درمان سیگار کشیدن جوانان و نوجوانان: راه هایی برای ترک سیگار

سیگار کشیدن در میان نوجوانان و جوانان به عنوان یکی از چالش‌های جدی بهداشتی در سراسر جهان شناخته می‌شود. از این رو درمان سیگار کشیدن جوانان برای والدین به یک دغدغه مهم تبدیل شده است. این گروه سنی به دلیل تأثیرات اجتماعی، فشارهای همسالان و تمایل به تجربه‌های جدید، به شدت مستعد شروع به مصرف دخانیات هستند. یکی از عوامل مهم در افزایش مصرف سیگار در میان جوانان، دسترسی آسان به سیگار و تبلیغات تجاری است که سیگار کشیدن را به عنوان نمادی از استقلال و جذابیت ارائه می‌دهد. این تبلیغات اغلب بدون اشاره به پیامدهای منفی و طولانی‌مدت این عادت ناسالم، تصویر غیرواقعی از مصرف سیگار را به جوانان منتقل می‌کند. در واقع، 90 درصد از بزرگسالان سیگار را از کودکی شروع کرده اند. بنابراین لازم است والدین و پرستار کودک هر آنچه می توانند را  برای کمک به بچه ها بیاموزند.

علت سیگار کشیدن جوانان چیست؟

علت سیگار کشیدن نوجوانان و جوانان به دلایل مختلفی برمیگردد. اما به طور کلی اکثر افراد در دوران نوجوانی سیگار کشیدن را شروع می‌کنند، به‌ویژه اگر دوستان یا خانواده‌شان نیز سیگار بکشند. تبلیغات و تخفیفات صنعت دخانیات که سیگار کشیدن را هیجان‌انگیز و جذاب نشان می‌دهد، تأثیر بزرگی در جامعه دارد. دستگاه‌های الکترونیکی مانند سیگارهای الکترونیکی نیز به عنوان گزینه‌هایی جدید و جذاب، به اعتیاد نیکوتین دامن می‌زنند. افراد جوان که سیگار را زودتر آغاز می‌کنند، احتمال بیشتری برای معتاد شدن دارند، و ترک سیگار به دلیل وابستگی جسمی و روانی به نیکوتین، اغلب سخت است.

نیکوتین در بدن تأثیر می‌گذارد و موجب احساسات خوشایندی می‌شود، که کاربران را به مصرف بیشتر ترغیب می‌کند. مصرف‌کنندگان نیکوتین ممکن است به تدریج به مقدار بیشتری نیاز پیدا کنند تا به همان اثر دست یابند که به آن «تحمل» گفته می‌شود. ترک نیکوتین موجب علائم فیزیکی و روانی مانند تحریک‌پذیری، اضطراب و سردرد می‌شود، و افراد اغلب برای مقابله با این علائم به سیگار کشیدن روی می‌آورند.

خطرات سیگار کشیدن جوانان و نوجوانان

سیگار کشیدن جوانان و نوجوانان به طور مستقیم با اثرات مخربی بر سلامت جسمی و روانی افراد همراه است. به دلیل اینکه بدن نوجوانان هنوز در حال رشد است، اثرات مضر دود سیگار می‌تواند شدیدتر باشد و به کاهش عملکرد ریوی، افزایش خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی عروقی و حتی مشکلات تنفسی مانند آسم منجر شود. علاوه بر این، نوجوانانی که در سنین پایین شروع به سیگار کشیدن می‌کنند، بیشتر در معرض خطر ابتلا به اعتیاد به نیکوتین قرار دارند. مطالعات نشان داده است که اعتیاد به نیکوتین در دوران نوجوانی می‌تواند به شدت قوی‌تر و سخت‌تر برای ترک باشد.

یکی از دلایلی که سیگار کشیدن و جویدن تنباکو خطرات عمده سلامتی هستند این است که آنها حاوی نیکوتین شیمیایی هستند. بسیاری از سیگارهای الکترونیکی نیز حاوی نیکوتین هستند. ممکن است فردی طی چند روز از اولین مصرف نیکوتین به نیکوتین معتاد شود. در واقع، نیکوتین موجود در تنباکو می تواند به اندازه کوکائین یا هروئین اعتیادآور باشد. هنگامی که فردی شروع به سیگار کشیدن می کند، ترک آن سخت است.

استعمال دخانیات و تنباکو می تواند به تمام سیستم های بدن آسیب برساند و منجر به مشکلات سلامتی طولانی مدت شود و خطرات زیر را برای جوانان به دنبال داشته باشد:

• بیماری قلبی
• بیماری ریه
• سکته
• بسیاری از انواع سرطان – از جمله سرطان ریه، گلو، معده و مثانه
• عفونت های بیشتر (مانند ذات الریه)
• زخم ها
• بیماری لثه
• بیماری چشم

همچنین سیگار با دیابت، مشکلات مفصلی (آرتریت) و مشکلات پوستی (مانند پسوریازیس) مرتبط است. برای زنان جوان، سیگار کشیدن می‌تواند باردار شدن را سخت‌تر کند و بر سلامت نوزاد تأثیر بگذارد. همچنین می‌تواند استخوان‌های زنان را ضعیف‌تر و شکننده  کند.تنباکو و سایر مواد شیمیایی نیز می توانند به سرعت بر بدن تأثیر بگذارند. اثرات آنها بر قلب و ریه ها باعث می شود که در ورزش به خوبی عمل نکنید. آنها همچنین گلو را تحریک می کنند، باعث بوی بد دهان می شوند و به مجاری تنفسی آسیب می رسانند و منجر به سرفه معروف «سیگاری» ها می شود.  بسیاری از مطالعات نشان می دهد که افراد سیگاری جوان بیشتر از افراد غیر سیگاری مواد مخدری مانند ماری جوانا، کوکائین، هروئین یا مواد دیگر را امتحان می کنند.

به نقل از وبسایت frederickhealth:

استعمال دخانیات می تواند بلافاصله و در بزرگسالی باعث مشکلات جدی سلامتی شود. افراد جوان سیگاری وقتی به نیکوتین معتاد شوند، دچار آسیب زودرس قلبی و کاهش رشد ریه میشوند . وقتی جوان هستید، فعال هستید و سیگار می کشید، می تواند به توانایی های ورزشی و سایر فعالیت های بدنی شما آسیب برساند. سیگار شما را در معرض خطر ابتلا به سرطان، دیابت، بیماری های خاص دندان و لثه، برونشیت و سایر مشکلات سیستم ایمنی قرار می دهد.

 علت و دلایل سیگار کشیدن جوانان و نوجوانان

بچه ها ممکن است به دلایل زیادی به طرف سیگار کشیدن، استعمال دخانیات و جویدن تنباکو کشیده شوند . از اصلی ترین علل این است که نوجوان می خواهد جذاب تر به نظر برسد ، بزرگتر رفتار کند، وزن کم کند، سر سخت به نظر برسند، یا احساس استقلال بیشتری کند. اما والدین می توانند با این ترس ها مبارزه کنند و بچه ها را از امتحان کردن این چیزها و اعتیاد به آنها باز دارند.

از سوی دیگر، عوامل روانی نیز در شروع و ادامه مصرف سیگار در این گروه سنی نقش مهمی ایفا می‌کند. بسیاری از نوجوانان و جوانان به دنبال احساس تعلق به گروه یا کاهش استرس، به سیگار روی می‌آورند. با این حال، این عادت نه تنها مشکلات روانی مانند اضطراب و افسردگی را کاهش نمی‌دهد، بلکه می‌تواند به تشدید آنها نیز منجر شود. به همین دلیل، تلاش‌های آموزشی و آگاهی‌بخشی در مدارس و خانواده‌ها برای جلوگیری از شروع مصرف سیگار اهمیت فراوانی دارد.

راه های جلوگیری از سیگار کشیدن نوجوانان و جوانان

برای کمک به جلوگیری از سیگار کشیدن نوجوانان، استعمال دخانیات و استفاده از تنباکوی جویدنی، این نکات را در نظر داشته باشید:

• در مورد این مواد به گونه ای صحبت کنید که بچه ها از مجازات یا قضاوت نترسند.
• در طول سال ها در مورد خطرات مصرف دخانیات و استعمال دخانیات با بچه ها صحبت کنید. حتی کوچکترین کودک هم می تواند بفهمد که این عادات برای بدن مضر است.
• از بچه ها بپرسید که چه چیزهایی در مورد سیگار کشیدن جذاب یا غیرجذاب می دانند. شنونده صبوری باشید
• بچه ها را تشویق کنید تا در فعالیت هایی که سیگار کشیدن را ممنوع می کند، مانند ورزش شرکت کنند.
• نشان دهید که برای نظرات و ایده های فرزندانتان ارزش قائل هستید.
• درباره روش های پاسخ به فشار همسالان به سیگار با کودک گفتگو کنید. کودک کافی است که تنها اعتماد به نفس “نه” گفتن را داشته باشد .
• به جای تمرکز بر اشتباهات کودک ، روی کارهایی که بچه ها درست انجام می دهند تمرکز کنید. اعتماد به نفس بهترین محافظ کودک در برابر فشار همسالان است.
• بچه ها را تشویق کنید از دوستانی که دلایل آنها برای سیگار نکشیدن را نمی پذیرند ،دور شوند.
• توضیح دهید که سیگار چقدر زندگی روزمره کودکانی را که شروع به انجام آن می کنند تحت تاثیر قرار میدهد .
• آنها چگونه از پس خرید سیگار بر می آیند؟ آنها چگونه پول دارند تا برای چیزهای دیگری که می خواهند بپردازند؟ چه تاثیری بر دوستی آنها می گذارد؟
• قوانین محکمی را تنظیم کنید که سیگار کشیدن، استعمال دخانیات و جویدن تنباکو را از خانه شما حذف کند و دلیل آن را توضیح دهید: سیگاری ها بوی بد، ظاهر بد و احساس بدی دارند و این برای سلامتی همه مضر است.
• حتی زمانی که بچه ها به خوبی از خطرات سلامتی آگاه هستند، برخی هنوز سیگار کشیدن را امتحان می کنند. اگر این اتفاق افتاد، سعی کنید عصبانی نشوید. بهتر است روی ارتباط با فرزندتان تمرکز کنید.

نکاتی برای درمان سیگار کشیدن جوانان و نوجوانان

• ببینید چه چیزی در مورد سیگار کشیدن برای فرزندتان جذاب است و صادقانه در مورد آن صحبت کنید. اغلب، بچه ها نمی توانند درک کنند که چگونه رفتارهای فعلی آنها می تواند بر سلامت آینده آنها تأثیر بگذارد.
•  در مورد مشکلاتی که زودتر رخ می دهند صحبت کنید: پول کمتری برای خرج کردن برای چیزهایی که دوست دارند، تنگی نفس، بوی بد دهان، دندان های زرد و لباس های بدبو.
• به قوانین سیگار کشیدن که تعیین کرده اید پایبند باشید و اجازه ندهید فرزندتان در خانه سیگار بکشد.
• در مقابل سخنرانی مقاومت کنید و سعی کنید نق نزنید. در نهایت، ترک سیگار تصمیم خود فرد سیگاری است.
• هنگامی که کودک شما آماده است، به ایجاد یک برنامه ترک کمک کنید. تصمیم آنها برای ترک را تحسین کنید.
• روی پاداش هایی که به دست می آید تمرکز کنید
• ترک مساوی است با رهایی از اعتیاد، تناسب اندام بهتر، عملکرد ورزشی بهتر، ظاهر بهتر.
• کودک را تشويق كنيد كه با پزشك ملاقاتي داشته باشد كه مي تواند حمايت كننده باشد و ممكن است برنامه هاي درماني داشته باشد.

تاثیر والدین سیگاری بر سیگار کشیدن نوجوانان

بچه‌ها به سرعت شکاف‌هایی را بین حرف‌های والدینشان و کارهایی که انجام می‌دهند تشخیص می‌دهند. و بیشتر بچه‌ها می‌گویند بزرگ‌سالی که می‌خواهند وقتی بزرگ می‌شوند شبیه او باشند، پدر و مادر خودشان است. پس اگر سیگاری هستید:

• ابتدا بپذیرید که با شروع به کشیدن سیگار اشتباه کرده اید. بگویید که اگر زمان به عقب بر می گشت ، هرگز شروع نمی‌کردید.
• دوم، ترک. ساده نیست و ممکن است به چند بار تلاش و کمک اضافی یک برنامه یا گروه پشتیبانی نیاز داشته باشد.
• اما فرزندان شما با دیدن اینکه شما بر اعتیاد خود به دخانیات غلبه می کنید تشویق می شوند.

سخن پایانی

در نهایت، اقدامات پیشگیرانه و سیاست‌های بهداشتی از جمله افزایش قیمت سیگار، محدودیت دسترسی به محصولات دخانی برای نوجوانان، و ایجاد برنامه‌های حمایتی برای ترک سیگار می‌توانند نقش مهمی در کاهش مصرف سیگار در این گروه سنی داشته باشند. آگاهی دادن به جوانان درباره پیامدهای مخرب مصرف سیگار و تقویت مهارت‌های مقابله‌ای می‌تواند به پیشگیری از این عادت ناسالم و حفظ سلامت نسل آینده کمک کند.

سوالات متداول

1- راه جلوگیری از سیگار کشیدن فرزندان چیست؟

برای اینکار میتوانید با آن ها در مورد مضرات و خطرات سیگار صحبت کنید، محیطی عاری از سیگار و دخانیات در خانه ایجاد کنید و سرگرمی های جایگزین سیگار برای آن ها ایجاد کنید.

2- اگر متوجه شدیم فرزندمان سیگار میکشد چه کنیم؟ 

اگر متوجه شدید فرزندتان سیگار می‌کشد، به جای خشم، با او صحبت کنید، دلایل سیگار کشیدن را بفهمید، به او در یافتن راه‌های جایگزین کمک کنید و از مشاور کمک بگیرید.

3- علائم نوجوان سیگاری چیست؟

علائم نوجوان سیگاری شامل بوی سیگار، سرفه مداوم، کمبود انرژی، نیاز مکرر به ترک جمع و تغییرات در رفتار و خلق‌وخو است.