هایپرتریکوز یا hypertrichosis، که به سندرم گرگینه نیز معروف است، بیماری است که با رشد بیش از حد مو در هر نقطه از بدن فرد مشخص میشود. این سندرم میتواند زنان و مردان را تحت تأثیر قرار دهد، اما بسیار نادر است. رشد غیرطبیعی مو ممکن است صورت و بدن را بپوشاند یا در قسمتهای کوچکی از بدن رخ دهد. هایپرتریکوز میتواند در بدو تولد ظاهر شود یا با گذشت زمان ایجاد شود. به طورکلی بیماری نیست که به پرستاری از بیمار یا مراقبتهای خاصی نیاز داشته باشد اما بهتر است به وجود سندروم گرگینه آگاه باشیم.
به نقل از سایت healthline:
دلایل هیپرتریکوزیس به خوبی شناخته نشده است، اگرچه نوعی از بیماری وجود دارد که تمایل دارد در خانواده ها ایجاد شود.
هیپرتریکوز مادرزادی ممکن است در اثر فعال شدن مجدد ژن هایی که باعث رشد مو می شوند ایجاد شود. ژنهایی که باعث رشد گسترده مو در انسان اولیه میشدند، در طول سیر تکامل «از کار افتادهاند». با اشتباهی که هنوز علت شناخته شده ای ندارد، این ژن های رشد مو در حالی که نوزاد هنوز در رحم است «روشن» می شوند.
علائم بروز هایپرتریکوز
همانطور که قبلا ذکر شد، هایپرتریکوز یا سندروم گرگینه میتواند در بدو تولد رخ دهد یا در اواخر زندگی ایجاد شود. هایپرتریکوز معمولاً سه نوع مو تولید میکند:
1. ولوس
فولیکولهای این موها معمولاً کوتاه هستند (کمتر از 1/13 اینچ طول). این موها ممکن است در هر جایی به جز کف پا، پشت گوش، لب و کف دست یا روی بافت اسکار قرار داشته باشند. ولوس ممکن است رنگدانهای یا غیر رنگدانهای باشد.
2. لانگو
این نوع موها، مانند موهای بدن نوزاد تازه متولد شده، بسیار نرم و ظریف هستند. معمولاً رنگدانه ندارد. اکثر نوزادان ظرف چند روز یا چند هفته پس از تولد، لانگو را از دست میدهند. اگر هایپرتریکوز وجود داشته باشد، ممکن است لانگو در سطح بدن باقی بماند مگر اینکه درمان شود و برداشته شود.
3. ترمینال
موها بلند و ضخیم و معمولاً بسیار تیره است.
زنان مبتلا به هیرسوتیسم در نقاطی مانند صورت، سینه و پشت خود دچار موهای ضخیم و تیره میشوند. یکی دیگر از علائم رایج هیپرتریکوز یا سندروم گرگینه، مشکل لثه یا دندان است. ممکن است برخی از دندانها از بین رفته باشند، یا اندازه لثهها بزرگ شده باشند.
علل به وجود آمدن سندرم گرگینه
علل هیپرتریکوز به خوبی شناخته نشده است، اگرچه نوعی بیماری وجود دارد که باعث شیوع آن در خانوادهها به صورت ارثی میشود. هایپرتریکوز مادرزادی ممکن است در اثر فعال شدن مجدد ژنهایی که باعث رشد مو میشوند، ایجاد شود.
ژنهایی که باعث رشد گسترده مو در اوایل زندگی انسان شدهاند در طول تکامل خاموش شدهاند. با اشتباهی که هنوز علت مشخصی ندارد، این ژنهای مربوط به رشد مو وقتی کودک هنوز در رحم است، روشن میشوند. هایپرتریکوز اکتسابی ممکن است ریشههای مختلفی داشته باشد. و به نوعی اطلاق میشود که رشد مو در همه جا یا به صورت لکههای تصادفی وجود داشته باشد، دلایل احتمالی آن عبارتند از:
- حساسیت پوست بهخصوص در نور
- سو تغذیه
- اختلال در خوردن مانند بی اشتهایی عصبی
- سرطان
- داروهای خاص مانند استروئیدهای آندروژنیک
- داروی رشد مو مانند ماینوکسیدیل و سیکلوسپورین
هایپرتریکوزیس اگر در مکانهای خاصی از بدن شما اتفاق میافتد می تواند به دلیل موارد زیر نیز ایجاد شود:
- lichen simplex: یک بیماری مزمن پوستی است که منجر به خارش و خراش مکرر یک قسمت خاص پوست میشود.
- مراقبت از گچ: استفاده موقت از گچ شکسته بندی
- افزایش عروق: یک استراتژی بدن سازی برای ایجاد عروق خونی برجسته در نزدیکی سطح پوست
انواع هایپرتریکوز
بیماری سندروم گرگینه دارای مدلهای مختلفی است که در افراد رخ خواهد داد. انواع مختلفی از هایپرتریکوز را در ادامه باهم بررسی کردهایم.
- هایپرتریکوز مادرزادی لانگینوزا
ابتدا به صورت لانگو طبیعی ظاهر میشود که همان موهای ظریف موجود در بدن نوزاد هنگام تولد است. اما به جای اینکه در طی هفتههای بعدی ناپدید شود، موهای نرم و لطیف در مکانهای مختلف بدن کودک رشد میکنند و شروع به ضخیم شدن میکنند.
- هیپرتریکوز مادرزادی ترمینال یا ترمینالیس
رشد غیر طبیعی مو از بدو تولد آغاز میشود و در طول زندگی فرد ادامه مییابد. موهای بلند و ضخیم هرچه میگذرد، صورت و بدن فرد را خواهد پوشاند.
- هیپرتریکوز نویید
رشد بیش از حد مو از هر نوع در یک منطقه مشخص ظاهر میشود. در موارد معدودی، در بیش از یک قسمت بدن تراکم مو وجود دارد.
- هیرسوتیسم
این نوع هایپرتریکوز فقط به خانمها محدود میشود. این بیماری منجر به رشد موهای تیره و ضخیم در مکانهایی میشود که خانمها به طور معمول مو ندارند، مانند صورت، سینه و پشت.
- هایپرتریکوز اکتسابی
برخلاف هایپرتریکوز مادرزادی، شکل اکتسابی این بیماری در اواخر زندگی ایجاد شود. همچنین، منجر به دو نوع مو به غیر از لانگو میشود: موهای سرخار یا موهای انتهایی. موهای زائد ممکن است در قسمتهای کوچک یا در تمام مناطق رشد مو در بدن فرد رشد کنند.
شیوع هیپرتریکوز
هیپرتریکوز، صرف نظر از نوع آن یک بیماری نادر است. به عنوان مثال هایپرتریکوز مادرزادی لانگینوزا بسیار نادر است.
طبق تحقیقات فقط حدود 50 مورد از این نوع هیپرتریکوز تاکنون ثبت شده است. نوع هیرسوتیسم در سندرم گرگینه بسیار شایع تر است و حدود 7 درصد از زنان در ایالات متحده را تحت تأثیر قرار میدهد که گاها ممکن است علت آن به حساسیتهای خاص مانند حساسیت به رنگ مو و غیره مرتبط باشد.
درمان هایپرتریکوز
هیپرتریکوز هیچ درمانی ندارد و بیمار نمیتواند برای جلوگیری از شکل مادرزادی بیماری کاری انجام دهد. با اجتناب از مصرف برخی داروها مانند ماینوکسیدیل، خطر ابتلا به اشکال خاصی از هایپرتریکوز اکتسابی کاهش مییابد.
درمان هایپرتریکوز شامل از بین بردن موها از طریق انواع روشهای کوتاه مدت است. که عبارتند از:
- تراشیدن
- روش اپیلاسیون شیمیایی
- اپیلاسیون سنتی
- کندن موها
- سفید شدن مو
همه این روشها راهحلهای موقتی هستند. این روشها همچنین خطر ایجاد تحریک دردناک یا ناراحت کننده پوست را دارند. و در بعضی از قسمتهای بدن، این درمانها به راحتی انجام نمیشود.
درمان های طولانی مدت شامل الکترولیز و جراحی لیزر است. الکترولیز تخریب فولیکولهای موی فرد با بارهای الکتریکی کوچک است. جراحی لیزر شامل استفاده از یک نور لیزر مخصوص بر روی چندین مو در یک زمان است. ریزش مو اغلب با این روشهای درمانی میتواند دائمی باشد، اگرچه ممکن است برای انجام کار به چند جلسه زمان نیاز داشته باشید.
سوالات متداول
1. سندروم گرگینه چیست؟
هایپرتریکوزیس یا سندروم گرگینه یک بیماری نادر و عجیب است که باعث رشد بیش از حد مو در هر نقطه از بدن فرد میشود.
2. آیا افراد مبتلا به هایپرتریکوزیس میتوانند اصلاح کنند؟
بله، یکی از روشهای درمانی یپرتریکوزیس اصلاح است که شامل برداشتن موها از طریق انواع روشهای کوتاه مدت است.
3. آیا درمانی برای هیپرتریکوزیس وجود دارد؟
به طورکلی درمان خاصی ندارد اما نتیجه بیماران مبتلا به هیپرتریکوزیس به علت آن بستگی دارد. برای کسانی که دارای اختلالات ارثی هستند، هیچ درمانی وجود ندارد و زیبایی ضعیف یک مسئله مادام العمر است.
4. آیا هیپرتریکوزیس با افزایش سن بدتر میشود؟
بله، این نوع هیپرتریکوز در بدو تولد وجود دارد، در دوران پیری بیشتر نمایان میشود. هیپرتریکوزیس موضعی اینگونه است که مادرزادی افزایش موضعی در تراکم و طول مو است.
5. آیا هیپرتریکوزیس بیماری نادری است؟
بله. هیپرتریکوزیس مادرزادی و سندرم بسیار نادر است. کمتر از 50 مورد در سراسر جهان ثبت شده است.
