عفونت خون در کودکان Blood infections in children یا سپتیس باکتریایی وضعیتی است که باکتری در آن وارد جریان خون شده و عفونتی در یکی از اعضای بدن مانند کلیه‌ها، استخوان‌ها یا ریه‌ها به وجود می‌آورد. خوشبختانه سپتیس با آنتی‌بیوتیک قابل درمان است؛ به خصوص اگر در تشخیص آن زود عمل کنید. با این حال، گاهی اوقات نیز به عارضه‌ای خطرناک تبدیل می‌شود و نیاز به پرستار در منزل است. در این مطلب با این بیماری و شیوه‌های درمان آن آشنا خواهید شد.
سپستیس در کودکان یکی از بیماری های مختص کودکان که هر ساله جان هزاران کودک در اقصی نقاط جهان را می گیرد. این بیماری متاسفانه بخاطر سیستم ایمنی در کودکان شایع بوده و آسیب های جدی به بدن و خصوصا قلب وارد می کند. در صورت عدم معالجه صحیح و به موقع موحب مرگ کودک خواهد گردید. در مقاله پیش رو به این مسئله در کودکان پرداخته و در مورد علل، عوارض و راه های درمان آن توضیحاتی خواهیم داد.
سپسیس عفونی در کودکان چیست؟
همان‌طور که گفته شد، سپسیس در کودکان بیماری است که راه‌های درمانی ساده‌ای برای آن وجود دارد. در صورت عدم توجه والدین و گذر زمان، درمان دشوارتر شده و وضعیتی بحرانی برای کودک به وجود می‌آید. عفونت در این حالت می‌تواند از هر نقطه‌ای از بدن شروع شده و سپس به خون منتقل گردد. در نهایت واکنش شدید سیستم ایمنی و التهاب گسترده بدن را شاهد هستیم.
عفونت خون در کودکان چیست؟
قبل از هر چیز بایستی تعریفی از عفونت خونی در کودکان خدمت عزیزان ارایه کنیم. سپستیس(Septicemia) بیماری خطرناکی است که بر اثر واکنش بیش از حد سیستم ایمنی بدن کودکان نسبت به عفونت در بدن ایجاد می گردد. کم کم تمام بدن را فرا می گیرد. این بیماری به علت واکنش شدید بدن به عفونت صورت می گیرد. بدن برای مقابله با تهدید مقدار زیادی مواد شیمیایی تولید و وارد خون نموده که موجب آسیب رسیدن به کبد و سیستم دفاعی بدن خواهد گردید.
آیا عفونت خون در کودکان خطرناک است؟
یکی از نگرانی‌های کاربران در مورد خطرناک بودن عفونت خون در کودکان است. در بعضی از کشورها روزانه حدود 200 کودک به این بیماری مبتلا شده و این مقدار سالانه تقریبا 8 درصد افزایش می‌یابد. مرگ و میر ناشی از وارد شدن عفونت به خون کودکان حدود 10 درصد گزارش شده است که این مقدار از بچه ها مبتلا به سرطان خون در کودکان بیشتر بوده و به کشورهای توسعه‌یافته مربوط می‌شود.
چنین کودکانی حتما نیازمند مراقبت‌های ویژه و راه‌های درمانی مختلف هستند تا سلامتی خود را به دست آورند. بنابراین اگر به عفونت خون در بچه‌ها توجهی نشود، می‌تواند در آینده بسیار خطرناک باشد. در صورت بروز علائمی مانند احساس گیجی یا تنفس سریع حتما به پزشک متخصص مراجعه نمایید. نوزادان نیز در بیشتر مواقع دچار زردی می شوند و استفاده از درمان خانگی زردی نوزاد برای زردی خفیف مناسب است.
علت عفونت خون در کودکان
عفونت خون در کودکان زمانی اتفاق می افتد که در یک قسمت از بدن باکتری یا میکروب ها امکان وجود به جریان خون را پیدا می کنند. باکتری های وارد شده به خون باعث حضور سمی می شوند که اگر به موقع شناسایی نشوند سپستیس می شوند که تمامی این موارد در هنگام نگهداری و مراقبت از بچه باید به پرستار کودک گفته شود.
عوامل مهم ایجاد عفونت خون در کودکان
باتوجه به توضیحات داده شده عوامل دیگری نیز باعث سپستیس بچه ها و عفونت خون در کودکان می شوند که عبارتند از:
- عدم انجام واکسیناسیون در کودکان
کودکان از بعد از دو ماهگی تا یک سالگی سیستم ایمنی بدن شان در برابر بیماری ها ضعیف بوده و حتما بایستی اقدام به واکسینه کردن به موقع کودک شود تا از بیماری احتمالی کودکان جلوگیری شود. عدم انجام به موقع واکسناسیون خطر بیماری و عفونت خون در آنها را افزایش می دهد. - زخم ها و بریدگی های باز
این عارضه در طولانی مدت و در صورت عدم رسیدگی به موقع باعث ورود عفونت به خون وا آلودگی کودک به عفونت خونی و بیماری می گردد. - عوارض دوران بارداری
یکی دیگر از عوامل عفونت خون در سالمندان و کودکان مربوط به بیماری های دوران بارداری می باشد. پارگی کیسه آب و یا عفونت در رحم یا جفت و یا ابتلای مادر به تب شدید و عدم رسیدگی باعث انتقال بیماری و عفونت به کودک می گردد. عفونت خون در نوزاد و یا کودک به علت عفونت ادراری، ذات الریه، عفونت گوش و در برخی موارد به علت مننژیت هم رخ می دهد. - محیط ناسالم و غیر بهداشتی زندگی و عفونت خون در کودکان
یکی دیگر از عواملی که موجب عفونت خون در کودکان می گردد شیوه زندگی ناسالم ومحیط آلوده زندگی انها می باشد که موجب بروز بیماری در نتیجه درگیری کودک گردیده و عفونت خونی را به دنبال خواهد داشت.
علائم عفونت خون در کودکان
در ادامه و بعد از این که برخی از علل عفونت خون در کودکان را شناختیم به علائم وجود سپستیس خواهیم پرداخت. برخی از این علائم و نشانه ها به صورت زیر می باشد:
- بی اشتهایی کودک
- خستگی و بد اخلاقی در کودکان زیر سه سال
- اختلال و مشکل در تنفس که در برخی موارد ممکن است تنفس کودک در حدود 10 ثانیه متوقف گردد
- وجود رنگ پریدگی و زردی در نوزاد و کم ادرار کردن از دیگر علائم عفونت خون در کودکان می باشد
- عفونت در خون ممکن است باعث تشنج در کودکان گردد
- در سنین بالاتر نیز ممکن است ای بیماری کودک را بدقلق کند
- تغییر در ضربان قلب. بدین معنی که ضربان قلب کودک کند و یا نامنظم خواهد گردید.
- کودکان در سنین بالا نیز ممکن است دچار مشکل تنفسی گردند. مشکل در دفع ادرار یکی دیگر از علایم عفونت خون در کودکان می باشد.
- امکان بروز سرگیجه و استفراغ در کودکان
به نقل از وبسایت www.rileychildrens.org :
اگر کودک شما عفونت خونی دارد، آنتی بیوتیک های داخل وریدی (IV) که با طیف وسیعی از میکروب ها مبارزه می کند اولین دوره درمانی است. هنگامی که کشت خون یک میکروب ایجاد کننده بیماری خاص را شناسایی کرد، کودک شما آنتی بیوتیک های هدفمندتری دریافت می کند. مدت زمان درمان به نوع باکتری موجود در خون و سلامت کلی کودک بستگی دارد. متخصص بیماری های عفونی اطفال کودک شما تصمیم می گیرد که آیا کودک شما باید در بیمارستان درمان شود یا در خانه. کودک شما باید تمام داروها را طبق دستور مصرف کند و با پزشک ملاقات های بعدی داشته باشد
راه های تشخیص عفونت خون در کودکان
با توجه به این که علائم عفونت خون در کودکان چندان دقیق نیست، پزشکان برای تایید یا رد وجود عفونت یک سری از آزمایش‌ها را انجام می‌دهند. اگر تب یکی از علائم باشد پزشک ابتدا در پی عفونت گوش، گلو یا ریه است. در صورت بروز علائم دیگر آزمایش‌های خاصی را انجام می‌دهد که عبارتند از:
- آزمایش خون جهت بررسی وجود باکتری یا میکروارگانیسم در خون و بررسی سطح اکسیژن و لخته‌ها
- تست نخاعی برای بررسی منژیت باکتریایی
- رادیوگرافی قفسه سینه برای بررسی عفونت قفسه سینه و ریه و همچنین تشخیص بیماری ذات‌الریه
- آزمایش برای رد احتمال عفونت ادراری
- سی‌تی اسکن، ام‌آرآی و سونوگرافی برای تشخیص عفونت در سایر اندام‌های داخلی کودک
آیا عفونت خون در کودکان درمان دارد؟
اگر سپسیس در کودکان به موقع شناسایی شود، میزان مرگ و میر مرتبط با آن نیز کاهش می‌یابد. در چنین شرایطی، این بیماری به راحتی قابل درمان است که نکات مرتبط با آن را در این بخش می‌خوانید:
- در قدم اول باید علت اصلی عفونت خون در کودکان مشخص شده و سپس روش درمانی تعیین گردد.
- برای درمان عفونت خون در افراد خردسال می‌توان از داروهای آنتی‌بیوتیک خوراکی یا وریدی استفاده کرد. نوع دقیق آنتی‌بیوتیک باید با توجه به نتیجه آزمایش کشت مشخص شود. البته استفاده بی‌رویه از آنها نتیجه عکس خواهد داشت باید توسط پرستار سالمند و کودک کنترل شود.
- شاید کودک به بستری در بخش بیمارستان یا مراقبت‌های ویژه نیاز پیدا کند. در موارد خفیف، پزشک درمان خوراکی را در نظر داشته و نیازی به بستری نمی‌بیند.
- اگر کودک در ابتدا نتواند به درستی نفس بکشد، می‌توان از ماسک اکسیژن برای درمان استفاده کرد.
- طبیعتا اگر عفونت یا آبسه در بدن کودک وجود داشته باشد، نیاز به خروج آن توسط عمل جراحی است و روند درمانی نسبت به مواقع دیگر کمی زمان خواهد برد.
درمان خانگی عفونت خون در کودکان
درمان خانگی سپسیس در کودکان در برخی شرایط امکان‌پذیر بوده، اما بهتر است حتما این موضوع را با پزشک نیز در میان بگذارید. در قدم اول، همواره نکات بهداشتی را برای فرزند خود رعایت کنید. شست و شوی مکرر دست‌ها با صابون، استفاده از مواد ضدعفونی کننده و تمیز نگه داشتن زخمها، گوشه‌ای از نکات بهداشتی هستند.
با رعایت تغذیه نیز بعد از مدتی می‌توان از شر عفونت‌ها خلاص شد. اطمینان حاصل کنید که برنامه غذایی کودکتان شامل انواع میوه‌ها، سبزیجات، پروتئین‌ها و مواد معدنی باشد. همچنین کودک باید خواب کافی و استراحت مناسب را تجربه نماید. اگر کودک زخمی شده است، حتما زخمها را تمیز و ضدعفونی نمایید. زخمها را هر چند وقت یک بار مجدد بررسی کنید تا احتمال عفونت کاهش یابد.
درمان عفونت خون کودکان در طب سنتی
طب سنتی یکی دیگر از راه‌های درمانی عفونت خون در کودکان را شامل می‌شود که البته در موارد خطرناک پاسخگوی نیازها نخواهد بود. پیشنهاد می‌کنیم کودک را در درجه اول نزد پزشکی متخصص ببرید و بعد در صورت نیاز از این روش‌ها استفاده کنید.
- درمان عفونت خون کودکان با زردچوبه
این ماده حاوی کورکومین است که باعث افزایش سطح پروتئین خون می‌شود. وقتی پروتئین موجود در خون بالا باشد، قطعا بهتر می‌تواند با بیماری‌ها و عفونت‌ها مبارزه نماید. - سیر برای درمان سپسیس بچه ها
سیر ماده‌ای به نام آلیسین را در خود دارد که موجب کاهش التهاب و تقویت سیستم ایمنی و در نتیجه سرکوب عفونت می‌شود. اگر سیر را با عسل ترکیب کنید، درمان موثرتر خواهد بود. - درمان عفونت خون کودک با عسل
تحقیقات نشان می‌دهد عسل با خواص ضدباکتریایی خود موجب تقویت سیستم ایمنی می‌شود و ماده غذایی کاملی برای درمان سپتیس است.
سخن آخر
این مطلب از زندگی برتر در مورد درمان عفونت خون در کودکان بود. همان‌طور که مطالعه کردید با مشاهده نخستین علائم از این بیماری، حتما باید کودک را نزد پزشک ببرید. اگر زود اقدام کرده باشید، راه‌های درمانی ساده بوده و پزشک به تجویز آنتی‌بیوتیک‌های خوراکی بسنده می‌کند. در غیر این صورت، به انجام آزمایش‌ها و حتی شاید عمل جراحی نیاز خواهد بود. روش‌هایی مانند درمان با طب سنتی نیز وجود دارد که البته نباید در اولویت اول شما باشد. در کنار تشخیص و درمان پزشک، شما نیز توجه زیادی به بهداشت، زخمها و تغذیه کودک داشته باشید تا روند درمانی را زودتر طی کند.
سوالات متداول
بیماری سپسیس عفونی در کودکان چیست؟
سپتیس باکتریایی وضعیتی است که باکتری در آن وارد جریان خون شده و عفونتی جدی را در یک عضو بدن شکل می‌دهد. این عضو می‌تواند شامل کلیه‌ها، ریه‌ها و استخوان‌ها باشد.
نشانه های عفونت خون در کودکان چیست؟
رنگ پریدگی، خستگی و بد اخلاقی بچه ها، کم اشتهایی و تغییر در ضربان قلب از اصلی ترین نشانه ها و علائم عفونت خون در بچه ها می باشد.
بهترین درمان برای عفونت خون در کودکان چیست؟
رعایت بهداشت زخم ها و استفاده از زردچوبه، عسل و سیر برای درمان سپسیس عفونی در منزل بسیار موثر می باشد.
آیا عفونت خون در نوزادان خطرناک است؟
بله، عفونت خون در نوزادان بچه ها در صورتی که توجه نشود می تواند بسیار خطرناک و کشنده باشد.
چه خوراکی هایی برای درمان عفونت خون در کودکان مناسب هستند؟
زردچوبه، عسل و سیر مواد غذایی هستند که در درمان عفونت خون در کودکان بسیار مفید میباشند.
