سکته مغزی در سالمندان یکی از بیماری های شایع دوران پیری انسان است. با افزایش سن و پیدا شدن علائم کهولت مشکلاتی برای افراد سالمند اتفاق می افتد. درگیر بیماری هایی می شوند که علائم خاص و ویژه ای خواهند داشت. از شایع ترین این بیماری ها می توان به آرتروز، فشار خون، درد های مربوط به اعضای داخلی بدن و دیگر این بیماری ها اشاره کرد. یکی از بیماری هایی که هر لحظه امکان دارد افراد مسن و سالمند را درگیر خود کند، سکته از نوع قلبی یا مغزی می باشد. هر کدام عوارض جانبی خاص خود را دارد. پرستار سالمند باید به خوبی با علائم سکته مغزی در سالمندان آشنا باشد تا بتواند اقدامات پیشگیرانه و لازم را در مواقع ضروری انجام دهد.در مقاله پیش رو از زندگی برتر سعی داریم به سکته مغزی در سالمندان پرداخته و به دلایل بروز، نشانه ها و راه درمان آن اشاره کنیم.
علت بروز سکته مغزی در سالمندان
علت سکته مغزی در سالمندان به دلیل ترکیبی از عوامل فیزیولوژیکی و سبک زندگی است. یکی از اصلیترین دلایل آن، افزایش سن است که با بالا رفتن آن، رگهای خونی سفتتر و باریکتر میشوند و خطر انسداد و پارگی آنها افزایش مییابد. فشار خون بالا نیز یکی دیگر از عوامل مهم در بروز سکته مغزی است که باعث آسیب به دیوارههای رگها و افزایش احتمال تشکیل لخته میشود. علاوه بر این، بیماریهایی مانند دیابت و کلسترول بالا میتوانند به تجمع چربیها و ایجاد پلاکهای چربی در رگها منجر شوند، که خود باعث تنگی یا انسداد عروق میشود. مشکلات قلبی مانند فیبریلاسیون دهلیزی نیز میتوانند منجر به تشکیل لختههای خونی شده و این لختهها به مغز منتقل شوند و باعث سکته مغزی شوند. عوامل سبک زندگی مانند سیگار کشیدن، عدم فعالیت بدنی، و رژیم غذایی نامناسب نیز در افزایش خطر سکته مغزی نقش دارند. به همین دلیل، کنترل این عوامل خطر و پیشگیری از آنها برای کاهش احتمال بروز سکته مغزی در سالمندان بسیار مهم است.
به نقل از وبسایت muschealth :
سکته مغزی یک مشکل جدی بهویژه در جمعیت سالخورده است که اغلب به ناتوانیهای طولانیمدت منجر میشود. بیش از 75 درصد از موارد سکته مغزی در افراد بالای 65 سال رخ میدهد و با افزایش سن، احتمال وقوع آن دو برابر میشود. سکته مغزی سومین علت مرگ و میر در ایالات متحده است و عوامل خطر اصلی آن شامل فشار خون بالا، دیابت، فیبریلاسیون دهلیزی، استعمال دخانیات، کلسترول بالا، و عدم تحرک است. پیشگیری از سکته مغزی شامل مدیریت عوامل خطر مانند فشار خون، کنترل دیابت، ترک سیگار، و حفظ یک رژیم غذایی سالم و فعالیت بدنی منظم است. افراد میتوانند با ارزیابی ریسک سکته مغزی خود و مشاوره با پزشک، اقدامات پیشگیرانه مناسب را اتخاذ کنند.
علائم سکته مغزی در سالمندان
علائم سکته مغزی در سالمندان متنوع است و این علائم در افراد مختلف میتواند متفاوت باشد . اما عموما به صورت های زیر خود را نشان میدهد:
- اشکال در بلع غذا
- عدم تعادل در راه رفتن و لنگ زدن
- سردرد های ناگهانی و شدید
- سرگیجه ناگهانی
- بی اختیاری در ادرار و مدفوع
- بی اختیار در تکلم و در کلام
- عدم توانایی در حرکات ظریف
- فلج بخشی از صورت، بازوها و پاها در همان طرف بدن
- ضعف و کرختی دست و پا در یک قسمت بدن
- دوبینی، تاری دید یا از دست دادن بینایی خصوصا در یکی از چشم ها
عوامل خطر برای سکته مغزی در سالمندان
همانطور که در بالا اشاره کردیم، سالمندان به دلیل تغییرات فیزیولوژیکی و وجود بیماریهای زمینهای، در معرض خطر بیشتری برای سکته مغزی قرار دارند. برخی از عوامل خطر شامل:
- فشار خون بالا: یکی از بزرگترین عوامل خطر برای سکته مغزی، به ویژه در سالمندان.
- دیابت: این بیماری میتواند به دیوارههای رگها آسیب بزند و خطر لخته شدن خون را افزایش دهد.
- بیماریهای قلبی: بیماریهای قلبی، مانند فیبریلاسیون دهلیزی، میتوانند خطر سکته مغزی در سالمندان را افزایش دهند.
- چربی خون بالا: کلسترول بالا میتواند به تشکیل پلاک در شریانها و افزایش خطر سکته مغزی در سالمندان کمک کند.
- سیگار کشیدن: مصرف سیگار باعث تنگ شدن و آسیب به رگهای خونی میشود.
- چاقی و کمتحرکی: این موارد نیز به عنوان عوامل خطر مهمی شناخته میشوند.
مراقبت از سالمندان در زمان سکته مغزی
مراقبت از بیمار سکته مغزی در منزل بسیار مهم است. در صورتی که سالمندی طبق تشخیص پزشک دچار سکته مغزی شده مراقبت های زیر ضروری می باشد:
- مراقب بیمار باید در زمینه مصرف به موقع و منظم داروهای تجویز شده توسط پزشک دقت داشته باشد.
- برای مشکل حرکت های جسمی فیزیوتراپی و تحرک در منزل توصیه می شود.
- سالمندی که دچار عارضه سکته مغزی گردیده نباید یکجا بنشیند و یا بخوابد. زیرا ممکن است دچار زخم بستر گردد.
- وضعیت تغذیه، تنفسی و بهداشتی فرد سالمند باید مرتبا مورد بررسی قرار گیرد. این کار را می توان با اعزام پرستار به منزل به دقت انجام داد.
- تغذیه سالم زیر نظر پزشک
- دوری از دخانیات و مصرف الکل
این گزینه ها از مهمترین نکاتی است که خانواده سالمند بایستی در مورد آنها رعایت کنند.
پیشگیری از سکته مغزی در سالمندان
پیشگیری از سکته مغزی در سالمندان نیاز به اقدامات مختلفی دارد که در ادامه به مهمترین این اقدامات اشاره خواهیم کرد:
- کنترل فشار خون: نظارت منظم بر فشار خون و مدیریت آن از طریق دارو و تغییرات سبک زندگی.
- مدیریت دیابت: کنترل دقیق سطح قند خون و پیروی از یک برنامه درمانی مناسب.
- حفظ سطح چربی خون در حد مطلوب: مصرف داروهای کاهش دهنده چربی خون و استفاده از یک رژیم غذایی سالم.
- ترک سیگار: سیگار کشیدن را متوقف کنید و از دخانیات دوری کنید.
- فعالیت بدنی منظم: ورزش در سالمندان به صورت منظم میتواند به بهبود سلامت قلبی-عروقی و کاهش خطر سکته مغزی در پیری کمک کند.
- تغذیه سالم: مصرف میوهها، سبزیجات، غلات کامل، و محدود کردن مصرف نمک و چربیهای اشباع.
سخن آخر
در این مقاله از وب سایت زندگی برتر ما به بررسی سکته مغزی در سالمندان پرداختیم. اما نکته پایانی این که در صورت رسیدگی به موقع مراقبت های منظم پزشکی از سالمندی که دچار سکته مغزی گردیده این عارضه عوارض کمتری داشته و سالمند می تواند با مراقبت منظم، انجام حرکت های ورزشی به زندگی ساده و آرام خود ادامه دهد. در این مواقع ضمن انجام مراقبت های منظم رژیم های غذایی و رسیدگی از لحاظ روانی تاثیر بسیار زیادی در سلامتی فرد سالمند دارد.
سوالات متداول
1- سکته مغزی در چه سنی رخ میدهد؟
سکته مغزی در هر سنی ممکن است رخ دهد، اما خطر آن بعد از 55 سالگی به طور قابل توجهی افزایش مییابد.
2- آیا سکته مغزی باعث مرگ میشود؟
بله، سکته مغزی میتواند باعث مرگ شود، بهویژه اگر شدید باشد و بهموقع درمان نشود.
3- آیا سکته مغزی خوب میشود؟
سکته مغزی میتواند بهبود یابد، بهویژه اگر سریع تشخیص داده شود و درمان مناسب دریافت شود، اما میزان بهبودی به شدت سکته و سرعت درمان بستگی دارد و ممکن است برخی بیماران با ناتوانیهای طولانیمدت روبرو شوند.
4- طول عمر بعد از سکته مغزی چقدر است؟
طول عمر بعد از سکته مغزی به عوامل مختلفی بستگی دارد، از جمله شدت سکته، سن بیمار، شرایط پزشکی قبلی، و سرعت و کیفیت درمان و توانبخشی. برخی افراد ممکن است سالها پس از سکته زندگی کنند، در حالی که برخی دیگر ممکن است به علت عوارض سکته یا بیماریهای دیگر زودتر از دنیا بروند. بهطور کلی، مراقبتهای مناسب و توانبخشی میتواند به بهبود کیفیت زندگی و افزایش طول عمر بعد از سکته کمک کند.