یکی از مشکلاتی که افراد سالمند را دچار خود می کند افزایش وزن می باشد. متاسفانه در کنار این افزایش وزن چندین مشکل از جمله بیماری های خطرناکی نیز پدید می آید. تحقیفات نشان داده که یک سوم افراد بالای 65 سال به مشکل چاقی دچار می شوند. در نوشته پیش رو هدف این می باشد که ضمن شناخت و بررسی مکانیسم های افزایش وزن در سالمندان به روش های پیشگیری و درمان آن نیز پرداخته شود. در ادامه در مورد درمان افزایش وزن سالمندان توضیحاتی داده می شود.
اضافه وزن و علل آن در سالمندان چیست؟
اگر وزن فردی در برابر قد وی مناسب نباشد اضافه وزن و چاقی محسوب می گردد. در سالمندان عدم تحرک و عدم رژیم غذایی مناسب باعث اضافه وزن و باصطلاح چاقی می شود. در کلیه افراد شاخص توده بدنی(BMA) به عنوان یک مرجع برای غربالگری و استاندارد چاقی در کلیه افراد محسوب می گردد. این وزن برمبنای کیلوگرم تقسیم بر مربع قد(کیلوگرم در مترمربع) تعریف گردیده است.
اگر بخواهیم مهمترین مشکل و معضل در سالمندان را بررسی کنیم بایستی به اضافه وزن در سالمندان توجه کنیم. شاید خیلی از افراد پرخوری و عدم رعایت رژیم غذایی را تنها عامل چاقی خصوصا در افراد سالمند بدانند. اما در ادامه به چند نکته مهم در علت اضافه وزن در سالمندان خواهیم پرداخت. برای یافتن درمان افزایش وزن سالمندان باید در ابتدا به بررسی علل پرداخت.
نحوه زندگی سالمند
معمولا افراد سالمند خصوصا در جامعه شهری افراد کم تحرکی هستند و همین عدم حرکت عاملی برای ضافه وزن در این قشر از افراد می باشد. در این زمینه انجام ورزش روزانه و پیاده روی حتی در محیط خانه می تواند مؤثر واقع گردد.
عدم رعایت رژیم غذایی مناسب
رعایت یک رژیم غذایی مناسب حتی زیر نظر پزشک تغذیه برای فرد سالمند از اهمیت ویژه ای برخوردار می باشد. ارزش غذایی برمبنای کالری موجود در آن اندازه گیری می شود. افرادی که غذاهای حاوی کالری زیاد می خورند و تحرک کافی ندارند متاسفانه در معرض اضافه وزن قرار دارند.
مصرف برخی از داروها
دوران سالمندی به علت ناتوانی جسمی فرد بیشتر در معرض بیماری ها قرار داشته و به همین خاطر مجبور به استفاده از دارو می باشد. برخی از داروها خصوصا داروهایی که در رابطه با افسردگی و ناراحتی های روانی تجویز می گردد عوارضی مانند اضافه وزن را بدنبال خواهد داشت.
موارد پزشکی
در برخی موارد پزشکی و بیماری ها مانند کم کاری تیروئید می تواند اضافه وزن را به دنبال داشته باشد. به همین دلیل حتما بایستی درمان زیر نظر پزشک متخصص صورت گرفته و در کنار درمان از رژیم غذایی تحت نظر پزشک نیز استفاده گردد.
ژنتیک و درمان افزایش وزن سالمندان
هر چند عامل ژنتیک تاکنون از لحاظ تحقیقی ثابت نگردیده اما می تواند عاملی بر اضافه وزن باشد. به همین دلیل افرادی که چاقی در خانواده و فامیل آنها وجود دارد بهتر است رعایت بیشتری کنند. خصوصا افراد سالمند که در کنار عوامل دیگر ژنتیک هم می تواند تاثیرگذار باشد. با توضیح در مورد چاقی و علل چاقی در ادامه به مضرات چاقی در افراد سالمند خواهیم پرداخت.
خطرات اضافه وزن در فرد سالمند
این خطرات و مضرات عبارتند از:
احتمال مبتلا شدن به دیابت نوع2
اضافه وزن می تواند عامل فشارخون گردد. چرا که بدنی که دچار وزن اضافی می باشد احتیاج به خون بیشتری جهت تامین سوخت و ساز بدن دارد. به همین دلیل اضافه وزن می تواند موجب فشارخون خصوصا در سالمندان گردد.
اضافه ووزن و تاثیر در خواب افرادی سالمندی که اضافه وزن دارند از لحاظ خواب دچار مشکل خواهند گردید و این می تواند به کم خوابی و یا خواب زیادی منجر گردد که هر دو برای سالمند مضر هستند. درمان افزایش وزن سالمندان می تواند این شرایط را مدیریت کند.
اضافه وزن و سرطان
در افراد سالمند اضافه وزن می تواند عامل بیماری سرطان گردیده که می تواند باعث دردسر زیادی برای سالمند گردد.
پیشنهاد مقاله : ایمن ماندن در خانه پس از سکته مغزی در سالمندان
درمان افزایش وزن سالمندان
برای درمان چاقی در فرد سالمند نکته مهم و اساسی این می باشد که اقدام خودسرانه ای انجام نگردد و تجویز روش های متفرقه به هیچ وجه مناسب نیست. ضرر آن بیشتر از منفعت آن خواهد بود. به همین دلیل اگر احساس نمودید که فرد سالمند دچار اضافه وزن گردیده و با سیر صعودی وزن دارد حتما به پزشک مراجعه نموده و طبق دستورات معالجات را انجام دهید.
درمان افزایش وزن سالمندان می تواند به روش های زیر انجام شود:
درمان چاقی رژیم درمانی
یکی از بهترین روش ها و قدیمی ترین روش درمان چاقی در افراد خصوصا سالمندان رژیم درمانی می باشد. البته این روش امروزه حتما بایستی زیر نظر پزشک تغذیه و به آرامی صورت پذیرد تا دلسردی و در کنار آن اختلالات گوارشی برای فرد سالمند بوجود نیاورد.
درمان افزایش وزن سالمندان با ورزش
ورزش یکی از راههای بسیار مفید برای سالمند در درمان چاقی می باشد. خصوصا اگر به صورت جمعی باشد. چرا که ضمن انجام ورزش حس رقابت و انگیزه را در فرد پرورش و افزایش خواهد داد. این امر در کنار استخدام پرستار سالمند برای مدیریت شرایط می تواند تاثیرات مثبتی داشته باشد.
درمان چاقی در سالمند به روش دارو درمانی
این روش در موارد خاص مانند سالمندانی که علاوه بر چاقی دچار بیماری های خاصی نیز می باشند که زیر نظر پزشک صورت می پذیرد. درمان چاقی به چهار صورت دارودرمانی صورت می پذیرد که عبارتند از:
داروهای ادراراور (دیورتیک) البته این روش در کنار کاهش وزن شدید بخاطر این که بدن فرد آب زیادی را از دست می دهد خیلی خطرناک بوده و کمتر تجویز می گردد.
داروهای ملین. البته این داروها نیز مانند داروهای ادرار آور می تواند خطرناک باشد. چرا که اختلالات در سیستم گوارشی برای سالمند خطرناک باشد.
داروهای متوقف کننده جذب چربی: هر چند این داروها امروزه مصرف زیادی داشته و تبلیغات زیادی بر روی آن می شود اما این روش هم فقط با تجویز پزشک معتبر می باشد نه تبلیغات
درمان افزایش وزن سالمندان با روش جراحی
درمان چاقی با روش های جراحی، روشی علمی و زیرنظر و با تشخیص پزشک متخصص معتبر می باشد. این روش شامل عمل هایی مانند برداشتن بخشی از روده یا معده، بالون گذاری معده، برداشتن بخشی از چربی های شکمی.(لیپوساکشن) است. البته این عمل ها حتما زیر نظر پزشک متخصص انجام پذیرد
استفاده از روش های خاص درمان چاقی
این روش ها برای درمان افزایش وزن سالمندان عبارتند از:
- ماساژ درمانی
- استفاده از گرمای موضعی
- استفاده از کرم
- پمادو ژل ها
- طب سوزنی و دیگر موارد.
سخن آخر
در این نوشته ما به بررسی درمان افزایش وزن سالمندان پرداختیم. در مورد روش های درمان چاقی در سالمندان حتما مشاوره و استفاده از نظر پزشک بدون ضرر خواهد بود. استفاده از روش های فردی و یا تبلیغاتی به هیچ وجه موثر نخواهد بود و ممکن است همراه با ضرر و زیان باشد.
