آلرژی غذایی یکی از شایع‌ترین بیماری‌هایی است که بیشتر در کودکان و توجوانان زیر 17 سال مشاهده می شود. طبق گفته مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری، آلرژی غذایی در حال حاضر 4 تا 6 درصد از جوانان را در سرتاسر جهان تحت تأثیر قرار می‌دهد و تعداد کودکان مبتلا به آلرژی غذایی به‌طور پیوسته در حال افزایش است و با رشد 18٪ در دهه گذشته همراه بوده است.
در این مقاله به سؤالات رایج در مورد آلرژی غذایی در کودکان پاسخ‌داده‌شده است:
آلرژی غذایی در کودکان چه تفاوتی با عدم تحمل غذایی دارد؟
کودکان مبتلابه آلرژی غذایی دارای اختلالی در سیستم ایمنی خود هستند که به پروتئین‌های خاصی در غذاها واکنش نشان می‌دهند مصرف لبنیات گاوی یکی از مواردی است که کودک ممکن است به پروتئین موجود در آن واکنش آلرژیک نشان دهد در مقاله علائم حساسیت به پروتئین گاوی در نوزادان در این باره توضیحاتی داده ایم . در بیشتر موارد، آلرژی غذایی به‌طور ناگهانی ایجاد می‌شود و ممکن است حتی با مقدار کمی غذا ایجاد شود.
عدم تحمل غذایی سیستم ایمنی را درگیر نمی‌کند، بنابراین، علائم آن عموماً کمتر از آلرژی غذایی است. مشکلات گوارشی شکایت شایع مرتبط با عدم تحمل غذایی است. عدم تحمل لاکتوز یک نمونه شایع از عدم تحمل غذایی است.
شایع‌ترین آلرژی های غذایی چه مواردی هستند؟
آلرژن یا حساسیت‌زا نوعی آنتی‌ژن است که باعث واکنش غیرطبیعی و شدید سیستم ایمنی بدن می‌شوند،این هشت ماده غذایی 90 درصد از واکنش‌های آلرژیک ناشی از غذا را در کودکان تشکیل می‌دهند:
• شیر
• تخم مرغ
• بادام زمینی
• آجیل درختی
• گندم
• سویا
• ماهی
• صدف
علائم واکنش آلرژیک در کودکان چیست؟
علائم بروز آلرژی غذایی شامل گلودرد،آبریزش بینی ، تب ،کهیر، استفراغ، اسهال، سرفه و بروز مشکل در تنفس و تورم است که در عرض چند دقیقه تا معمولاً دو ساعت پس از مصرف غذای آلرژی‌زا اتفاق می‌افتد و با تکرار مصرف به‌طور تکراری رخ می‌دهد.
آلرژی غذایی کودکان چگونه تشخیص داده می‌شود؟
پرستار بچه ممکن است آلرژی غذایی را بر اساس سابقه پزشکی کودک یا آزمایش خون تشخیص دهد. همچنین ممکن است پزشک کودک را برای انجام آزمایش پوست به متخصص آلرژی ارجاع دهد. به همین ترتیب، یک متخصص آلرژی با بررسی کامل تاریخچه پزشکی، انجام آزمایش خون یا آزمایش پوستی هرگونه آنتی‌بادی خاص غذا را در بدن کودک را شناسایی می‌کند. بسته به سابقه و نتایج آزمایش، ممکن است متخصص آلرژی لازم بداند تا از یک چالش غذایی استفاده کند.
آیا مشکل آلرژی غذایی مادام‌العمر‌است؟
اکثر آلرژی‌های غذایی تا سن بزرگ‌سالی با کودک همراه خواهند بود. اما این موضوع که آیا می‌توان آلرژی غذایی را برطرف کرد، به نوع غذا بستگی دارد. آلرژی به بادام زمینی، آجیل درختی، ماهی و صدف، مادام‌العمر‌است.
چگونه می‌توان آلرژی غذایی را در خانه، رستوران یا مدرسه مدیریت کرد؟
مهم‌ترین گام برای مدیریت این مشکل، پرهیز شدید از آلرژن غذایی است. لازم است والدین در هنگام تهیه غذای کودک برچسب مواد تشکیل‌دهنده ترکیبات غذایی را مطالعه کنند و غذای کودک را با دقت آماده کرده تا از تماس احتمالی با غذاهای آلرژی‌زا جلوگیری شود.
لازم است در هنگام صرف غذا در خارج از منزل، در خصوص آلرژی‌های غذایی کودک به کارکنان رستوران اطلاع‌رسانی انجام شود. آماده کردن ناهار و میان وعده برای کودک باعث می‌شود تا در هنگام حضور در مدرسه کودک نگران خوردن غذاهای خطرناک نباشد. همچنین لازم است والدین در خصوص آلرژی غذایی کودک و شدت آن با معلم گفتگو کرده و او را از اقدامات ضروری در هنگام بروز آلرژی آگاه کنند.
مهم‌ترین مواردی که لازم است والدین درباره آنها به اطرافیان اطلاع‌رسانی کنند شامل موارد زیر است:
• اطلاع از غذاهایی که کودک به آنها آلرژی دارد
• اقدامات مهم در صورت بروز واکنش آلرژیک
• اقدامات ضروری در صورت بروز واکنش آنافیلاکتیک
• آموزش نحوه تجویز اپی نفرین تزریقی خودکار برای جلوگیری از پیشرفت واکنش
کدام آنتی‌هیستامین برای کنترل آلرژی غذایی بهترعمل می کند؟
دیفن هیدرامین معمولاً به‌عنوان آنتی‌هیستامین انتخابی برای واکنش‌های آلرژیک غذایی حاد استفاده می‌شود، با توجه به شروع اثر سریع آن (15 تا 60 دقیقه) و در دسترس بودن، این دارو بیشتر برای کنترل این مشکل استفاده می‌شود. اگرچه اپی نفرین هنوز خط اول درمان برای علائم شوک آنافیلاکسی است.
آیا می‌توان از به وجود آمدن آلرژی غذایی در کودکان پیشگیری کرد؟
پیشرفته‌ترین مطالعات تحقیقاتی باهدف حساسیت‌زدایی از فرد نسبت به آلرژن غذایی از طریق افزایش مواجهه با آلرژن به‌صورت خوراکی (ایمونوتراپی خوراکی)، زیرزبانی (ایمونوتراپی زیرزبانی)، یا از طریق پوست (ایمونوتراپی اپی جلدی) انجام‌شده است. همه روش‌ها در حال حاضر در آزمایشات بالینی در حال بررسی هستند. علاوه بر این، تحقیقات دانشمندان نشان می‌دهد که معرفی زودهنگام مواد حساسیت‌زا به کودک مانند بادام‌زمینی ممکن است از حساسیت به بادام‌زمینی در سنین بالاتر جلوگیری کند.
بسیاری از افراد مبتلابه آلرژی غذایی از خود می‌پرسند که آیا وضعیت آنها دائمی است یا خیر. هیچ پاسخ قطعی برای این سؤال وجود ندارد. آلرژی به شیر، تخم‌مرغ، گندم و سویا ممکن است با گذشت زمان ناپدید شود، درحالی‌که آلرژی به بادام‌زمینی، مغزهای درختی، ماهی و صدف‌ها مادام‌العمر است. مهم‌ترین گام برای کاهش خطر آلرژی غذایی این است که کودک را از وضعیت موجود آگاه کرده و تا حد امکان عامل حساسیت‌زا از کودک دور شود. نقش والدین و پرستار کودک در حفظ سلامت کودک مبتلابه آلرژی غذایی بسیار محسوس و حیاتی است و لازم است به کسب اطلاعات ضروری در این مورد اقدام کنند.
