لاغری مفرط (Unintentional Weight Loss in seniors) در سالمندان بخشی طبیعی از روند پیری نیست. بسیاری از مردم تصور می کنند که کاهش وزن و ضعیف شدن درهنگام پیری، امری طبیعی است و داشتن اضافه وزن است که نگران کننده تلقی می شود. لاغری مفرط در سالمندان می تواند نشانه ای از سوءتغذیه باشد و نه تنها می تواند به بیماری منجر شود، بلکه باعث ضعف عمومی آن ها می گردد.
همه ما به طور فزاینده ای از خطرات سلامتی مرتبط با چاقی آگاه هستیم، اما هم چنین باید به یاد داشته باشیم که اگر به اندازه کافی غذا نخوریم و لاغر شویم عواقبی به دنبال خواهد داشت. بنابراین ما باید با بیشتر کردن دانش خود، در بهبود سلامت خود و عزیزانمان دردوره سالمندی تاثیرگذار باشیم. در ادامه با ما همراه باشید تا به علائم، علل و راهکارهای مقابله با این مشکل بپردازیم.
علائم لاغری مفرط در سالمندان
لاغری مفرط علاوه‌بر علائم و نشانه های ظاهری با نشانههای دیگری نیز همراه است. آشنایی با نشانههای لاغری مفرط برای پیشگیری از تشدید اوضاع و به خطر افتادن سلامتی فرد سالمند بسیار اهمیت دارد.
نشانههای لاغزی مفرط در افراد سالمند عبارتند از:
- بزرگ شدن سایز لباس یا حتی جواهرات آن ها
- نوسانات خلقی
- خستگی زودرس
- کمبود انگیزه و انرژی
- مستعد بودن برای ابتلا به عفونت یا سرماخوردگی
اگر عضو سالمند خانواده شما، دارای نشانههای بالا است بهتر است هرچه سریعتر وضعیت او را با یک پزشک متخصص درمیان بگذارید.
چه چیزی باعث از دست دادن اشتها در سالمندان می‌شود؟
اگرچه کاهش وزن طبیعی نیست ،اما کاهش اشتها در افراد مسن معمولی است. دلایل متعددی سبب بی اشتهایی سالمندان می شود که در ادامه چند نمونه از این موارد را شرخ می دهیم.
مصرف دارو
دارو می تواند عوارض جانبی داشته باشد که گاهی شامل بی اشتهایی می گردد. بررسی این موارد باعث از بین رفتن نگرانی شما می شود. یکی از عوارض جانبی برخی از داروها، لاغری مفرط در سالمندان است. در حقیقت ، اثبات شده است که چند دارویی (مصرف چند دارو) در حس چشایی تداخل ایجاد می کند و حتی باعث بی اشتهایی می شود. از سایر عوارض جانبی داروهایی که معمولاً توسط افراد سالمند مصرف می شود و می تواند باعث کاهش وزن شود، می توان به تغییر در طعم یا بو ، خشکی دهان ، حالت تهوع و استفراغ اشاره کرد.
کمبود آب بدن
کمبود آب بدن می تواند باعث کاهش اشتها و لاغری مفرط درسالمندان شود. بسیاری از افراد مسن مایعات کافی مصرف نمی کنند و به دلیل تغییرات مربوط به سن یا داروهایی که استفاده می کنند، تمایل کم تری به نوشیدن مایعات دارند.
عدم وجود وعده غذایی منظم
نداشتن روال روزانه یا رژیم غذایی برای سالمندان، باعث کاهش اشتها و لاغری در آنها می‌شود. بسیاری از سالمندان، حس چشایی و توانایی تشخیص طعم ها را ندارند و طعم غذای معمولی ممکن است برای او خوشایند نباشد. اگر غذا خوردن خیلی سخت یا ناخوشایند شده باشد ، بسیاری از افراد مسن به سادگی نمی خواهند غذا بخورند. حتی گاهی اوقات افراد به بوی بعضی از غذاها حساسیت دارند که باعث می شود حالت تهوع پیدا کنند یا قادر به غذا خوردن نیستند.
افسردگی
از هر 10 سالمند 1 نفر، تحت تأثیر افسردگی قرار می‌گیرد و این اتفاق اغلب باعث از دست دادن اشتها می شود. در سنین پیری معمولا تنهایی افراد تشدید می شود و تنهایی و انزوای اجتماعی باعث لاغری مفرط در سالمندان می گردد. کاهش وزن غیرقابل توجیه و غیر عمدی در سالمندان ممکن است نشان دهنده تنهایی یا گوشه گیری باشد.
احساس تنهایی و انزوای اجتماعی می تواند منجر به کاهش اشتها یا تمایل به پخت و پز و تهیه غذا شود و درنتیجه کاهش وزن شود. انزوای اجتماعی هم چنین می تواند منجر به افسردگی شود و با کاهش وزن همراه است.
کاهش وزن یکی از علائم اصلی افسردگی و بیماری های روانی است. غالباً در افراد مبتلا به اختلالات دو قطبی ، شخصیتی و اضطرابی ، لاغری مفرط در سالمندان می تواند یکی از علائم مهم بیماری های روانی باشد. هم چنین ممکن است نشان دهنده سوء مصرف مواد و اعتیاد به الکل باشد.
وقتی افراد مسن برای هر کاری به دیگران وابسته باشند، کنترل نحوه زندگی خود را از دست می دهند. گاهی اوقات، ناتوانی در انتخاب آن چه می خواهند بخورند باعث می شود که اصلاً تمایل به غذا خوردن را ازدست بدهند.
بیماری های مزمن
بیماری های مزمن مانند سرطان، آلزایمر و زوال عقل در سالمندان می تواند منجر به کاهش وزن در سالمندان شود. سرطان علت اصلی کاهش وزن ناخواسته در سالمندان است که 24٪ – 38٪ از کل موارد را تشکیل می دهد. علاوه بر این ، زوال عقل می تواند حس چشایی و بو را تغییر دهد و اشتها را کاهش دهد.
سایر بیماری های مزمن که می توانند منجر به کاهش وزن و لاغری مفرط در سالمندان شوند، شامل بیماری پارکینسون ، مشکلات تیروئید ، دیابت کنترل نشده ، مشکلات دستگاه گوارش و بیماری های قلبی هستند.
همچنین بخوانید: درمان افزایش وزن سالمندان | 5 علت اصلی اضافه وزن
راه های درمان لاغری مفرط در سالمندان
اگر احساس می کنید سالمندی که از او مراقبت می نمایید، تحت تأثیر هر یک از این موارد قرار گرفته است، در این جا برخی از راهکارهای عملی مطرح شده است که می تواند بسیار کارآمد و چاره ساز باشد:
- داشتن یک برنامه روزمره منظم روزانه و سروغذا در یک زمان مشخص به بدن کمک می کند تا در زمان صرف غذا اشتها داشته باشند.
- وعده های غذایی کوچک و بیش تر مثلا 5 وعده غذایی کوچک به سالمند کمک می کند که در طول روز مواد مغذی لازم را به بدن خود برساند.
- غذاهای کوچکی که بدون استفاده از قاشق وچنگال و با دست قابل مصرف هستند؛ مثل فینگرفودها برای جلوگیری از لاغری مفرط در سالمندان توصیه می شود. همیشه میان وعده های سالم زیادی در دسترس داشته باشید.
- اگر جویدن غذا دشوار یا خسته کننده است، سرو غذاهای مایع مانند سوپ، میلک شیک یا اسموتی را بیش تر کنید.
- یک برنامه منظم برای ورزش داشته باشید.
- هر روز صبحانه بخورید.
- غذاهایی را انتخاب کنید که سرشار از پروتئین هستند.
- غذاهایی بخورید که سرشار از فیبر هستند (به عنوان مثال نان سبوس دار ، لوبیا ، سبزیجات ، میوه)
- آب زیاد بنوشید.
- روابط محکم و دوستانه با خانواده و دوستان خود برقرار کنید. روحیه ی خوب و امید به زندگی نقش موثری در سلامت بدن شما دارد.
- به یک گروه پیاده روی بپیوندید و ورزش را به یک فعالیت اجتماعی برای خود تبدیل کنید.
- خواب سالم و کافی را در اولویت قرار دهید.
- مصرف قندها و سایر کالری ها را محدود کنید.
- تمرینات قدرتی را در برنامه ورزش خود بگنجانید.
خطر و ریسک لاغری مفرط در سالمندان بسیاربالاست
تقریباً 27٪ از سالمندان بالای 65 سال به طور غیر ارادی با کاهش وزن مواجه هستند. کاهش ناخواسته وزن می تواند نشانه ای از یک مسئله جدی سلامت زمینه ای باشد و اگر به درستی مدیریت نشود ، می تواند بر سلامت کلی تأثیر منفی بگذارد.
بیش تر متخصصان پزشکی کاهش وزن ناخواسته را کاهش 5٪ – 10٪ در کاهش وزن بدن طی 1 تا 12 ماه و به طور خاص کاهش 5٪ در طی 6 ماه تعریف می کنند. بعد از 30 سالگی ، افراد معمولاً دچار آتروفی عضلانی ، از دست دادن سلولهای کبد و کلیه ها می شوند و استخوان ها از تراکم کمتری برخوردار می شوند. علاوه بر این ، از دست دادن بافت مقدار آب بدن را کاهش می دهد.
استخدام پرستار سالمند؛ راهی مناسب برای جلوگیری لاغری سالمندان
کاهش وزن ناخواسته یک بیماری شایع در میان سالمندان است و اغلب با کاهش سلامتی همراه است. مراقبت های پزشکی برای کاهش وزن ناخواسته برای درمان زودهنگام بسیار مهم است. یک متخصص پزشکی می تواند با بررسی سابقه ی ژنتیکی ، معاینه فیزیکی و حتی آزمایش خون یا اسکن بدن برای درمان کاهش وزن اقدام کند.
طبق موارد گفته شده در بالا، لاغری مفرط در افراد سالمند یکی از مشکلات شایع با بالارفتن سن است و نیاز به مراقبت دارد. استخدام یک پرستار سالمند مجرب لازم است تا از لاغرشدن سالمند شما جلوگیری کند. موسسه پرستاری زندگی برتر اکسین با داشتن کادری باتجربه و آموزش دیده، آماده ارائه خدمات مراقبتی و پرستاری شبانه روزی به سالمندان ، کودکان و بیماران گرامی است.
