یکی از مشکلات روحی که به سراغ افراد سالمند می آید و بیشتر از دیگر افراد تاثیرگذار می باشد متأسفانه در سوگ عزیزان و دوستان نشستن می باشد. افراد مسن در سوگواری ها نسبت به جوانان احساس تنهایی و غم بیشتری می کنند. اثرات ناشی از سوگ و غم از دست دادن عزیزی در افراد سالمند در خیلی از موارد ممکن است باعث انزوا و گوشه گیری نیز گردد. در نوشته پیش رو در مورد سوگ و سوگواری روش های کمک به سالمند سوگوار توضیحاتی ارائه خواهیم داد.
سوگ به چه معنی است؟
درباره معنی سوگ و سوگواری بایستی بگوئیم آئین و مراسمی است که در غم از دست دادن فرد و یا واقعه ای برگزار می گردد. سوگ و سوگواری ممکن است مربوط به زمان حال نباشد. حتی یادآوری آن نیز بعد از گذشت مدتی باعث ناراحتی فرد یا افرادی گردد. در فرهنگ های مختلف از سوگ با نام های عزا، ماتم، پرسه و دیگر معانی نام برده می شود. در ادامه به بررسی روش های کمک به سالمند سوگوار می پردازیم.
تاثیر سوگواری بر افراد سالمند
همانگونه که گفته شد غم از دست دادن عزیزی یا دوست و آشنا برای فرد سالمند سخت تر می باشد و علت آن نیز می تواند موارد زیر باشد:
یادآوری خاطرات
معمولا افراد سالمند مدت زمان بیشتری را در کنار عزیزان گذرانده و از هر لحظه و ساعت آن خاطره ای دارند. یادآوری خاطرات چه خوب و چه بد تاثیر زیادی در روحیه افراد خصوصا سالمندان که مدت زمان بیشتری را با او گذرانده اند خواهد گذاشت. مرور و یادآوری این خاطرات باعث تالم روحی فرد خواهد گردید.
احساس تنهایی
در بسیاری از موارد فرد سالمند ممکن است در سوگ همسر، برادر، خواهر و یا یکی از عزیزان بنشیند. برای فرد سالمند از دست دادن عزیزان خصوصا همسر که یادآور دوران خوب زندگی است سخت بوده و بعد از او احساس تنهایی خواهد کرد. از این رو روش های کمک به سالمند سوگوار کمک کننده خواهد بود.
در این مورد مسائل دیگری نیز مطرح می باشد که بستگی به نوع زندگی افراد دارد. مانند احساس گناه در مورد رفتاری که در گذشته داشته و دیگر موارد.
مراحل پشت سرگذاشتن سوگواری در افراد سالمند
برای فهم روش های کمک به سالمند سوگوار باید مراحل پشت سر گذاشتن سوگواری را بدانیم.
پذیرش
اولین مرحله ای که درپشت سر گذاشتن سوگواری در افراد سالمند مهم است، پذیرش سوگ می باشد و یکی از سخت ترین مراحل نیز همین می باشد.
بروز احساس
برخی از سالمندان ممکن است احساس خود را به راحتی ابراز کنند. اما برخی ترجیح می دهند تنهایی را برگزینن.
انکار
خیلی از سالمندان ممکن است اصلا سوگ و از دست دادن عزیز و یا دوست را باور نکرده و در مرحله انکار برایند.
افسردگی
متاسفانه یکی از بدترین و سخت ترین مراحل بروز احساس افسردگی، درماندگی و ناامیدی است. در این زمان باید با روش های کمک به سالمند سوگوار به فرد کمک کرد. استخدام پرستار سالمند در بهبود شرایط بسیار کاربردی است.
خشم
در این مرحله ممکن است فرد سالمند اطرافیان یا خود را در از دست دادن متوفی مقصر دانسته که احساس گناه می کنند.
مقصر دانستن
ممکن است این حس در فرد سالمند بوجود بیاید که خود یا اطرافیان را در مرگ متوفی مقصر می داند و به خود و دیگران بگوید اگر بیشتر مراقب بودیم یا اگر این کار را انجام می دادیم این عزیز را از دست نمی دادیم.
روش های کمک به سالمند سوگوار
با تکنیک های زیر می توان به فرد سالمند کمک کرد.
گوش دادن
اولین مرحله در کمک به سالمند سوگوار هم صحبت شدن و گوش دادن به حرف های فرد سوگوار و عزادار می باشد. با صحبت کردن با فرد سالمند سوگوار غم و حتی خشم ناشی از فقدان را برای اطرافیان تعریف ناراحتی کمتر خواهد.
استفاده از دوستان و یا دیگر افراد سالمند در فامیل و آشنایان به همراهی و صحبت و همکلام شدن با سالمند سوگوار تاثیر مثبتی در روحیه فرد سالمند خواهد گذاشت.
استفاده از پزشک یا مشاور از روش های کمک به سالمند سوگوار
ممکن است فرد سالمند دچار افسردگی شدید شود. همراهی خانواده و دوستان در بهبود حال او تاثیرگذار نباشد. در چنین مواقعی و برای جلوگیری از بحرانی شدن وضعیت سالمند بهتر است از پزشک و یا مشاور خانواده کمک گرفت.
شاید با کمک جلسات گفتار درمانی و یا استفاده از داروهای آرامبخش کمک مؤثر به سالمند کنند.
سعی در برقراری ارتباط با دیگران
یکی از مراحل همراهی با فرد سالمند سوگوار کمک به برقراری و ارتباط با دوستان، همسایه و دیگران می باشد. با این کار فرد سالمند می تواند ضمن برقراری ارتباط و گفتگو حرف دل خود را با آنان در میان نهاده وبه اصطلاح خود را تخلیه کند.
همراهی در کارها از روش های کمک به سالمند سوگوار
خواستن از سالمند برای همراهی با دیگر افراد خانواده در کارها مهم است. از دیگر مواردی که می تواند کمک بسزایی به سالمند کند این می باشد که از فرد سالمند بخواهید در امور مربوط به مراسم و یا خرید راهنمایی و یا کمک تان کند.
شرکت و عضویت در انجمن ها مؤسسات خیریه
از راه های دیگری که می توان جهت کمک به سالمند سوگوار تشویق به شرکت در گروه های جمعی مانند بنیادهای خیریه و یا انجمن هایی که به گردهمایی های سالمندان کمک می کنند می تواند بخاطر همکلامی و یا فعالیت های اجتماعی اندوه و غم سوگواری کمتر گردیده و قابل تحمل خواهد شد.
سخن آخر
در این نوشته ما به بررسی روش های کمک به سالمند سوگوار پرداختیم. در ایامی که مصیبت و یا سوگی برای فرد سالمند اتفاق می افتد همراهی دیگر اعضای خانواده، دوستان و دیگر افراد در حفظ روحیه و بهبود وضعیت غم انگیز مؤثر می باشد. در این مسیر بهتر است از روش های گفته شده و یا روش های ابتکاری استفاده گردد.
