حمام بیمار روی تخت و نحوه شستشوی سر بیمار در تخت

مراقبت از بیمار در بیمارستان و منزل کاری تخصصی و علمی است که از عهده هر فردی بر نمی‌آید و نیاز به آموزش‌های تخصصی در این زمینه دارد. در این مورد مراقبت از بیمارانی که به هر دلیل مدت هاست که در تخت بسر می‌برند امری جداگانه و فراتر از یک پرستاری معمولی خواهد بود. چرا که مراقبت از چنین بیمارانی احتیاج به فراگیری کارهای خاص دارد. در نوشته پیش رو به وظایف پرستار بیمار و حمام بیمار در تخت خواهیم پرداخت.

پرستاری از بیمار روی تخت

همانگونه که گفتیم پرستاری و مراقبت از بیمار به عنوان شغل تخصصی احتیاج به آموزش‌های اولیه دارد. به همین خاطر حتما بایستی تحصیلات آکادمیک این رشته را فرا بگیرند.

پرستار کیست؟

پرستار به شخصی گفته می شود که در مراکز درمانی مانند بیمارستان‌ها و یا به صورت خصوصی در منازل و یا مراکز نگهداری از سالمندان یا همان خانه سالمندان وظیفه مراقبت از بیمار را بر عهده دارند. یکی از راه‌های مراقبتی حمام بیمار در تخت استخدام یک پرستار یا یک همراه بیمار در بیمارستان کاربلد و حرفه‌ای است‌.

وظایف پرستار بیمار 

اگر بخواهیم در مورد وظایف پرستار توضیح دهیم می توان به موارد زیر اشاره نمود:

• بررسی وضعیت جسمی و علائم حیاتی بیمار که شامل وضعیت تنفسی، فشار خون، ضربان قلب و دیگر موارد است.
• اجرای دستورات پزشکی شامل تزریق دارو و نظارت دقیق بر مصرف داروهای خوراکی در طول مدت بستری.
• انجام خدمات اختصاص ویژه برای بیماران خاص مانند بیماران سوختگی و یا بیماران کلیوی برای انجام خدمات دیالیز و دیگر موارد.

خدمات دیگری نیز جزو وظایف تخصصی پرستاران است که بستگی به وضعیت بیمار و دستورات پزشک دارد.

به نقل از سایت peacehealth:

میزان کمکی که یک فرد هنگام حمام کردن نیاز دارد بستگی به این دارد که چقدر می‌تواند حرکت کند. ممکن است از فردی مراقبت کنید که به دلیل اینکه در حال بهبودی پس از یک بیماری یا یک جراحی است، قادر به مراقبت از خود نیست. یا ممکن است از فردی مراقبت کنید که مشکلات حافظه دارد و نمی تواند نحوه حمام کردن را به خاطر بیاورد. یا ممکن است از شخصی مراقبت کنید که توانایی طولانی مدت در حرکت ندارد، مانند فردی که فلج است. این فرد ممکن است هنگام حمام کردن به کمک بسیار بیشتری نیاز داشته باشد.

فردی که مجبور است برای مدت کوتاهی در رختخواب بماند و می‌تواند کمی حرکت کند، ممکن است بتواند با کمک کمی دوش بگیرد. یا ممکن است فرد حمام جزئی در سینک یا با لگن را ترجیح دهد. فردی که نمی تواند خوب حرکت کند یا اصلا نمی تواند حرکت کند نیاز به حمام تخت دارد. این اغلب حمام اسفنجی نامیده می شود، اما اغلب از پارچه های شستشو نیز استفاده می شود. می‌توانید بدون خیس شدن ملحفه‌ها در رختخواب حمام کامل کنید.

حمام بیمار در تخت

در مورد بیماران و یا سالمندانی که به علت ناتوانی یا بیماری نمی‌توانند برای کارهایی همچون دستشویی و حمام تخت را ترک کنند فعالیت‌های خاص در جهت نگهداری از سالمندان صورت می‌گیرد. به همین دلیل وظیفه پرستار می‌باشد که کار نظافت و استحمام بیمار را در تخت انجام دهد. اما این کار به چه روش می‌باشد. در ادامه توضیح خواهیم داد.

1. در کار استحمام بیمار در تخت به خاطر ایمنی و راحتی کار بیمار استفاده از فرد کمکی که به این امر وارد باشد ضروری است.
2. در امر نظافت بیمار در تخت استفاده از دستمال مرطوب بهداشتی به صورت روزانه بسیار مؤثر می‌باشد.
3. باتوجه به بستری بودن و در تخت بودن بیمار، شرایط ممکن است باعث زخم بستر شود. بهتر است در صورت وجود زخم در بدن بیمار برای درمان زخم بستر در منزل ضمن رعایت احتیاط قبل از استحمام نقاطی از بدن که مشکل زخم را دارند ضدعفونی و پانسمان کرد‌.

اقدامات لازم قبل از حمام بیمار در تخت

برای حمام بیمار در تخت بایستی یک سری امکانات را فراهم نمود که به شرح زیر می‌باشد:

• دو عدد لگن تمیز و دو عدد لیف یا فوم شستسوی نرم آماده کنید.
• به تعداد کافی حوله و زیرانداز بزرگ تهیه کنید.
• شامپو، صابون، کرم نرم کننده و در صورتی که بیمار زخم بستر دارد پماد و لوازم پانسمان را به همراه داشته باشید.
• لباس تمیز شامل لباس زیر و لباس های معمول که اتو کشیده، ضدعفونی شده و تمیز باشد.

بعد از آماده نمودن وسایل بهتر است فضای اتاق کاملا بسته و امکان وزش باد به محل شستشو نباشد. چرا که امکان دارد این مسئله موجب بیماری فرد بیمار گردد.

روند حمام بیمار روی تخت

حمام بیمار روی تخت به صورت زیر مراحل زیر قابل اجرا است.

• لگن ها را از آب ولرم پر نمائید و حتما آنرا تست کنید تا موجب سوختن و اذیت بیمار نگردد.
• زیراندازی زیر بدن بیمار انداخته تا از خیس شدن فرش و اطراف تخت جلوگیری شود.
• برای رعایت حال بیمار و رعایت حریم خصوصی بیمار روپوشی بر روی بدن بیمار انداخته و کامل و به بیمار کمک کنید تا لخت شود.
• با یک فوم یا لیف بدن بیمار را شسته و با فوم و یا حوله کوچک بدن را خشک کنید.
• برای خشک کردن بدن بیمار با گذاشتن حوله بدن را خشک کنید. بهتر است از کشیدن حوله خشک بر بدن بیمار خودداری کنید.
• برای حمام بیمار در تخت بهتر است تخت بیمار گونه ای باشد که شخص به زمین نیفتد. در صورت داشتن حفاظ کناری حتما آن‌ها را بالا بیاورید.
• تخت بیمار را بالا بیاورید تا برای شستن بدن بیمار مشکلی نداشته باشید‌.
• لیف یا فوم را خیس نموده و از سمت سر به ارامی  شستن را شروع کنید.
• بعد از قسمت صورت و گردن در روند حمام بیمار در تخت این دو قسمت را با حوله خشک کنید.
• شستن بدن بیمار را به صورت قسمت به قسمت از گردن و شانه ها شروع کنید و بعد بالا تنه و بازوها را به آرامی بشویید.
• در موقع شستشوی بدن مواظب خراش های کوچک، کهیر و جوش های بدن باشید تا باعث زخم در بدن بیمار نگردد.
• درصورتی که شکم و قسمت جلوی بدن مشکلی ندارد بیمار را به شکم خوابانده و قسمت کمر و پشت بیمار را به آرامی بشورید.
• اگر بیمار توانایی آن را دارد شستن بخش میانی بدن (آلت تناسلی) را برعهده خود او بگذارید. اگر هم بایستی توسط پرستار شسته شود در آخرین مرحله این کار انجام شود‌.
• در قسمت پایین بدن و پاها سعی کنید یک پا را خم نموده و کامل بشوئید و خشک نموده و در مرحله بعد پای دیگر او را بشورید.
• برای قسمت سر بهتر است سر بیمار را به سمت بالای تخت کشانده با استفاده از یک سفره پلاستیکی گردن بیمار را بپوشانید‌. به آرانی در حالی که لگنی زیر سر قرار دارد با شامپو و آب ملایم سر را شسته آبکشی و کاملا خشک کنید.

بعد از اتمام کار و پوشاندن لباس در صورتی که فصل سرماست بهتر است بدن را پوشانده و محیط محل قرار گرفتن بیمار را گرم نگهدارید. مواظب باشید که بدن بیمار از وزش باد و سرما به دور باشد. همچنین روش تغییر وضعیت بیمار در تخت نیز اهمیت بسیار زیادی دارد که باید به آن توجه کرد.

سوالات متداول

برای  شستن سر بیمار در تخت به چه نکاتی باید توجه داشت؟

در زمان حمام و شستن سر بیمار در تخت باید به این نکته توجه داشته باشید که از ورود آب به بدن و لباس های فرد جلوگیری کنید.