آبریزش بینی و عطسه از مشکلات شایعی هستند که به دلیل تحریک یا التهاب بافت‌های بینی ایجاد می‌شوند و می‌توانند به‌صورت موقتی یا مزمن بروز کنند. این عارضه با ترشح مخاط از بینی و اغلب با علائمی مانند عطسه، خارش، گرفتگی بینی یا احساس ناراحتی در گلو همراه است. علل آبریزش بینی متنوع‌اند، از سرماخوردگی و آلرژی گرفته تا عوامل محیطی مانند تغییرات دمایی یا محرک‌های شیمیایی. درمان سریع آبریزش بینی بسته به منشأ آن متفاوت است و می‌تواند شامل روش‌های خانگی مانند بخور و دمنوش برای سرماخوردگی و آبریزش بینی، یا داروهایی مانند قرص آبریزش بینی باشد که به تسکین سریع علائم کمک می‌کنند.
علت اصلی بروز آبریزش بینی چیست؟
آبریزش بینی عمدتاً به دلیل التهاب بافت‌های بینی (رینیت) ایجاد می‌شود که بدن برای مقابله با عوامل تحریک‌کننده، مخاط بیشتری تولید می‌کند. این التهاب در گرفتگی بینی نوزاد تا گرفتگی بینی بزرگسالان می‌تواند ناشی از عفونت‌های ویروسی یا عوامل محیطی باشد.
- سرماخوردگی و عفونت‌های ویروسی مانند آنفولانزا یا کرونا، که باعث افزایش ترشحات مخاطی می‌شوند.
- آلرژی به گرده، گرد و غبار، حیوانات یا مواد شیمیایی، که هیستامین را آزاد می‌کند.
- تغییرات دمایی یا هوای سرد، که مجاری بینی را تحریک می‌کند.
- غذاهای تند یا بوهای قوی، که واکنش موقتی ایجاد می‌کنند.
در مقاله healthline می‌خوانیم:
چند دلیل وجود دارد که ممکن است آبریزش بینی داشته باشید. شایع‌ترین آن عفونت ویروسی سینوس‌ها – معمولاً سرماخوردگی – است. در موارد دیگر، آبریزش بینی ممکن است به دلیل هوای سرد، آلرژی، سینوزیت یا دلایل دیگر باشد.
هنگامی که ویروس یا آلرژن مانند گرد و غبار یا گرده را استنشاق می‌کنید، پوشش مجاری بینی و سینوس‌های شما تحریک می‌شود. این باعث می‌شود بینی شما شروع به تولید مخاط شفاف کند که میکروب‌ها یا آلرژن‌ها را به دام می‌اندازد و به بیرون راندن این مواد مضر از بینی شما کمک می‌کند.
آبریزش بینی مزمن چیست؟
درمان سریع آبریزش بینی مزمن یا رینیت غیرآلرژیک وضعیتی است که بیش از چند هفته طول می‌کشد و بدون علائم عفونت یا آلرژی فصلی رخ می‌دهد. این مشکل اغلب به دلیل تحریک مداوم مجاری بینی بدون عامل آلرژیک ایجاد می‌شود و می‌تواند کیفیت زندگی را مختل کند.
- رینیت وازوموتور، که بدون دلیل مشخصی مانند تغییرات هورمونی یا استفاده بیش از حد اسپری بینی رخ می‌دهد.
- آلرژی دائمی به عوامل داخلی مانند کپک یا شوره حیوانات.
- انحراف تیغه بینی یا مشکلات ساختاری که جریان هوا را مسدود می‌کند.
- داروها یا تغییرات هورمونی، مانند در بارداری.
درمان سریع آبریزش بینی در خانه
درمان خانگی عطسه و آبریزش بینی شامل روش‌های ساده و طبیعی است که التهاب مجاری بینی را کاهش داده و به پاکسازی مخاط و تسکین علائم هنگام مثل بیماری شایع فصل پاییز یعنی حساسیت یا موارد دیگر کمک می‌کند. برای آبریزش بینی چی خوبه؟ مصرف مایعات گرم، استراحت کافی و دوری از محرک‌های محیطی مانند گرد و غبار یا دود سیگار می‌تواند در بهبود سریع مؤثر باشد. این روش‌ها به‌ویژه برای افرادی که ترجیح می‌دهند از داروهای شیمیایی اجتناب کنند، مناسب هستند.
بخور گرم با آب جوش و روغن‌های گیاهی مانند اکالیپتوس یا نعناع
بخور گرم با افزودن چند قطره روغن اکالیپتوس یا نعناع به آب جوش، بخاری تولید می‌کند که مجاری بینی را مرطوب کرده و گرفتگی را برطرف می‌کند. اکالیپتوس و نعناع به دلیل خواص ضداحتقانی و ضدمیکروبی، التهاب را کاهش داده و تنفس را آسان‌تر می‌کنند. برای این کار، سر خود را با حوله بپوشانید و بخار را به مدت ۵-۱۰ دقیقه تنفس کنید.
شستشوی بینی با آب نمک
برای درمان سریع آبریزش بینیاستفاده از محلول آب نمک (سرم فیزیولوژی یا محلول خانگی با نسبت یک قاشق چای‌خوری نمک در یک لیوان آب گرم) برای شستشوی بینی، مخاط و محرک‌ها را از مجاری بینی پاک می‌کند. این روش به کاهش التهاب و پیشگیری از عفونت‌های سینوسی کمک می‌کند. می‌توانید از سرنگ یا دستگاه شستشوی بینی استفاده کنید و این کار را ۱-۲ بار در روز انجام دهید.
مصرف زنجبیل خام یا با عسل
زنجبیل به دلیل خواص ضدالتهابی و ضدباکتریایی، التهاب مجاری تنفسی را کاهش داده و به بهبود علائم سرماخوردگی کمک می‌کند. می‌توانید تکه‌ای زنجبیل تازه را بجوید یا آن را رنده کرده و با عسل و آب گرم مخلوط کنید تا نوشیدنی گرمی برای تسکین گلو و بینی تهیه شود. مصرف روزانه ۱-۲ فنجان از این ترکیب توصیه می‌شود.
مرطوب‌کننده هوا و درمان سریع آبریزش بینی
خشکی هوا می‌تواند مجاری بینی را تحریک کرده و آبریزش را بدتر کند. استفاده از دستگاه مرطوب‌کننده در اتاق خواب یا محیط خانه، رطوبت هوا را تنظیم می‌کند و از خشک شدن مخاط بینی جلوگیری می‌کند. برای اثربخشی بیشتر، دستگاه را تمیز نگه دارید تا از رشد باکتری‌ها جلوگیری شود.
علت آبریزش بینی بدون سرماخوردگی
آبریزش بینی بدون سرماخوردگی معمولاً به دلایل غیرعفونی رخ می‌دهد و اغلب با تولید مخاط شفاف و آبکی همراه است. این مشکل می‌تواند ناشی از آلرژی به گرده، گرد و غبار، شوره حیوانات یا بوهای تند باشد که هیستامین را آزاد کرده و ترشح مخاط را افزایش می‌دهد. تغییرات دمایی، مانند قرار گرفتن در معرض هوای سرد یا خشک، یا رطوبت نامناسب نیز می‌تواند مجاری بینی را تحریک کند. مصرف غذاهای تند یا قرار گرفتن در معرض عطرهای قوی گاهی باعث واکنش موقتی و آبریزش می‌شود. همچنین، رینیت غیرآلرژیک یا تغییرات هورمونی، مانند آنچه در دوران بارداری رخ می‌دهد، می‌تواند بدون وجود عفونت، آبریزش بینی را ایجاد کند.
دمنوش‌های درمان آبریزش بینی
دمنوش برای آبریزش بینی و دمنوش برای سرماخوردگی و آبریزش بینی با خواص ضدالتهابی، ضدباکتریایی و ضداحتقان، به کاهش ترشحات بینی و تسکین علائم و درمان گلودرد در منزل کمک می‌کند. برای آبریزش بینی چه بخوریم؟ دمنوش‌های گیاهی زیر به دلیل ترکیبات فعالشان گزینه‌های مؤثری هستند و می‌توانند به تنهایی یا همراه با عسل و لیمو مصرف شوند تا اثرگذاری بیشتری داشته باشند.
دمنوش آویشن
آویشن به دلیل ترکیبات تیمول و کارواکرول، خواص ضدمیکروبی و ضدالتهابی دارد در درمان سریع آبریزش بینی و عطسه و التهاب بینی کارایی دارد. برای تهیه، یک قاشق چای‌خوری برگ خشک آویشن را در یک فنجان آب جوش به مدت ۱۰ دقیقه دم کنید. افزودن یک قاشق عسل می‌تواند گلو را تسکین دهد و اثر ضدباکتریایی را تقویت کند.
دمنوش زنجبیل
زنجبیل تازه با خواص ضدالتهابی و گرمایی خود، گرفتگی بینی را برطرف کرده و گردش خون را بهبود می‌بخشد. برای تهیه، یک تکه کوچک زنجبیل تازه (حدود ۲ سانتی‌متر) را رنده کنید، در یک فنجان آب جوش بریزید و ۵-۱۰ دقیقه بجوشانید. می‌توانید با عسل یا چند قطره لیمو طعم آن را بهتر کنید.
دمنوش نعناع یا بابونه
نعناع به دلیل منتول موجود در آن، مجاری تنفسی را باز می‌کند و تنفس را آسان‌تر می‌کند. بابونه نیز با خواص آرام‌بخش و ضدالتهابی، عطسه و تحریکات بینی را کاهش می‌دهد. یک قاشق چای‌خوری برگ نعناع خشک یا گل بابونه را در آب جوش به مدت ۵-۷ دقیقه دم کنید. این دمنوش برای شب مناسب است، زیرا آرامش‌بخش است.
دمنوش مریم‌گلی یا دانه به
مریم‌گلی خواص ضدعفونی‌کننده دارد و برای درمان سریع آبریزش بینی و سرماخوردگی مؤثر است. دانه به نیز با ایجاد لایه محافظتی در گلو و بینی، ترشحات را کاهش می‌دهد. برای دمنوش مریم‌گلی، یک قاشق چای‌خوری برگ خشک را ۱۰ دقیقه دم کنید. برای دانه به، یک قاشق چای‌خوری دانه را در آب گرم خیس کنید تا حالت ژله‌ای پیدا کند و سپس بنوشید.
بهترین داروی درمان آبریزش بینی
قویترین قرص آبریزش بینی و بهترین قرص سرماخوردگی و آبریزش بینی از آنتی‌هیستامین‌ها هستند که هیستامین را مسدود می‌کنند. قرص آبریزش بینی مانند ستیریزین یا دیفن‌هیدرامین برای آلرژی مؤثر است، اما برای عفونت، ضداحتقان‌ها مانند سودوافدرین استفاده شود.
- ستیریزین: برای عطسه و آبریزش آلرژیک، بدون خواب‌آلودگی زیاد.
- دیفن‌هیدرامین: برای درمان سریع، اما خواب‌آور.
- فکسوفنادین: برای تسکین علائم آلرژی بدون عوارض شدید.
درمان سریع آبریزش بینی کودکان
درمان آبریزش بینی کودکان باید با احتیاط باشد و از داروهای بدون نسخه اجتناب شود. اسپری نمکی یا بخور برای پاک کردن مجاری مناسب است، اما برای داروها به پزشک مراجعه کنید.
- درمان سریع آبریزش بینی با شستشوی بینی با سرم نمکی برای کودکان بالای ۲ سال
- بخور گرم یا مرطوب‌کننده بدون دارو
- دمنوش‌های ملایم مانند بابونه با مشورت پزشک
- تغذیه مناسب برای درمان سریع آبریزش بینی و عطسه
تغذیه مناسب برای درمان سریع آبریزش بینی و عطسه
تغذیه مناسب نقش مهمی در کاهش علائم آبریزش بینی و عطسه دارد، زیرا برخی غذاها با تقویت سیستم ایمنی یا کاهش التهاب به بهبود سریع کمک می‌کنند. برای آبریزش بینی چه بخوریم؟ مصرف غذاهای غنی از آنتی‌اکسیدان و مایعات گرم توصیه می‌شود. همچنین غذای مفید سرماخوردگی نوزادان نیز تاثیر بسیاری در روند درمان نوزاد خواهد داشت.
- سوپ مرغ گرم: حاوی مواد مغذی و ضدالتهاب برای تسکین علائم سرماخوردگی.
- عسل: خواص ضدباکتریایی و تسکین‌دهنده گلو و بینی.
- ویتامین C: میوه‌های غنی از ویتامین C مانند پرتقال و کیوی تقویت سیستم ایمنی.
- غذاهای حاوی روی مانند مغزها و حبوبات: کاهش طول دوره سرماخوردگی.
آبریزش بینی در فصول مختلف و راه‌های مقابله
آبریزش بینی در فصول مختلف به دلایل متفاوتی مانند تغییرات دمایی، آلرژی فصلی یا ویروس‌ها رخ می‌دهد. مقابله با آن نیازمند روش‌های متناسب با هر فصل است.
- بهار: آلرژی به گرده‌ها شایع است؛ از دستگاه تصفیه هوا و آنتی‌هیستامین استفاده کنید.
- تابستان: گرما و خشکی هوا می‌تواند بینی را تحریک کند؛ مرطوب‌کننده محیط کمک می‌کند.
- پاییز: شروع سرماخوردگی‌ها؛ شستشوی بینی با آب نمک و مصرف دمنوش توصیه می‌شود.
- زمستان: هوای سرد و خشک باعث تحریک بینی می‌شود؛ بخور گرم و مایعات گرم مصرف کنید.
درمان سریع آبریزش بینی بزرگسال با ترکیب بخور، دمنوش و قرص‌های آنتی‌هیستامین مانند ستیریزین امکان‌پذیر است، به ویژه در سرماخوردگی که درمان آبریزش بینی در سرماخوردگی و درمان گرفتگی بینی در سرماخوردگی را هدف قرار می‌دهد.
سوالات متداول
