شایع ترین بیماری عفونی در روده انسان، عفونت آسکاریس است. آسکاریس یا آسکاریازیس در کودکان، یک بیماری عفونی روده‌ای است که توسط کرمی به نام “Ascaris lumbricoides” ایجاد می‌شود. این عفونت در کودکان بسیار رایج بوده و مدیریت آن نیازمند توجه ویژه به جزئیات است. در این مقاله، ما به بررسی نکات کلیدی مرتبط با عفونت آسکاریس در کودکان می‌پردازیم و راه‌های موثری برای پیشگیری از آن و درمان آن را مورد بررسی قرار می دهیم.
عوامل ایجاد و ابتلا به عفونت آسکاریس
عواملی که منجر به عفونت آسکاریس می‌شوند، شامل تخم‌های Ascaris که در خاک و مدفوع انسان‌ها یافت می‌شوند، هستند. وقتی کسی ماده‌ای حاوی تخم‌های این کرم را مصرف کند، تخم‌ها وارد بدن او می‌شوند. بیشتر افراد مبتلا به آسکاریازیس از طریق روشهای زیر آلوده می‌شوند:
- تماس دست‌های کثیف با دهان.
- مصرف میوه‌ها یا سبزیجاتی که به نامناسبی شسته یا نپخته شده‌اند.
آسکاریازیس به عنوان شایع‌ترین عفونت روده انسان از طریق کرم در سراسر جهان شناخته می‌شود، به خصوص در مناطق گرمسیری با شرایط بهداشت نامناسب و تراکم جمعیت. این بیماری به دلیل تدابیر بهداشتی دقیق در کشورهای پیشرفته، نادر است.
پیشنهاد مقاله : رژیم غذایی بر اساس سن نوزاد و کودک + نکات تغذیه کودک
کودکان به طور خاص در معرض عفونت آسکاریس هستند؛ زیرا معمولاً عادت‌های بهداشتی ضعیف‌تری دارند و به راحتی مواد را به دهان می‌برند، از جمله خاک و دست‌های کثیف.
در عفونت آسکاریس در کودکان، تخم‌های کرم بلعیده شده به روده‌ها منتقل می‌شوند و در آنجا به لارو تبدیل می‌شوند. لاروها از دیواره روده عبور کرده و به جریان خون ملحق می‌شوند. پس از آن، به اندام‌های مختلفی مثل کبد، ریه‌ها، مغز یا کلیه‌ها منتقل می‌شوند. لاروها حتی ممکن است از مجاری تنفسی به حلق بالا بروند و بلعیده شده و وارد دستگاه گوارش شوند. لاروهای بلعیده شده وارد روده باریک می‌شوند و در همانجا رشد می‌کنند. این فرآیند حدود ۲ ماه پس از بلعیده شدن تخم‌ها اتفاق می‌افتد.
کرم‌های بالغ حدود ۱ تا ۲ سال در روده‌های کوچک زندگی می‌کنند. ضخامت آنها گاهی به اندازه یک مداد می‌رسد و طول آنها بین ۵ تا ۱۴ اینچ یا ۱۲ سانتیمتر تا ۳۵ سانتیمتر متغیر است. اگر تعداد زیادی از تخم‌ها از طریق مدفوع خارج شوند، فرد ممکن است همزمان عفونت‌های متعددی در روده داشته باشد. هر کرم ماده ممکن است بیش از ۲۰۰۰۰۰ تخم در روز تولید کند. زمانی که تخم‌ها به مدفوع خارج می‌شوند، چرخه زندگی دوباره آغاز می‌شود.
علائم و نشانه های عفونت آسکاریس در کودکان چیست؟
اکثر افراد مبتلا به آسکاریازیس هیچ علائمی ندارند. اما کسانی که علائمی دارند ممکن است علائمی از خفیف تا شدید داشته باشند که بستگی به تعداد کرم ها در روده دارد . علائم این عفونت همچنین به این بستگی دارد که کدام قسمت از بدن تحت تأثیر قرار گرفته باشد.
علائم و نشانه‌های عفونت آسکاریس در کودکان شامل موارد زیر است:
- دیدن کرم‌ها در دهان بعد از سرفه.
- خس خس در سینه یا مشکل در تنفس.
- کرم‌ها در مدفوع.
- از دست دادن اشتها.
- تب.
- تهوع و استفراغ.
- اسهال.
- درد شکم یا نفخ شکم.
کودکان عمدتاً از علائم گوارشی شکایت می‌کنند، زیرا روده‌های آنها کوچکتر هستند و احتمال مسدود شدن روده توسط کرم‌ها بیشتر است. انبوهی از کرم‌ها در روده‌ها می‌توانند منجر به سو تغذیه و رشد ضعیف کودک شوند. همچنین می‌تواند آپاندیس و دیگر اندام‌ها را مسدود کرده و به آپاندیسیت یا مشکلات کبدی، لوزالمعده یا کیسه صفرا منجر شود. آسکاریازیس از طریق فرد به فرد سرایت نمی‌کند. برای آلوده شدن، فرد باید تخم‌های کرم را بلعیده کند.
روش های تشخیص و درمان عفونت آسکاریازیس
تشخیص عفونت آسکاریس توسط پزشکان معمولاً با مشاهده کرم‌هایی که هنگام سرفه یا در مدفوع فرد خارج می‌شوند، امکان‌پذیر است. همچنین، با تست نمونه مدفوع می‌توان تخم‌های کرم را شناسایی کرد. گاهی اوقات، از آزمایشات تصویربرداری مانند اشعه ایکس، سونوگرافی یا سی تی اسکن نیز استفاده می‌شود تا کرم‌های موجود در شکم یا قفسه سینه را نمایش دهد.
درمان آسکاریازیس معمولاً با داروهای ضد انگل انجام می‌شود. علائم معمولاً در طی یک هفته از شروع درمان بهبود می‌یابند. در موارد نادر، جراحی جهت برداشتن کرم‌ها انجام می‌شود. این جراحی معمولاً فقط در صورت مسدودیت روده یا مشکلات در اندام‌های مثل کبد، لوزالمعده یا کیسه صفرا لازم است.
آیا می توان از عفونت آسکاریس در کودکان پیشگیری کرد؟
بهبود شرایط استفاده از سرویس بهداشتی مناسب بهترین راه پیشگیری از آسکاریازیس است. کودکانی که از کشورهای در حال توسعه به کشورهای پیشرفته سفر می کنند حتی اگر علائمی نداشته باشند ممکن است از نظر کرم روده مورد آزمایش قرار بگیرند.
کودکانی که در مناطقی زندگی می کنند که آسکاریازیس شایع است، حتی اگر این بیماری در انها تشخیص داده نشده باشد و علایمی از عفونت نداشته باشند باز هم، ممکن است تحت درمان قرار بگیرند.
پیشگیری از عفونت آسکاریس
به طور کلی پیشگیری بهتر از درمان است. برای پیشگیری از عفونت آسکاریازیس موارد زیر توصیه می‌گردد:
- به کودکان آموزش دهید که به ویژه پس از دست‌شویی و قبل از غذاخوردن دست‌های خود را با صابون و مایع ضد عفونی کننده بشویند.
- از کودکان جلوگیری کنید تا مواد آلوده را به دهان خود ببرند، به ویژه اگر در محیط‌های آلوده به خاک و مدفوع انسان حضور دارند.
- پیش از مصرف، میوه‌ها و سبزیجات را بشویید، پوست آنها را بگیرید یا انها را بپزید.
چه موقع باید با دکتر تماس بگیرم؟
در صورت داشتن علائم آسکاریازیس در کودکان، تماس با پزشک تخصصی یا پرستار کودک ماهر بسیار حیاتی است، به خصوص اگر در مناطق گرمسیری سفر می‌کنید یا از مناطق گرمسیری مهمان دارید. همچنین، اگر علائم عفونت آسکاریس در کودک شما به درمان اولیه پاسخ ندهند یا علائم جدیدی ظاهر شوند، لازم است دوباره با پزشک تماس گرفته شود تا بررسی‌های مورد نیاز انجام و تدابیر لازم در جلوگیری از گسترش عفونت در بدن کودک انجام شود. برای استخدام پرستار در منزل با کارشناسان خبره مجموعه تماس حاصل فرمایید.
