کشیدگی رباط چیست؟ انواع و راه های درمان آن

کشیدگی رباط یکی از آسیب‌های رایج است که ورزشکاران در رشته‌های مختلف، از جمله فوتبال، هاکی و بوکس، به راحتی با آن روبه‌رو می‌شوند. اما جالب است بدانید که حتی ورزشکاران در رشته‌های غیرتماسی مانند تنیس، گلف و قایقرانی نیز در معرض کشیدگی رباط‌های دست و بازو قرار دارند. این آسیب‌ها نه تنها در هنگام انجام تمرینات سخت و مسابقات، بلکه حتی در زمان گرم کردن بدن یا در حین فعالیت‌های روزمره نیز ممکن است اتفاق بیفتند. از علائم متداول کشیدگی رباط‌ پا می‌توان به درد، تورم، کبودی و محدودیت در دامنه حرکتی اشاره کرد که می‌تواند بر کیفیت زندگی فرد تأثیر بگذارد. در صورت بروز چنین آسیب‌هایی، نقش پرستار بیمار بسیار حائز اهمیت است، زیرا او می‌تواند با راهنمایی‌های صحیح و مراقبت‌های اولیه، روند بهبودی را تسریع کند. درادامه این مقاله می‌خواهیم درمورد درمان کشیدگی رباط زانو بیشتر صحبت کنیم پس با ما همراه باشید.

کشیدگی رباط چیست؟

کشیدگی رباط، آسیبی است که در اثر کشیده شدن بیش از حد یا پارگی بافت‌های همبندی محکمی به نام رباط رخ می‌دهد. رباط‌ها استخوان‌ها را به هم متصل کرده و به پایداری مفاصل کمک می‌کنند. این آسیب معمولاً در اثر ضربه، پیچ خوردگی یا حرکات ناگهانی و شدید ایجاد می‌شود و با علائمی مانند درد، تورم، کبودی و محدودیت حرکتی همراه است. شدت آسیب می‌تواند از کشیدگی جزئی تا پارگی کامل رباط متغیر باشد. کشیدگی رباط‌ها به طور کلی به سه درجه مختلف طبقه‌بندی می‌شود که هر کدام شدت آسیب و میزان آسیب دیدگی رباط را مشخص می‌کنند:

کشیدگی درجه 1 (سبک)

در این نوع آسیب، تنها تعداد کمی از الیاف رباط کشیده می‌شود و آسیب کمی به ساختار رباط وارد می‌شود. علائم معمولاً شامل درد خفیف، تورم مختصر و حرکت نسبی مفصل است. معمولاً این نوع کشیدگی با استراحت و درمان‌های ساده بهبود می‌یابد.

کشیدگی درجه 2 (متوسط)

در این درجه، بخش بیشتری از الیاف رباط آسیب دیده و می‌تواند منجر به درد شدیدتر، تورم بیشتر و کاهش دامنه حرکتی مفصل شود. ممکن است نیاز به درمان‌های پزشکی مانند فیزیوتراپی، داروهای ضد التهابی یا استفاده از بریس برای حمایت از مفصل باشد.

به نقل از physio-pedia

میزان توانبخشی و زمان لازم برای بهبودی کامل پس از رگ به رگ شدن یا کشیدگی به شدت آسیب و میزان بهبودی فردی بستگی دارد. به عنوان مثال، پیچ خوردگی قوزک پا در حد متوسط ​​ممکن است به 3 تا 6 هفته توانبخشی نیاز داشته باشد تا فرد بتواند به فعالیت کامل بازگردد. رگ به رگ شدن شدید می تواند 8 تا 12 ماه قبل از بهبود کامل رباط طول بکشد. برای جلوگیری از آسیب مجدد باید مراقبت بیشتری انجام شود.

کشیدگی درجه 3 (شدید)

در کشیدگی رباط درجه 3، رباط به طور کامل پاره می‌شود. این نوع آسیب ممکن است باعث ناپایداری شدید مفصل، درد شدید، تورم زیاد و عدم توانایی در حرکت مفصل شود. در این موارد، ممکن است جراحی برای ترمیم رباط پاره‌شده لازم باشد.

علائم کشیدگی رباط چیست؟

کشیدگی رباط معمولاً با مجموعه‌ای از علائم و نشانه‌ها همراه است که بسته به شدت آسیب می‌تواند متفاوت باشد. از مهم‌ترین نشانه‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

•  درد شدید و ناگهانی: این درد معمولاً بلافاصله پس از آسیب شروع می‌شود و ممکن است در ناحیه رباط کشیده شده یا اطراف آن احساس شود.
•  تورم: در اثر آسیب به رباط، ممکن است تورم در ناحیه آسیب‌دیده مشاهده شود که نشان‌دهنده التهاب و واکنش بدن به آسیب است.
• کبودی: در برخی موارد، کشیدگی رباط می‌تواند منجر به خونریزی زیر پوست و ایجاد کبودی در ناحیه آسیب‌دیده شود.
•  محدودیت در حرکت: کشیدگی رباط می‌تواند موجب کاهش دامنه حرکتی مفصل مربوطه شود، که ممکن است انجام فعالیت‌های روزمره یا ورزشی را دشوار کند.
•  احساس ضعف در ناحیه آسیب‌دیده: احساس بی‌ثباتی یا ضعف در مفصل نیز از علائم رایج کشیدگی رباط است.
• گرمی یا احساس سوزش: گاهی اوقات ناحیه آسیب‌دیده ممکن است احساس گرما یا سوزش داشته باشد که به علت التهاب است.

علت کشیدگی رباط چیست؟

کشیدگی رباط معمولاً به دلیل کشش یا فشار بیش از حد بر روی رباط‌ها ایجاد می‌شود. این آسیب می‌تواند در اثر عوامل مختلفی رخ دهد که شامل موارد زیر می‌شود:

1. ضربه مستقیم: برخورد مستقیم به مفصل، مانند زمین خوردن یا برخورد اجسام سنگین، می‌تواند باعث کشیدگی یا پارگی رباط شود.
2. حرکات ناگهانی و شدید: تغییر جهت ناگهانی، پیچ خوردگی یا چرخش بیش از حد مفصل، به‌ویژه در حین فعالیت‌های ورزشی، یکی از علل اصلی کشیدگی رباط است.
3.  فعالیت‌های تکراری و بیش از حد: انجام مکرر حرکات تکراری و سنگین، به‌خصوص بدون آمادگی کافی، می‌تواند باعث خستگی و آسیب‌دیدگی رباط‌ها شود.
4. تروما و حوادث: تصادفات رانندگی، سقوط از ارتفاع و سایر حوادث ناگهانی می‌توانند به رباط‌ها آسیب جدی وارد کنند.
5.  ضعف عضلانی: ضعف عضلات اطراف مفصل، باعث می‌شود که فشار بیشتری به رباط‌ها وارد شود و احتمال آسیب‌دیدگی آن‌ها افزایش یابد.
6.  کمبود انعطاف‌پذیری: عدم انجام تمرینات کششی و گرم کردن کافی قبل از فعالیت‌های ورزشی، می‌تواند باعث کاهش انعطاف‌پذیری رباط‌ها و افزایش احتمال آسیب‌دیدگی آن‌ها شود.
7. فرایند پیری: با افزایش سن، رباط‌ها ضعیف‌تر شده و احتمال آسیب‌دیدگی آن‌ها بیشتر می‌شود.

آسیب دیدگی رباط زانو

کشیدگی رباط زانو، یک آسیب جدی است که می‌تواند فعالیت‌های روزمره را مختل کند. این آسیب معمولا با علائم مشخصی همراه است که عبارتند از:

• درد : در لحظه آسیب، فرد درد شدیدی را در ناحیه زانو احساس می‌کند که حتی با لمس ملایم نیز تشدید می‌شود.
• تورم سریع: در طی 24 ساعت اولیه پس از آسیب، تورم قابل توجهی در اطراف زانو ایجاد می‌شود که ناشی از خونریزی داخلی است.
• احساس بی‌ثباتی: مفصل زانو احساس شل شدگی و ناپایداری می‌کند، گویی زانو از جای خود خارج می‌شود.
•  کبودی در اطراف زانو: در اطراف زانو کبودی مشاهده می‌شود که نشان‌دهنده خونریزی زیر پوست است.
• محدودیت حرکتی: فرد در خم و راست کردن زانو و انجام حرکات چرخشی با مشکل مواجه می‌شود.
•  صدای تق یا ترکیدن: در لحظه آسیب، ممکن است صدای مشخصی شنیده شود که نشان‌دهنده پارگی رباط است.
•  اسپاسم عضلانی: عضلات اطراف زانو ممکن است به صورت غیرارادی منقبض شوند.

درمان کشیدگی رباط زانو شامل استراحت، یخ‌گذاری، استفاده از بریس، فیزیوتراپی و در صورت آسیب شدیدتر، جراحی برای ترمیم رباط آسیب‌دیده است.

راهکارهای تشخیص پارگی رباط

تشخیص پارگی رباط معمولاً نیازمند ترکیب معاینه بالینی، تاریخچه پزشکی بیمار و بررسی‌های تصویربرداری است. در اینجا چند راهکار رایج برای تشخیص پارگی رباط آورده شده است:

•  تست‌های فیزیکی: پزشک ممکن است از تست‌هایی مثل تست لچمن (برای رباط صلیبی قدامی) یا تست دراپ (برای رباط صلیبی خلفی) استفاده کند. این تست‌ها شامل اعمال فشار و حرکت به مفصل برای ارزیابی ناپایداری آن می‌شوند.
• علامت‌ها و علائم: درد ناگهانی، تورم، و مشکل در حرکت دادن مفصل ممکن است نشانه‌هایی از پارگی رباط باشند.
•  تاریخچه آسیب: بسیاری از آسیب‌های رباط به دنبال یک ضربه ناگهانی یا پیچ خوردن غیرطبیعی مفصل اتفاق می‌افتند.
•  اشعه ایکس: این روش معمولاً برای رد کردن شکستگی استخوان‌ها استفاده می‌شود، زیرا پارگی رباط خود به طور مستقیم در اشعه ایکس دیده نمی‌شود.
• MRI (تصویربرداری با تشدید مغناطیسی): MRI بهترین روش برای تشخیص دقیق پارگی‌های رباط است، زیرا قادر است آسیب‌های بافت نرم از جمله رباط‌ها را به وضوح نشان دهد.
• اولتراسوند: در برخی موارد، اولتراسوند نیز می‌تواند برای ارزیابی آسیب‌های رباطی و بافت‌های نرم استفاده شود، گرچه دقیق‌تر از MRI نیست.
•  آرتروسکوپی: در موارد خاص که تشخیص دقیق نیاز باشد یا وقتی روش‌های دیگر به نتیجه نرسیده‌اند، ممکن است پزشک تصمیم به انجام عمل آرتروسکوپی بگیرد. در این روش، دوربین کوچکی وارد مفصل شده و آسیب‌ها به دقت بررسی می‌شوند.

درمان کشیدگی رباط در افراد

مدت زمان درمان کشیدگی رباط زانو، مچ پا و… درافراد متفاوت است در زیر به برخی از درمان های این عارضه اشاره می کنیم:

• دارودرمانی: مصرف داروهای ضدالتهاب غیر استروئیدی مانند ایبوپروفن و ناپروکسن می‌تواند به کاهش درد، التهاب و تورم کمک کند.
•  فیزیوتراپی: فیزیوتراپی نقش بسیار مهمی در درمان کشیدگی رباط دارد. تمرینات ورزشی تخصصی که توسط فیزیوتراپیست تجویز می‌شود، به تقویت عضلات اطراف مفصل، افزایش دامنه حرکتی و بازگرداندن عملکرد طبیعی مفصل کمک می‌کند.
•  استفاده از بریس و بانداژ: بریس‌ها و بانداژهای طبی با ثابت نگه داشتن مفصل آسیب‌دیده، به کاهش درد و تسریع روند بهبودی کمک می‌کنند.
•  تزریق پلاسمای غنی از پلاکت: این روش درمانی نوین با استفاده از پلاکت‌های خون خود بیمار، به ترمیم بافت‌های آسیب‌دیده و تسریع روند بهبودی کمک می‌کند.
• جراحی: در موارد شدید پارگی رباط، ممکن است جراحی برای ترمیم رباط آسیب‌دیده ضروری باشد.

علاوه برکشیدگی رباط مچ پا، کشیدگی کشاله ران یکی از آسیب‌های شایع در این زمینه است که به دلیل کشیدگی شدید عضلات و رباط‌ها در ناحیه پایین تنه، ممکن است فرد را برای مدت طولانی از فعالیت‌های ورزشی و روزمره خود بازدارد.

انتخاب روش درمانی مناسب

انتخاب روش درمانی مناسب برای کشیدگی رباط پا به عوامل مختلفی بستگی دارد، از جمله:

• شدت آسیب: پارگی‌های جزئی ممکن است با روش‌های محافظه‌کارانه مانند استراحت، یخ‌گذاری و فیزیوتراپی بهبود یابند، در حالی که پارگی‌های کامل ممکن است نیاز به جراحی داشته باشند.
• مفصل آسیب‌دیده: محل آسیب‌دیدگی (زانو، مچ پا، شانه و …) بر انتخاب روش درمانی تأثیرگذار است.
• سن و فعالیت بدنی فرد: سن، سطح فعالیت بدنی و اهداف فردی در انتخاب روش درمانی مد نظر قرار می‌گیرند.
• نظر پزشک: پزشک با توجه به ارزیابی دقیق وضعیت بیمار، بهترین روش درمانی را تجویز خواهد کرد.

مراقبت های لازم بعد از کشیدگی رباط

مراقبت‌های لازم بعد از کشیدگی رباط به منظور کاهش درد، تورم و تسریع فرآیند بهبودی شامل موارد زیر است:

•  استراحت: از فعالیت‌های فیزیکی شدید و استفاده زیاد از مفصل آسیب‌دیده خودداری کنید تا رباط آسیب‌دیده فرصت بهبودی داشته باشد.
• یخ‌گذاری: برای کاهش تورم و درد، کمپرس یخ را به مدت ۱۵ تا ۲۰ دقیقه، چند بار در روز، روی ناحیه آسیب‌دیده قرار دهید.
•  فشار: استفاده از باند الاستیک یا گن برای کمک به کاهش تورم و پشتیبانی از ناحیه آسیب‌دیده مفید است.
• بالا نگه داشتن ناحیه آسیب‌دیده: پای آسیب‌دیده را بالاتر از سطح بدن قرار دهید (اگر آسیب در ناحیه پا است) تا از تجمع مایع و تورم جلوگیری شود.
• داروهای ضد درد: استفاده از داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی مانند ایبوپروفن می‌تواند به کاهش درد و التهاب کمک کند.
•  فیزیوتراپی: پس از کاهش درد و تورم، فیزیوتراپی برای تقویت عضلات اطراف رباط و بهبود دامنه حرکتی مفصل توصیه می‌شود.
•  اجتناب از فشار زیاد: از انجام فعالیت‌هایی که فشار زیادی به مفصل وارد می‌کنند (مثل دویدن یا پریدن) خودداری کنید تا از تشدید آسیب جلوگیری شود.
• استفاده از بریس یا آتل: برای حمایت بیشتر از مفصل و جلوگیری از حرکت‌های غیرطبیعی، ممکن است پزشک استفاده از بریس یا آتل را توصیه کند.

نتیجه گیری
درنتیجه، کشیدگی رباط یک آسیب شایع است که به دلیل فشار یا پیچش ناگهانی به بافت‌های رباطی رخ می‌دهد و می‌تواند باعث درد، تورم و محدودیت در حرکت مفصل شود. درمان این آسیب معمولاً شامل استراحت، یخ‌گذاری، فشرده‌سازی، و بالا نگه داشتن ناحیه آسیب‌دیده است تا از التهاب و درد کاسته شود. در موارد شدیدتر، ممکن است نیاز به درمان‌های پیشرفته‌تری مانند فیزیوتراپی یا جراحی باشد. پیروی از مراقبت‌های مناسب و اقدامات درمانی به موقع می‌تواند به بهبود سریع‌تر و جلوگیری از آسیب‌های بیشتر کمک کند، ولی مهم‌ترین عامل در بهبودی، توجه به زمان استراحت و رعایت محدودیت‌های حرکتی است تا رباط به طور کامل ترمیم شود.

سوالات متداول

زمان خطرناک بودن کشیدگی رباط چه موقع است؟

زمانی که آسیب باعث ناپایداری مفصل، درد شدید یا تورم غیرعادی شود، خطرناک است.

برای پارگی رباط چه کنیم؟

باید به پزشک مراجعه کرده و درمان‌های مناسب مانند فیزیوتراپی، استفاده از بریس یا جراحی (در موارد شدید) را دنبال کرد.

در زمان کشیدگی رباط چی بخوریم؟

مصرف غذاهای حاوی پروتئین، ویتامین C، ویتامین D و کلسیم می‌تواند به بهبود و ترمیم رباط کمک کند.

طول درمان کشیدگی رباط چقدر است؟

معمولاً درمان کشیدگی رباط بین 2 تا 8 هفته طول می‌کشد، اما این مدت به شدت آسیب و نوع درمان بستگی دارد.