سالمندی جزء لاینفک زندگی هر انسانی می باشد و به سراغ همه می آید. یکی از دغدغه های خانواده ها نگهداری و پرستاری از سالمند می باشد. در برخی موارد هنگام مراقبت و پرستاری از سوی سالمند با مخالفت ها و لجبازی هایی مواجه می شویم که این مسئله راهکارهای خاص خود را دارد. در ادامه و در مقاله پیش رو ضمن بررسی علل لجبازی سالمندان به راه حل هایی در مورد برخورد با این لجبازیها خواهیم پرداخت. می خواهیم بدانیم استخدام پرستار برای پرستاری سالمند لجباز چگونه کمک کننده است؟
سالمند و لجبازی
این که بعضی از سالمندان ممکن است تندخو و لجباز باشد در برخی موارد امری طبیعی است. می توان گفت نتیجه اعمال اطرافیان و موقعیتی که در آن قرار گرفته اند می باشد. در چنین مواقعی صبور بودن پرستار سالمند از اهمیت ویژه ای برخوردار است. ضمن این که بایستی این نکته را متذکر شویم سالمندانی که در خانه از آنها مراقبت می گردد دارای روحیه بهتری بوده و کمتر دچار مسئله لجاجت و مشکلات روانی دیگری مانند افسردگی می شوند.
علت این که مراقبت از سالمند در منزل برای شخص خود سالمند بهتر می باشد را می توان در موارد زیر جستجو نمود:
نکته مهم اول این که سالمند با محیط خانه آشنایی بیشتری دارد و در آنجا احساس امنیت بیشتری می کند.
پرستاری از سالمند لجباز در منزل علاوه بر امنیت و آرامش بیشتر خاطراتی را برای او یادآوری می کند که این خاطرات می تواند تاثیر مثبتی در روحیه فرد سالمند داشته باشد. اما در برخی موارد مشاهده می کنیم که سالمند با وجود اقامت و نگهداری در منزل دچار تندخویی و لجبازی می گردد که در ادامه در این مورد توضیح خواهیم داد.
علل لجبازی سالمندان
اخلاق تند و لجبازی در سالمندان می تواند علل مختلفی داشته باشد. همانگونه که قبل نیز گفته شد شاید دلیل آن عکس العمل سالمند در مقابل عمل اطرافیان باشد. اما در کل می توان عواملی را برای این کار سالمندان در نظر گرفت و آن نیز عبارت است از:
عدم استقلال و پرستاری از سالمند لجباز
سالمند احساس می کند با پیر شدن در دنیای سالمندی استقلال خود را از دست داده و اختیاری از خود ندارد.
از دست دادن کنترل زندگی خود
فرد سالمند ترس این را دارد که در این دوران از زندگی دیگر کنترلی بر زندگی خود ندارد و دیگران تصمیم گیرنده اصلی و صاحب اختیار او هستند.
طرد از سوی خانواده
سالمند ممکن است احساس کند که از سوی افراد خانواده طرد شده و کسی برای او ارزشی قائل نیست.
مرگ همسر، خانواده و یا دوستان
پرستاری از سالمند لجباز می تواند با مرگ اطرافیان او سخت تر شود. در این موارد نیز ممکن است فرد سالمند دچار افسردگی و لجبازی خاص خود شود. به وسیله لجبازی تصمیم دارد ناراحتی و دلخوری خود را نشان دهد.
ترس و دلهره مرگ
برخی از افراد سالمند بدون دلیل فقط بخاطر کهولت سن و طرز فکر و نگاه شان به اطراف دچار ترس از مرگ می شوند. همین امر باعث می گردد تا دیدگاه او به محیط و افراد فرق کند و بنای لجبازی را فراهم کند.
ناراحت بودن از چیزی در پرستاری از سالمند لجباز
یکی از دلایلی که باعث لجبازی در فرد سالمند می گردد این است که مسئله ای او را ناراحت کرده. همین امر باعث گردیده تا او هم در تقابل دست به لجبازی بزند. این مسئله ممکن است برخورد یکی از افراد خانواده باشد و یا مطلع شدن از مسئله مربوط به خود و یا افراد خانواده.
زوال عقل
یکی دیگر از دلایلی که باعث لجبازی در فرد سالمند می گردد مشکل زوال عقل یا فراموشی می باشد. در این حالت سالمند بخاطر مشکل عقلی ممکن است اعمال و حرکت ها یا برخوردهایی را از خود بروز دهد که جمعا نشانه لجبازی او می باشد. نه این که از روی عمد باشد. این نوع برخورد از عدم آگاهی و تشخیص ذهنی او نسبت به محیط و اطرافیان می باشد.
راه های پرستاری از سالمند لجباز
حال که با خصوصیات و برخی دلایل لجبازی فرد سالمند آشنا شدیم بهتر است در مورد راه حل های این مشکل نیز توضیحاتی داده شود. برای حل مشکل لجبازی فرد سالمند بهتر است این موارد را رعایت و به کار ببندیم:
گوش دادن به حرف های سالمند
در اولین مرحله بهتر است به عنوان پرستار فرد سالمند به حرف های او با دقت گوش کنید و تا حرف های او تمام نشده کلامی نگوئید. گوش دادن به حرف های فرد سالمند با حوصله و حتی مشاوره دادن خیلی در روحیه فرد سالمند موثر می باشد. همین که بداند کسی هست که به حرف های او گوش می دهد و اهمیت قائل می شود دست از لجاجت و لجبازی خواهد برداشت.
عدم توضیحات طولانی در پرستاری از سالمند لجباز
به عنوان پرستار و مراقب سالمند این نکته را در نظر داشته باشید که توضیح دادن طولانی مدت شما در مورد یک مسئله ممکن است باعث شود که فرد سالمند فکر کند شما او را ضعیف دانسته اید. نکته دیگر این که ممکن است فرد سالمند دچار زوال عقل با فراموشی آنی باشد و توضیحات شما تاثیری بر رفتار او نداشته باشد. به عنوان مثال اگر پرستار تصمیم به تعویض ملحفه و یا لباس فرد سالمند را دارد بهتر است از توضیحات اضافی پرهیز و به آرامی از فرد سالمند تقاضا کند که در این کار با او همکاری کند. ضمن این که از عجله کردن در انجام کار جدا پرهیز کند.
نظر خواهی از سالمند
درخیلی از موارد بجای این که از سالمند بخواهید که کاری را حتما انجام دهد از او طی یک نظر خواهی بپرسید که برای حل این مشکل و یا انجام بهتر کار چه پیشنهاد و نظری دارد.انجام نظرخواهی از سالمند و کاری را که او خواسته با رعایت مسائل جانبی باعث می گردد که فرد سالمند هم نسبت به انحام کار ترغیب شده و دست از لجبازی بردارد.
تاثیر لجبازی یکی از اطرافیان بر رفتار سالمند
پرستاری از سالمند لجباز می تواند با حضور افرادی سخت شود. در واقع یکی از نکاتی که صدرصد در لحبازی فرد سالمند مهم می باشد لحبازی یکی از اطرافیان خصوصا فرزندان با فرد سالمند می باشد. در این مورد اگر یکی از فرزندان در مورد مسئله ای با او لجبازی کند در مقابل فرد سالمند نیز به خود حق می دهد که کار او را تلافی کند. حتی اگر به ضررش باشد.
تنهایی سالمند
در خیلی مواقع سالمندان دوست دارند بیشتر شما را در کنار خود احساس کنند و وقت بیشتری را در کنارشان باشید. به همین دلیل سعی کنید ساعت بیشتری را در کنار سالمند بگذرانید. با او صحبت کنید. از فرد سالمند بخواهید تجربیات و خاطرات گذشته را با شما در میان بگذارد و حتی از او مشورت بخواهید. در این صورت سالمند با توجه به ذهنیت خود و این که شما به حرف ها و کارهای او اهمیت می دهید وقتی شما هم از چیزی و یا کاری را بخواهید به راحتی انجام داده و لجاجت نمی کند.
سخن آخر
در پرستاری از سالمند لجباز بهترین کار صبوری در برابر رفتار سالمند حتی لجبازی های او و پیدا نمودن راه حل های ساده است. خصوصا گوش فرا دادن به حرف های سالمند می تواند به پرستار سالمند کمک کند.
