پیچ خوردگی بیضه عارضه خطرناکی است که اگر رخ بدهد؛ فقط 6 ساعت زمان دارید که با جراحی این عارضه را رفع کنید. درصورتیکه زمان بیشتری از بروز این عارضه بگذرد؛ ممکن است فرد وادار به تخلیه کیسه بیضه شود. در این صورت قدرت باروری فرد کاهش یافته یا از بین میرود. این بیماری معمولا باعث ایجاد زخم و عفونت و بدشکلی در بیضه و دستگاه تناسلی آقایان میشود. معمولا راهکار خاصی برای درمان پیشگیری از این بیماری وجود ندارد. تنها راهکار موجود این است که از بروز این عارضه این است که درصورتیکه بیشههای آزاد دارید؛ پیش از بروز پیچ خوردگی بیضهها اقدام به جراحی و اتصال آنها به کیسه بیضه بکنید.
پیچ خوردگی بیضه
پیچ خوردگی بیضه یا Testicular torsion یا توشن بیضه بیماری است که به خاطر پیج خوردگی طناب اسپرماتی رخ میدهد. این طناب شامل برخی رگهای خونی و عصب است که تا کشانه راه امتداد پیدا می کنند.
کار طناب اسپرماتیک این است که خون مورد نیاز بیضهها را تامین کند. در مواردی که خون به این عضو از بدن بهاندازه کافی نرسد؛ بافتها در این ناحیه به مرو زمان دچار آسیب شده و حتی مرگ بافت رخ میدهد. افراد بیشتر در کودکی و نوجوانی بهخصوص در سنین 12 تا 18 سالگی این بیماری را تجربه میکنند. هرچند برخی از کیسهای پیچ خوردگی بیضه نوزاد یا افراد بزرگسال بودهاند. با درمان بهموقع این بیماری میتوان از آسیبها و خسارتهای احتمالی این بیماری جلوگیری کرد. همچنین استفاده از خدمات پرستار کودک هم میتواند در این پروسه مفید باشد.
پیچ خوردگی بیضه در کودکان و نوجوانان
بیماری پیج خوردگی در بیضه معمولا در سنین کودکی و نوجوانی رخ میدهد. بیشترین افرادی که این بیماری را تجربه میکنند؛ در بازه سنی 12 تا 18 سال قرار دارند. هرچند افراد کوچکتر مانند نوزادان هم ممکن است این عارضه را تجربه کنند. در مواردی که مسیر خونرسانی به بیضه در کودک مسدود شود؛ پیجش بیضه رخ میدهد. پیچش بیضه یک عارضه اورژانسی است و باید خیلی سریع توسط پزشک معاینه شود.
به نقل از سایت emedicine:
پیچ خوردگی بیضه اطفال یک رویداد حاد عروقی است که در آن طناب اسپرماتیک بر روی محور خود پیچیده می شود، به طوری که جریان خون به یا از بیضه قطع می شود. این منجر به آسیب ایسکمیک و انفارکتوس می شود. با گذشت زمان، این وضعیت ممکن است منجر به از دست دادن بیضه شود.
پیچ خوردگی بیضه یک بروز دووجهی دارد: یک گروه در دوره پری ناتال (پیچ خوردگی بیضه پری ناتال) و گروه دیگر در اوایل بلوغ خود را نشان می دهند (اگرچه پیچ خوردگی می تواند در هر سنی و تا بزرگسالی ظاهر شود [به پیچ خوردگی بیضه مراجعه کنید]). وضعیت دیگری که شبیه پیچ خوردگی بیضه در ارائه است، پیچ خوردگی آپاندیس بیضه یا آپاندیس اپیدیدیم است که بیشتر در پسران پیش از بلوغ مسن دیده می شود.
نشانههای پیچ خوردگی بیضه
بیماری پیچ خوردگی بیضه معمولا برای یکی از بیضهها رخ میدهد و در موارد بسیار نادر هر دو بیضه درگیر میشوند. رایجترین علائم بیماری پیچ خوردگی بیضهها، عبارتاند از:
- سرگیجه
- وجود خون در منی
- تهوع
- درد ناگهانی و شدید در بیضهها
- تهوع
- قرمزی و التهاب در پوست بیضه
- درد شکمی
- درد در ادرار
- تعرض زیاد
- بالاتر بودن یکی از بیضهها و زاویه غیرطبیعی در بیضه
- برخی از مردان همچنین درد ناگهانی در بیضه حس میکنند که بعد از مدتی برطرف میشود.
علائم پیچ خوردگی بیضه در کودکان
کودکان معمولا بعد از 10 سالگی در معرض ابتلا به این بیماری هستند. معمولا تنها یکی از بیضهها دچار پیچش بیضه میشود. در موارد نادر هر دو بیضه درگیر بیماری میشوند. علائم شایع بین کودکانی که دچار پیچ خوردگی بیضه شدهاند؛ عبارتاند از:
- درد در زمان ادرار
- درد در ناحیه شکم
- حالت تهوع و سرگیجه
- تب و تعرق زیاد
- درد ناگهانی و شدید بیضه
- قرمزی و تورم در کیسه بیضه و پوست اطراف آن
- قرار گرفتن یکی از بیضهها در زاویه غیرعادی
علل پیچ خوردگی بیضه در مردان
بیماری پیچ خوردگی بیضه معمولا زمینه ارثی و ژنتیکی دارد. برخی از افراد از زمان تولد ممکن است با این مشکل مواجه باشند. در این حالت یکی از بیضهها بدشکل و سفت خواهد بود که به آن بل کلپر گفته میشود.
بیضهها توسط بافت اطرافشان محافظت میشوند. در حالت عادی بیضهها نمیتوانند آزادانه درون کیسه بیضه حرکت کنند. درصورتیکه بافت محافظ آسیب ببیند؛ مکن است که چرخش بیضه رخ میدهد. درواقع در این بیماری بیضهها با آزادی بیشتری درون کیسه حرکت میکنند.
پیج خوردگی بیضه ممکن است در هر زمانی ایجاد شود. هرچند عواملی مانند فعالیتهای فیزیکی سنگین، ورزشهای سنگین، سرمای هوا، عملهای جراحی کشاله ران، تحریکات جنسی، سرطان بیضه، اوریون بیضه، باد فتق پیشرفته، عفونت پروستات، التهاب غدد لنفاوی، ضربه به کشاله ران و رشد سریع بیضهها میتواند به این عارضه دامن بزند. همواره در زمان ورزشهای سنگین به افراد توصیه میشود که از محافظهای بیضه استفاده شود.
پیج خوردگی طناب اسپرماتیک برای کودکان دردناک است و باعث میشود که خون به بیضهها نرسد. این اتفاق در پسران خردسال و نوجوانی زمانی ایجاد میشود که بیضهها به کیسه خود متصل نشوند. این مشکل در بین نوزادان هم شایع است و ناشی از عدم اتصال بیضهها به کیسههای اطراف خود است.
جالت است بدانید که این مشکل حتی میتواند برای جنینهای پسر در رحم مادر هم ایجاد شود. در بسیاری از این موارد والدینی که ژن این بیماری را داشتهاند؛ آن را به جنین خود هم منتقل میکنند. استفاده از خدمات پرستار بیمار برای تشخیص و درمان بیماری مفید است.
عوارض پیچ خوردگی بیضه
در برخی از موارد پیچوردگی بیضه به ناباروری منجر میشود. این بیماری در مهمترین وظیفه بیضهها که تولید اسپرم است؛ اختلال ایجاد میکند.
اگر در زمان ایجاد این اتفاق بهصورت اورژانسی به پزشک مراجعه نکنید؛ ممکن است جریان خون به بیضه مسدود شده و بیضهها دچار آسیب جدی شوند. معمولا در این مواقع بیضهها از بدن فرد خارج میشوند.
اگر کودک به این عارضه مبتلا شود؛ باید سریعا به پزشک اطفال مراجعه کنید. این متخصص سوابق خانوادگی کودک را بررسی میکند. بعد از معاینات انجام شده، آزمایشهای لازم انجام میشود.
اگر این بیماری بهموقع درمان نشود؛ آسیبهای جبرانناپذیری برای فرد ایجاد میشود.
ممکن است بیماری باعث کوچک شدن بیضه یا آتروفی بیضه شود.
راههای تشخیص پیچش بیضه
تستهای مختلفی برای تشخیص پیچ خوردگی بیضه وجود دارد:
- معاینه جسمی: طی معاینه پزشک اورولوژی معمولا برای تشخیص تلاش میکند که کشاله ران فرد را تحریک کند. این کار میتواند شامل نیشگون گرفتن کشاله ران باشد که درصورت عدم بیماری، بیضهها باید منقبض شوند. درصورتیکه بدن این عکسالعمل را نشان ندهد؛ احتمال بر بیمار بودن فرد میرود.
- تست ادرار برای تشخیص عفونت
- آزمایش خون
- عکسبرداری از بیضه، سونوگرافی اسکروتوم برای بررسی شدت جریان خون؛ درصورتیکه جریان خون به کیسه بیضه کم باشد؛ میتوان آن را از علائم پیچ خوردگی بیضه در کودکان قلمداد کرد.
- پیچ خوردگی بیضه باید سریعا تشخیص داده شده و تحت درمان قرار بگیرد. اگر این ناحیه احساس درد وجود داشته باشد؛ بهتر است سریعا پیگیری شده و برای درمان اقدام کنید.
روشهای درمان پیچ خوردگی بیضه
بیماری پیچ خوردگی بیضه بیماری خطرناکی است که سریعا باید توسط پزشک بررسی شده و برای درمان آن اقدام شود. برای درمان این بیماری باید سریعا به پزشک مراجعه کنید. تاکنون درمان خانگی یا سنتی برای این بیماری در نظر گرفته نشده است. معمولا بعد از تشخیص بیماری، فرد سریعا به اتاق عمل هدایت میشود. در این جراحی بیمار بیهوش شده و پزشک روی کیسه بیضه یک برش کوچک ایجاد میکند تا بتواند پیچ خوردگی بیضه را رفع کند. بیماری پروستاتیت نیز با جراحی قابل درمان است.
در ادامه بیضه با یک بخیه به کیسه متصل شده و دیگر نمیتواند آزادانه حرکت کند. این کار باعث میشود که این عارضه دیگر برای فرد رخ ندهد. اگر برای درمان بیماری دیر اقدام کرده باشید؛ ممکن است که پزشک مجبور به برداشتن کامل بیضه شود.
برای بهحداقل رساندن خطرات این بیماری معمولا بعد از گذشت 6 ساعت از مشاهده علائم پیچ خوردگی بیضه، باید درمان را آغاز کنید. اگر پزشک مجبور به برداشتن بیضه شود؛ برای حفظ ظاهر دستگاه تناسلی، فرد میتواند بیضه مصنوعی پیوند بزند. برخی از کودکان میتوانند بعد از این بیماری باز هم پدر شدن را تجربه کنند. جراحی درمان پیچ خوردگی بیضه، لزوما باعث ناباروری نمیشود.
حتی اگر پزشک هم بتواند بیماری را بهدرستی رفع و درمان کند؛ این احتمال وجود دارد که عارضه تکرار شود. پس شما باید مراقب تکرار این عارضه بوده و بهموقع برای جلوگیری از بازگشت این بیماری اقدام کنید.
درصورتیکه جراحی بافت بیضه بهموقع انجام نشود؛ عفونت مسری گانگری در بدن ایجاد میشود. این نوع عفونت ممکن است باعث ایجاد شوک در بدن شود.
عوامل خطرساز برای پیچ خوردگی بیضه
معمولا نوجوانان بیش از سایرین درگیر این بیماری میشوند. درواقع بیش از 65 درصد از افراد مبتلا در بازه سنی 12 تا 18 سال هستند. هرچند این عارضه در هر بازه سنی ممکن است برای پسران و آقایان رخ بدهد. این عارضه رایجترین شکل آسیب به اندام تناسلی است. بااینحال این بیماری بهندرت رخ میدهد. تقریبا از هر 4 هزار مرد زیر 25 سال، یک نفر با این بیماری دستوپنجه نرم میکند. این بیماری میتواند به ایجاد زخم و عفونت در اندام تناسلی آقایان، بدشکلی اندام تناسبی، مرگ بافت در بیضهها و حذف یک بیضه و مواردی ازایندست منجر شود. در مواردی که فرد هر دو بیضه خود را از دست بدهد؛ ممکن است که فرد قدرت باروری خود را از دست بدهد.
راهکارهایی برای پیشگیری از پیچش بیضه
برخی از آقایان بهصورت ارثی این صفت را دارند که بیضههای آنها آزادانه حرکت کرده و به عقب و جلو حرکت کند. تنها راه جلوگیری از پیچ خوردگی بیضه این است که درصورت وجود این صفت، از حرکت آزادانه بیضهها جلوگیری شود. برای این منظور باید عمل جراحی برای متصل کردن هر دو بیضه به کیسه بیضه انجام شود تا بیضهها نتوانند آزادانه چرخش داشته باشند. پیچ خوردگی بیضه اگر درمان نشود؛ ممکن است عوارض جدی در پی داشته باشد. درصورتیکه تا 6 ساعت جریان خون به بیضه قطع شود؛ بیضه آسیب دیده و از بین میرود. بههمیندلیل درمان این بیماری باید بهصورت اورژانسی انجام شود.
سخن آخر
دردهای ناحیه تناسلی اهمیت زیادی دارد و معمولا باید جدی گرفته شود. افرادی که این درد را تجربه میکنند؛ حتی در صورت قطع درد، باید در پی پیدا کردن دلیل آن باشند. در مواردی که فرد دچار پیچ خوردگی بیضه میشود؛ فرد ممکن است درد در ناحیه بیضه را تجربه کند. مواردی که تا 6 ساعت بعد از مشاهده علائم بیماری برای درمان آن اقدام میکنند؛ این شانس را دارند که بیماری بدون عوارض درمان شود. معمولا آقایانی که بهصورت ارثی حرکت آزادانه بیضهها را دارند؛ درگیر این بیماری میشوند. این بیماری معمولا برای کودکان و نوجوانان 12 تا 18 سال رخ میدهد. تنها راه درمان عمل جراحی برای حذف پیج خوردگی بیضه است.
سوالات متداول
1. بهترین زمان برای درمان پیچ خوردگی بیضه در کودکان چه زمانی است؟
توشن بیضه یک وضعیت اورژانسی است و نهایتا تا 6 ساعت بعد از بروز علائم پیچ خوردگی بیضه در کودکان باید تحت درمان قرار بگیرد.
2. آیا پیچ خوردگی بیضه در کودکان باعث عقیم شدن میشود؟
از دست دادن و حذف یکی از بیضهها قدرت باروری را در آینده کاهش میدهد؛ اما اگر هر دو بیضه حذف شوند؛ این امکان وجود دارد که فرد به کل عقیم شود.
3. آیا راهی برای پیشگیری از پیج خوردن بیضه وجود دارد؟
تنها راهی که وجود دارد؛ جلوگیری از حرکت آزادانه بیضهها است.
4. کدام کودکان بیشتر در معرض ابتلا به پیج خوردگی بیضه هستند؟
بیشتر کودکانی که سابقه خانوادگی یا ژنتیکی دارند؛ ممکن است این عارضه را تجربه کنند.