در خیلی از موارد پیش می آید که افراد در دوران سالمندی بنابر موقعیت ها و شرایطی که بر ایشان پیش می آید دچار استرس می شوند. این عارضه(استرس) ممکن است تا حدی پیش برود که تبدیل به بیماری وسواس یا دیگر بیماری ها و فشارهای روانی بر فرد سالمند گردد. در مقاله پیش رو ضمن توضیح مختصری در مورد استرس در مورد راه های مراقبت از سالمندان در شرایط پر استرس توضیحاتی خواهیم داد.
استرس چیست؟
استرس یعنی احساسی که به فرد دست می دهد و باعث می گردد شخص احساس ناتوانی به خواسته هایی که از او می شود داشته باشد. در شرایطی قرار می گیرد که خود را عاجز از انجام کار می داند. استرس سن و سال نمی شناسد و معمولا همراه با عکس العمل های متفاوتی در افراد خود را نشان می‌دهد.
ممکن است شخصی که دچار استرس شده باشد ناخواسته شروع به جویدن ناخن کند و یا عمل دیگری را انجام دهد که نشان دهنده بحران درونی فرد می باشد.
راه های مراقبت از سالمندان در شرایط پر استرس
حال که با استرس به صورت خیلی خلاصه آشنا شدیم به راه هایی در مراقبت از سالمندان خواهیم پرداخت. این راهکارها عبارتند از:
شناخت عوامل استرس زا
در اولین گام و موثرترین گام شناسایی عوامل استرس زا نزد فرد سالمند می باشد. بایستی سعی کرد این عوامل را شناسایی نمود. ببینید چه چیزی باعث ایجاد استرس در فرد سالمند خواهد شد. به عنوان مثال ممکن است اخبار تلویزیون فرد سالمند را دچار استرس کند.
خصوصا اگر در مورد بیماری های اپیدمی باشد. در چنین شرایطی بهتر است که فرد را از شنیدن این اخبار بر حذر دارید و یا با توصیحات قانع کننده به فرد سالمند بفهمانید که خطری او را تهدید نمی کند.
دیگر مورد ممکن است دیدار افراد و یا گفتگو با برخی از دوستان یا آشنایان و حرف های رد و بدل شده باعث گردد فرد سالمند دچار استرس گردد. به همین خاطر اگر نمی توانید مانع این دیدارها یا تماس ها گردید سعی کنید که خیلی محترمانه از طرف مقابل بخواهید از صحبت هایی که باعث بروز استرس در فرد می شود خودداری کند.
ضمن این که خودتان با حرف های آرام بخش و حتی شاد کردن محیط با حضور خانواده فرد سالمند را در گریز و دوری از استرس یاری کنید. اگر پرستار سالمند یا پرستار بیمار استخدام کرده اید حتما در این مورد با او صحبت کنید.
ایجاد روابط دوستانه از راه های مراقبت از سالمندان در شرایط پر استرس
یکی دیگر از مواردی که می تواند باعث کاهش استرس در افراد سالمند گردد سعی در اجتماعی کردن فرد و اجتناب از تنهایی می باشد. خود فرد سالمند بایستی با حضور در جمع دوستان و مراوده با آنان فرصت ایجاد ارتباط با دیگران را در خود ایجاد کند.
برای مثال شرکت در ورزش ها و نرمش های صبحگاهی، شرکت در دورهمی ها و تفریحات دوستانه و حتی تورهای یک روزه خارج از شهر، شرکت و عضویت در انجمن های مختلف مانند انجمن های ادبی و یا شرکت در همایش ها و سخنرانی های انگیزشی تاثیر بسار بسزایی در از بین بردن استرس و حفظ استقلال فردی شخص سالمند دارد.
نکته مهمتر این که اگر خانواده بخواهند وقایع و یا شنیده ها را برایشان تعریف کرده و توضیحاتی دهد باعث تخلیه شدن فرد در نتیجه کاهش استرس خواهد گردید.
مدیریت زمان
یکی از راه های مراقبت از سالمندان در شرایط پر استرس مدیریت زمان است. فرد سالمند بایستی خود توانایی آن را داشته باشد تا بتواند برنامه های روزانه خود را مدیریت کند. اگر قرار است کاری را در طی روز انجام دهد از قبل برنامه ریزی نموده و با حوصله و بدون دلشوره این کار را انجام دهد. فرد سالمند بایستی به این درجه از استقلال برسد که به راحتی توانایی انجام کارها در مدت زمان تعیین شده را داشته باشد.
اگر هم کار او بیشتر طول کشید قدرت تحمل بالایی داشته و به راحتی بتواند در طی چند مرحله این کار را به نتیجه برساند. به عنوان مثال اگر در انجام یک کار اداری که برنامه ریزی کرده بود نتوانست در روز مشخص شده تمام کند و به روز بعد موکول شد آستانه تحمل او بایستی به حدی باشد که ضمن کنترل خود استرسی نیز بر خود وارد نکند.
در این کار اطرافیان و خانواده می توانند به او کمک کنند تا ضمن دوری از استرس و حفظ آرامش فرد سالمند را قانع کنند که کار را می تواند در روز دیگری به راحتی به انجام برساند.
تنظیم و مدیریت وقت آزاد
فرد سالمند بایستی خود سعی کند برنامه های کاری و روزانه خود را به گونه ای طراحی و برنامه ریزی کند که با خیال راحت بتواند برای خود وقت آزادی در نظر بگیرد.
با مدیریت صحیح در این وقت آزاد به راحتی و بدون استرس به کارهای شخصی حتی تفریحات خاص خود بپردازد. در این کار اعضای خانواده می توانند کمک خوبی برای او باشند. تنظیم صحیح و استفاده درست از اوقات فراغت می تواند کمک بزرگی در کاهش استرس در فرد سالمند داشته باشد.
دوری از افراط و تفریط در کارها و راه های مراقبت از سالمندان در شرایط پر استرس
این امر و بکار گرفتن افراط و تفریط در کارها باعث می گردد سالمند دچار استرس گردد. برای کارهای روزمره اعتدال را رعایت کنید. حتی برای برنامه غذایی خود نیز حد اعتدال را رعایت کنید. اعتدال در هر کاری باعث انجام صحیح آن کار و عدم بوجود آمدن استرس بی خودی خواهد شد. در این کار برنامه ریزی صحیح با کمک اعضای خانواده می تواند کمک موثری باشد.
سخن آخر
در این نوشته ما به بررسی راه های مراقبت از سالمندان در شرایط پر استرس پرداختیم.حفظ آرامش وخونسردی، قانع بودن از زندگی و رضایت از وضعیت موجود می تواند کمک بزرگی در کاهش استرس باشد. فرد سالمند در برخی موارد بایستی قبول کند که نمی تواند با روزگار بجنگد و بهتر است برخی موارد پیش آمده را قبول کرده و باحفظ آرامش خود استرس را از خود و حتی خانواده دور کند. یک فرد سالمند بایستی خود را ستون دیگر افراد خانوادا بداند و این را به دیگران نیز منتقل کند که به راحتی می تواند کمک کننده و یاور دیگران در مواقع سختی باشد. این امر هم باعث کاهش استرس در خود فرد و هم تقویت روحیه دیگران خواهد شد.
