار شبیه به راهکارهای درمان سردرد میگرنی هستند و با اعمال تغییر در سبک زندگی یا مصرف داروهای مختلف برطرف می‌شوند. برخی از مهم‌ترین راهکارهای درمان خانگی میگرن شکمی در کودکان موارد زیر هستند:
- برای تسکین درد شکم کودکان خواب سالم می‌تواند راهکاری ایده‌آل باشد. اگر شما یک برنامه منظم برای استراحت و خواب کودک در نظر بگیرید، درد ناحیه شکم و سایر علائم بیماری میگرن شکمی برطرف خواهند شد.
- مصرف مایعات کافی اعم از آب یا شربت روش خانگی دیگر برای درمان میگرن شکمی و معده درد عصبی است. بدن کودکان می‌بایست با مصرف مقادیر زیادی از مایعات هیدراته باشد. این تکنیک درمانی به رفع علائمی همچون درد شکم یا خستگی و بیحالی بدن کودک کمک می‌کند.
- اگر کودک مضطربی دارید، بهتر است سطح هورمون استرس از بدن کودک را از طریق تمرینات آرامش بخش پایین بیاورید. ماساژ عضلات، پخش موسیقی آرام و تصویرسازی مثبت در ذهن کودک راهکارهای رفع استرس هستند و در نتیجه به تسکین درد ناشی از میگرن شکمی منجر می‌شوند.
- کودکان باید از مصرف غذاهای دارای رنگ مصنوعی و غذاهای فرآوری شده خودداری کنند.
- مواد غذایی غنی از مواد مقوی همچون پروتئین، ویتامین و مواد معدنی در هر وعده غذایی بهبود وضعیت عمومی جسم کودک را به دنبال دارند.
- کودکان می‌بایست به جای ورزش‌های شدید ورزش‌های ملایم را انتخاب کنند تا از شر علائم و عوارض بیماری میگرن معده در کودکان در امان باشند.
دارو برای درمان فوری میگرن شکمی بچه
همان طور که اشاره کردیم، برای درمان میگرن شکمی کودکان داروی خاصی وجود ندارد. پزشکان ابتدا علائم بدن بیمار را بررسی می‌کنند و با توجه به شدت علائم داروهای تسکین دهنده علائم را تجویز می‌کنند. اگر میگرن شکمی در کودک شدید است و نیاز به درمان فوری دارد، می‌توان از داروهای زیر بهره‌مند شد:
- داروهای ضد تهوع مثل ایبوپروفن که مواد شیمیایی مغز را مسدود می‌کنند و در درمان سریع استفراغ در کودکان موثر می باشد.
- داروهای ترپانت مثل داروی سوماتریپتان و زولتریبراتان
- داروهای غیر استروئیدی ضد التهاب یا NSAID مثل استامینوفن که به کاهش درد بدن منجر می‌شوند.
- داروهای تریپتان که داروهای مخصوص سردرد میگرنی هستند و از پیشرفت علائم میگرن شکمی جلوگیری می‌کنند.
- این داروها زمانی برای کودک تجویز می‌شوند که بدن کودک کاملا سالم باشد و تداخل دارویی ایجاد نشود.
تشخیص میگرن معده کودکان
در حال حاضر پزشکان هیچ آزمایش مشخصی برای اینکه میگرن‌های شکمی را مشخص کنند، ندارند. زمانی که کودک شما به پزشک مراجعه می‌کند، ابتدا در مورد سابقه بیماری او و سابقه بیماری‌های خانوادگی سوال می‌شود. زیرا میگرن شکمی ژنتیک خانواده می‌تواند عاملی برای ایجاد میگرن شکمی در کودکان نیز باشد. پس از آن، پزشکان به بررسی وضعیت جسمانی بدن کودک شما می‌پردازند. در کل بیماری میگرن معده کودکانی که دچار این بیماری هستند، معمولاً به شکل زیر تشخیص داده می‌شود:
- کودک طی یک الی ۷۲ ساعت حداقل ۵ حمله شکمی را احساس کند.
- دردی ناراحت کننده و آزار دهنده در اطراف ناف و قسمت میانی شکم ایجاد شود.
- حداقل دو مورد از علائمی همچون حالت تهوع، رنگ پریدگی پوست و از دست رفتن و بی اشتهایی کودک وجود داشته باشد.
- هیچ شواهدی مبنی بر اینکه جسم کودک با بیماری دستگاه گوارش یا بیماری کلیوی درگیر است، وجود نداشته باشد.
در مواقعی که علائم میگرن شکمی در کودکان بروز پیدا کرده‌اند اما احتمال پزشک وجود بیماری دیگری در بدن انسان است، می‌توان از روش سونوگرافی و آندوسکوپی برای یافتن بیماری رفلاکس معده، سندروم روده، بیماری‌های کلیوی و بیماری کرون کودکان استفاده نمود.
عوارض میگرن شکمی کودکان
میگرن شکمی همچون سایر بیماری‌هایی که در معده یا شکم کودکان ایجاد می‌شوند، عوارضی را با خود به همراه دارد. این بیماری ممکن است وضعیت جسمانی کودک شما را به حدی بد کند که کودک مجبور باشد در ماه چند روز مدرسه نرود یا در طول روز خسته و بی‌حال باشد.
این بیماری حتی اگر در دوران کودکی درمان شود، می‌تواند عوارضی همچون سردردهای میگرن و درد شکمی در بزرگسالی را ایجاد کند. همچنین اسهال، یبوست و ضعف عمومی از دیگر عوارض بیماری میگرن در معده بچه‌ها است. با این وجود باید بدانید میگرن شکمی جزو بیماری‌های قابل درمان به شمار می‌آید و پس از مدتی برطرف می‌شود. آنچه که اهمیت دارد، اقدام سریع برای درمان و رفع این بیماری است. سکسکه نیز ممکن است باعث این بیماری در کودکان شود.
پیشگیری از میگرن شکمی و معده کودکان
روش‌های مختلفی برای پیشگیری از ابتلا به میگرن شکمی در بچه‌ها وجود دارد. اغلب اوقات تغییر در سبک زندگی بهترین روش پیشگیری از ابتلا به میگرن معده است. برخی از غذاهایی که کودک در وعده‌های غذایی خود مصرف می‌کند، باعث بروز میگرن می‌شوند. پنیر، غذاهای حاوی گلوتن و مواد افزودنی می‌توانند محرکی برای ایجاد این بیماری باشند. افزون بر این، عوامل محیطی از جمله نور شدید صداهای بلند و تغییرات دما عاملی برای ایجاد میگرن شکم هستند. برای پیشگیری از بروز میگرن در شکم لازم است محرک‌ها شناسایی شوند.
راهکار دیگر مدیریت استرس است. بهتر است کودکان فعالیت‌های تفریحی و ورزشی که به کاهش استرس منجر می‌شوند را انجام دهند و تمرینات یوگا، مدیتیشن و تنفس عمیق را در برنامه روزانه خود قرار دهند.روش دیگری که به کاهش خطر ابتلا به میگرن معده در کودکان کمک می‌کند، مصرف داروهای پیشگیرانه است. این داروها از بروز حملات میگرنی جلوگیری می‌کنند و دردهای شکم را تسکین می‌دهند. افزون بر این موارد، کودک شما با مصرف غذاهای مغذی همچون پروتئین‌های سالم، مصرف آب کافی، داشتن برنامه خواب منظم و داشتن محیط خواب مناسب دیگر به میگرن شکم مبتلا نخواهد شد.
میگرن شکمی در کودکان یک بیماری دردناک است که به علت مشکلات مسیر مغز و روده ایجاد می‌شود. این بیماری با علائمی همچون اسهال، استفراغ، درد شدید در ناحیه شکم و اطراف ناف، حالت تهوع، خستگی جسم کودک، بیحالی، ضعف بدن، بی اشتهایی و خواب آلودگی نمود پیدا می‌کند. از آنجایی که میگرن معده باعث ضعف عمومی بدن می‌شود، درمان آن ضروری است.
پزشکان از راهکارهای درمانی مثل دارو جهت کاهش و برطرف کردن علائم این بیماری استفاده می‌کنند. اگر شدت علائم بیماری در کودک زیاد نیست، می‌توان از تکنیک‌های درمانی خانگی نیز برای رفع بیماری میگرن کودکان استفاده کرد. چنانچه کودک شما نیاز به مراقبت در این زمینه دارد، می‌توانید از خدمات پرستار کودک مرکز پرستاری زندگی برتر بهره‌مند شوید.
سوالات متداول
رژیم غذایی میگرن شکمی در کودکان چگونه است؟
در رژیم غذایی درمان میگرن شکمی کودکان باید مایعات زیادی در طول روز مصرف شوند. پزشکان استفاده از میوه‌های حاوی فیبر و غذاهای مقوی را برای تسکین علائم این بیماری تجویز می‌کنند. برای کاهش درد نباید مایعات کافئین‌دار مصرف شوند.
چه زمانی برای درمان میگرن معده کودک به پزشک مراجعه کنیم؟
اگر علائم میگرن معده شدید نباشند، کودک نیازی به مراجعه به پزشک ندارد. در صورتی که علائم شدید باشند و کودک دچار درد سینه، استفراغ شدید، سرگیجه، ضعف عضلانی، لرز و تب در کودکان شود، باید سریعا جهت درمان میگرن معده در کودکان به پزشک مراجعه شود.
بهترین داروی گیاهی برای میگرن شکمی کودکان چیست؟
اسانس گل میخک و گیاه اصطوخودوس برای درمان میگرن شکم کودکان موثر است. شما باید در طول روز دو بار و هر بار به مدت ۵ دقیقه این محلول را روی شکم به صورت دورانی ماساژ دهید تا درد شکم کاهش پیدا کند. همچنین می‌توانید اسانس‌های نام برده را با روغن نارگیل یا جوانه گندم ترکیب کنید و اثربخشی داروی گیاهی را افزایش دهید.
بهترین درمان خانگی میگرن معده در کودکان چیست؟
رژیم غذایی غنی، استراحت و خواب کافی و ورزش های ملایم بهترین درمان میگرن شکمی کودکان در منزل می باشد.
