ماساژ نوزاد Baby massage فواید زیادی برای کودکان از نظر جسمی و روحی دارد. آنها با این کار تنها آرام نمیگیرند، بلکه احساس امنیت بیشتری کرده و میتوانید ارتباطی عمیقتری با آنها داشته باشید. این دقیقا کاری است که پرستار کودک انجام میدهد. پس چنین فرصت خوبی را از دست ندهید و همین حالا درباره تمام رازها و تاثیرات ماساژ نوزادان اطلاعات کسب کنید. ما در این مقاله برای ماساژ بهتر نوزاد، شما را راهنمایی خواهیم کرد.
فواید ماساژ نوزاد
ماساژ نوزاد فواید زیادی داشته و کودک با این کار احساس آرامش فراوانی خواهد داشت. پس برای آرامسازی کودک لازم است روزانه یک الی دو بار این کار را انجام دهید. البته ماساژ کودکان تنها همین فایده را نداشته و موارد دیگری هم هستند که در این بخش به آنها اشاره میشود.
- با انجام این کار نه تنها آرامش بدنی و ذهنی را برای کودک فراهم میکنید، بلکه خستگی یک روز نگهداری از نوزاد از تن شما نیز خارج میشود که این مورد، نتیجه تحقیقات گسترده گروهی از کارشناسان این حوزه بوده است.
- نوزادی که ماساژ دریافت میکند، کمتر دچار بیقراری شده و کمتر گریه میکند. حتی ماساژ میتواند درد عفونت چشم نوزادان را کاهش دهد. اگر میبینید نوزاد به خاطر مسائلی مانند دلدرد گریه میکند، بد نیست او را ماساژ دهید.
- ماساژ موجب بهبود وضعیت نوزادان نارس شده و ریتم قلب آنها را بهتر میکند. با توجه به این که این نوزادان تحت مراقبتهای خاص هستند، حتما پیش از ماساژ دادن باید با یک متخصص صحبت کنید تا مشکلی در ادامه به وجود نیاید.
- کودکانی که ماساژ دریافت میکنند، اغلب ضربان قلب متعادلی دارند. ماساژ موجب بهبود سیستم عصبی آنها شده و رشد اندامها را هم تنظیم میکند.
- مطالعات نشان از تاثیر مثبت ماساژ روی زردی نوزادان دارد. همچنین این کار، کاهش افسردگی زایمان در مادران را به دنبال دارد.پ
- این نوزادان کمتر دچار استرس شده و تحملشان در برابر درد بیشتر است. معمولا فعالیت مغز آنها پایدارتر بوده و اگر نارس به دنیا آمده باشند، رشد مغزشان به حالت طبیعی خود بازمیگردد. البته این به شرطی است که ماساژ صورت نوزاد روزانه داده شود.
ماساژ نوزاد از چه زمانی قابل انجام است؟
طبیعتا والدین زیادی میخواهند بدانند ماساژ نوزاد از چه زمانی قابل انجام است. این کار را میتوان از همان زمان تولد و برای درمان کولیک نوزادان آغاز کرد، اما در چند هفته نخست بهتر است با ملایمت بیشتری با کودک رفتار شود. به همین خاطر، والدین معمولا بعد از یک ماهگی این کار را شروع میکنند؛ درست زمانی که نوزاد کمی به محیط جدید خود عادت کرده و بند ناف او نیز به صورت کامل خشک شده و افتاده است.
این که ماساژ دادن نوزاد در محیطی آرام و با دمای مناسب انجام گیرد، اهمیت زیادی دارد. همچنین برای انجام بهتر این کار میتوانید از روغنهای طبیعی برای پوست حساس نوزاد بهره ببرید. پیشنهاد میشود به واکنشهای نوزاد در زمان انجام این کار توجه کنید. اگر نوزاد آرام و راحت است، یعنی از ماساژ لذت میبرد. برعکس، اگر بیقراری کرد، یعتی نیاز است ماساژ را متوقف کرده و به آن ناحیه به خصوص توجه نشان دهید.
به نقل از وبسایت www.vinmec.com :
هیچ دستورالعمل خاصی برای زمان ماساژ نوزاد تازه متولد شده وجود ندارد. با این حال، برخی از کارشناسان توصیه می کنند که والدین 10 روز تا دو هفته قبل از شروع ماساژ نوزاد خود با روغن یا لوسیون بچه صبر کنند.
همچنین، در حالی که نوزادان با لمس محبت آمیز و تماس پوست به پوست رشد می کنند، برخی از نوزادان ممکن است در چند روز اول زندگی آماده لذت بردن از ماساژ روغن نباشند. در بسیاری از خانواده ها، این یک سنت است که از لحظه ای که نوزاد خود را به خانه می آورید، هر روز در خانه ماساژ نوزاد را انجام دهید. با این حال، سد پوستی نوزاد تازه متولد شده هنوز به طور کامل توسعه نیافته است، که باعث می شود پوست نوزاد مستعد خشکی یا واکنش نسبت به موادی است که در طول ماساژ روی پوست اعمال می شود.
بنابراین، زمان ماساژ نوزاد تازه متولد شده هنوز چند روز است. این همچنین زمان خشک شدن و افتادن بند ناف کودک شما را می دهد که معمولاً 5 تا 15 روز طول می کشد. هر ماده روغنی که پس از ماساژ نوزاد تازه متولد شده در خانه روی ناف باقی می ماند، می تواند خطر عفونت بند ناف را در کودک شما افزایش دهد. بهتر است قبل از انجام کل تمرین ماساژ بدن برای نوزاد، صبر کنید تا بند ناف بیفتد.
اگر نوزادتان زودتر از موعد به دنیا آمده است، توصیه های پزشک خود را برای ماساژ دادن نوزادتان به صورت روتین روزانه دنبال کنید. در صورتی که می خواهید از روغن ها استفاده کنید، از پزشک اطفال خود بپرسید که آیا پوست کودک شما برای این کار آماده است و از کدام یک استفاده کنید.
ماساژ بدن نوزاد
همانطور که گفته شد، ماساژ نوزاد حرکتی آرامشبخش و مفید برای بهتر شدن ارتباط میان والدین با کودک است. نه تنها مادر، بلکه کودک نیز باید هر چند وقت یک بار این کار را انجام دهد. در این بخش به چند نکته مهم در خصوص ماساژ کودکان اشاره خواهد شد.
- محیط ماساژ باید کاملا گرم و آرام باشد تا کودک حس بهتری دریافت کند. حتما از یک حوله یا پتوی نرم برای زیر نوزاد استفاده کنید.
- از روغنهای طبیعی و بدون عطر مانند نارگیل، زیتون یا روغنهای مخصوص نوزادان استفاده کنید. ابتدا کمی روغن را روی دست خود ریخته و آن را گرم کنید.
- ماساژ را به آرامی، با حرکات ملایم و دورانی انجام دهید. ماساژ را از پاهای نوزاد آغاز کنید و به تدریج به شکم، سینهها، دستها و پشت او برسید. هر بخش از بدن را به آرامی و با فشار ملایم ماساژ دهید.
- پایان ماساژ نوزاد باید با نوازشهای آرام همراه باشد و او را در آغوش بگیرید. این مرحله حس امنیت و آرامش فراوانی به نوزاد میدهد.
ماساژ کولیک نوزادان
در صورتی که نوزاد شما در روز به مدت سه تا چهار ساعت گریه مدام گریه میکند، این احتمال هست که به کولیک مبتلا شده باشد. البته این موضوع هرگز نگرانی خاصی ندارد. پیش از مطمئن شدن در مورد کولیک، لازم است حتما نزد پزشکی متخصص بروید. طبق آمار، از هر ۵ نوزاد نارس، یک نوزاد به کولیک مبتلا است. از دلایل بروز آن هم میتوان مشکل گوارشی و گاز موجود در روده را عنوان کرد.
با این که کولیک به طور کلی خطرناک نیست، اما میتواند صدمات روحی فراوانی را به والدین وارد کند. ماساژ دادن میتواند کودک را از شر درد مربوط به کولیک و دل درد کودکان نجات داده و از میزان گریههای او بکاهد. تنها کافیست مراحل مربوط به ماساژ که در بخشهای قبلی عنوان کردیم را برای مشکل کولیک نیز پیاده کنید تا بعد از مدتی شاهد بهبود وضعیت باشید.
ماساژ مجرای اشکی نوزاد
ماساژ نوزاد از طریق مجرای اشکی روشی درمانی است که جهت کمک به باز کردن مجرای اشکی مسدود شده در کودکان مورد استفاده قرار میگیرد. مجرای اشکی در واقع مسیری است که اشکها را از چشم به بینی انتقال میدهند. این مجرا در برخی نوزادان به طور کامل یا تقریبی مسدود شده و میتواند عوارضی همچون ریزش اشک غیرعادی، تورم کیسه اشکی و عفونت چشم داشته باشد.
بنابراین، ماساژ مجرای اشکی با فشار ملایم روی ناحیه گوشه داخلی چشم در نزدیکی بینی انجام شده و برای باز شدن مجرای مشکی و تخلیه اشکها مناسب است. از جمله فواید انجام این کار میتوان کاهش ریزش اشک، کاهش تورم کیسه اشک، جلوگیری از عفونت چشم و حس آرامش در کودک را نام برد.
ماساژ نوزاد برای خواب
یکی از بهترین زمانها برای ماساژ نوزاد، پیش از خواب او است. این کار جهت بهبود روند خواب و آرامش و بی خوابی کودک مفید خواهد بود. برای انجام این کار، یک دست خود را به حالت فنجان در آورده و آن را در جهت رویش موی کودک تا پشت گردن اون تکان دخید. این کار باید در آرامترین حالت ممکن و برای مدتی نسبتا طولانی انجام شود تا کودک به خواب رفته، یا احساس خوابآلودگی کند. حتی برای نتیجهگیری سریعتر در زمانی که کودک در حال خوابیدن است، میتوانید برای او آواز بخوانید.
ماساژ صورت بچه
ماساژ نوزاد نه تنها برای بدن، بلکه میتواند ماساژ صورت نوزاد هم باشد. تنها نیاز است سر و صورت کودک خود را با انگشتان به آرامی ماساژ دهید. مطابق با دستورالعملهای گفته شده، این کار باید در عین آرامش و بیشتر در زمان خواب کودک انجام گیرد و خوشبختانه اصلا پیچیده و دشوار نیست. حتی میتوانید از نوک انگشتان خود با یک حرکت قلبی شکل از پیشانی شروع کرده و به سمت چانه او بروید. ماساژ برای آکنه نوزادی بسیار مفید است.
ماساژ میتواند در حالت دورانی و همراه با کشیدن پلک، های بسته به سمت بیرون باشد؛ آن هم در حالی که انگشتان خود را روی نوک بینی ک گونهها نیز میکشید. ماساژ سر باید مانند شامپو زدن به موهای کودک و همراه با مالش آرام باشد. البته از فشار دادن قسمتهای نرم سر جدا خودداری کنید، زیرا احتمال آسیب به مغز کودک وجود دارد.
آموزش ماساژ نوزادان و کودکان
برای انجام ماساژ نوزاد، ابتدا باید دستها را روی قفسه سینه گذاشته و ماساژ را از زیر گردن آغاز کنید. با حرکات دایرهوار و با استفاده از انگشتان شست میتوانید زیر گردن و اطراف استخوان قفسه سینه کودک را ماساژ داده و سپس خیلی آرام انگشتان را به طرف قفسه سینه ببرید. بعد از آن میتوانید ماساژ دستها را شروع کرده و از مچ دست تا زیربغل کودک را به آرامش بمالید. حال هریک از انگشتان، مفاصل و تمام دستها را لمس نمایید. با یک دست خود، شکم نوزاد را از ناحیه بالای ناف با حرکتی دایرهوار در جهت عقربههای ساعت ماساژ دهید.
حالا نوبت به ماساژ پاها میرسد که باید در ابتدا تا کشاله ران ادامه پیدا کند. با سر انگشتان خود باید انگشتان پای کودک را لمس کرده و کف پاها را با حرکات طولی ماساژ دهید. در انتها با استفاده از کف دست، حرکات دایرهواری پشت کمر او داشته باشید. تمام حواس شما در زمان ماساژ باید معطوف به نوزاد باشد تا این کار به بهترین شکل انجام گیرد. دقت کنید که ماساژ باید بدون فشار دست بوده وبا نوازش و لمس آهسته، آن هم دور از ناحیه قلب صورت گیرد. لمس بدن و حرکت به سمت قلب تنها زمانی جایز است که نوزاد بیدار و کاملا هوشیار باشد.
با چه روغنی نوزاد را ماساژ دهیم؟
روغن زیتون یکی از بهترین موارد برای ماساژ نوزاد است که پوست را کاملا شفاف و درخشان میکند. این روغن جهت بازسازی بافتهای پوست و شادابی آن کمک ویژهای کرده و به عنوان یک مرطوبکننده طبیعی شناخته میشود که کاملا برای پوست نوزاد مناسب است. ماساژ شکم نوزاد با این روغن، هضم بهتر غذا را به دنبال دارد. البته میتوان از روغنهای نارگیل، بادام، آووکادو و آرگان نیز استفاده کرد که هرکدام خواص مخصوص به خود را دارند.
بهترین روغن برای ماساژ نوزاد
علاوهبر تمام روغنهای معرفی شده برای ماساژ نوزاد، روغن رز نیز مقادیر زیادی چربی سالم در خود دارد تا پوست کودک به خوبی تقویت شود. این روغن همچنین در درمان اگزمای نوزادان و دیگر بیماریهای پوستی نقش دارند. تحقیقات نشان میدهد روغن رز نه تنها برای کودکان، بلکه برای پوست بزرگسالان نیز کاربرد داشته و انتخاب مناسبی برای پوست آنها است.
به علاوه، روغن بادام نیز حاوی ویتامین E بوده و مورد مناسبی برای نوزادان نارس و ضخیم شدن پوست آنها است. روغن بادام در مقایسه با سایر روغنهای مخصوص نوزادان، حداقل عوارض جانبی را داشته و با خیالی راحت میتوان آن را به پوست نوزاد زد. ماساژ کودک با این روغنها موجب آرامش بیشتر کودک شده و طبق تحقیقات، کودک میتواند خواب راحتتری را تجربه نماید. از مزایای دیگر آن نیز میتوان افزایش وزن، بهبود گردش خون، رشد سیستم عصبی و مغز و حتی تسکین دندان درد را نام برد.
این مطلب از زندگی برتر به ماساژ نوزاد، شیوه انجام و نکات پیرامون آن مربوط بود که امیدواریم از ترفندهای آن برای بهبود وضعیت کودک خود استفاده کرده باشید. به یاد داشته باشید که خیلی نباید در مراحل ماساژ سخت بگیرید. البته آرام ماساژ دادن و فراهم کردن شرایطی برای انجام هر چه بهتر آن اهمیت دارد؛ به ویژه این که کودک در ابتدای مراحل زندگی خود است و قدرت بدنی چندان بالایی برای ماساژهای سنگین ندارد. اگر کودک دارای بیماریهای مختلف بوده و نگران تاثیر منفی ماساژ روی او هستید، حتما ابتدا با یک پزشک و متخصیی در این زمینه صحبت کنید.
سوالات متداول
بهترین زمان برای ماساژ نوزاد چه زمانی است؟
بهترین زمان برای انجام این کار، وقتی است که نوزاد کاملا آرام و هوشیار باشد. ماساژ پس از حمام یا قبل از خواب تاثیر زیادی خواهد داشت.
از چه روغنی برای ماساژ کودک استفاده کنیم؟
روغنهای طبیعی و بدون عطر مانند نارگیل، زیتون و روغنهای مخصوص نوزادان به والدین توصیه میشود. این روغنها آسیبی به پوست نزده و با خیال راحت میتوان از آنها استفاده کرد.
بهترین روغن برای ماساژ نوزادان چیست؟
روغن زیتون بهترین روغن برای ماساژ بدن و صورت بچه ها می باشد.
از چه تایمی می توان بچه ها را ماساژ داد؟
ماساژ بدن و سر و صورت بچه از هفته های نخست می تواند با ملایمت انجام شود.
آیا ماساژ بدن نوزاد برای درمان دل درد مناسب است؟
ماساژ شکم و کولیک بچه ها برای رمان درد آن بسیار مناسب می باشد.
چرا باید نوزاد خود را ماساژ داد؟
ماساژ نوزاد عملکرد چپ و راست مغز نوزادان را تحریک می کند و می تواند به نوزادان در تنظیم گردش خون، هضم، تنفس و جریان اکسیژن کمک کند.